Hoe kan design het leven van vluchtelingen dragelijker maken? Die vraag staat centraal bij de Refugee Challenge, een designwedstrijd van What Design Can Do, de VN Vluchtelingenorganisatie (UNHCR) en de IKEA Foundation. In totaal stuurden 631 nationale en internationale ontwerpers hun ideeën in, en op 1 juli worden de vijf winnaars bekend gemaakt tijdens What Design Can Do Live in Amsterdam. In deze serie spreken we alvast met de makers van een paar van de meest veelbelovende projecten.
Stel, je hebt als vluchteling de barre oversteek naar Europa overleefd en je vindt jezelf terug in een of ander onbekend stadje in de Alpen. Je bent aan je lot overgeleverd, wilt weten waar je aan toe bent, en je hebt honger. Maar niemand die je kunt verstaan – iedereen praat hier Schwyzerdütsch, of hoe je dat ook spelt – en is er niemand die je de weg kan wijzen. Wat nu?
Videos by VICE
Het antwoord op die altijd maar terugkerende vraag van vluchtelingen – wat nu?! – zou een stuk simpeler zijn als ze New here. op hun telefoon hadden gehad. De app is speciaal ontwikkeld voor vluchtelingen en helpt ze om hun weg te vinden in onbekende steden. Ook toont het plekken die voor vluchtelingen van levensbelang zijn – van openbare wifispots tot ambassades en van informatiecentra tot de dichtstbijzijnde plek waar je halalvoedsel kunt halen. Achter deze interactieve landkaart zit een Oostenrijks team van ontwerpers, mensenrechtenexperts, cartografen en programmeurs, dat opereert vanuit Wenen, de stad waarop de eerste testversie gebaseerd is.
Vooralsnog is New here. alleen nog een mobiele website, maar de groep is van plan om binnenkort ook een smartphone-app te lanceren, die zonder internetverbinding te gebruiken moet zijn. Het is een soort Google Maps, zou je kunnen zeggen, maar dan afgestemd op vluchtelingen.
Het idee heeft de publieksprijs van de Refugee Challenge al binnen. De afgelopen weken hebben mensen thuis hun stem uitgebracht op een van de 631 inzendingen, met dit Weense team als gelukkige winnaar.
“We zijn waarschijnlijk niet de eersten die een dergelijk concept hebben bedacht,” zegt teamlid Kate Thompson in een skypegesprek. “Maar wat in dit geval wel uniek is, is dat wij een diverse groep mensen hebben samengebracht die het concept ook echt kunnen realiseren. Ons team bestaat uit ongeveer tien mensen met verschillende specialisaties – zelf ben ik verantwoordelijk voor content management en fondsenwerving – en daaromheen hebben we nog tientallen mensen die bijvoorbeeld teksten vertalen, allemaal vrijwilligers.”
De app is opgebouwd rond een aantal thema’s die voor vluchtelingen belangrijk zijn, zoals informatie over hun asielprocedure, medische posten, onderwijs en voedsel. Ze staan in de app aangeven in simpele pictogrammen, en de teksten zijn geschreven in de vijf talen die door vluchtelingen rondom Wenen het meeste worden gesproken: Engels, Frans, Duits, Arabisch en Perzisch. Het doel is om de applicatie ook aan te bieden aan andere steden, waar lokale gemeentes of ngo’s de invulling zullen bepalen. Maar niet uitsluitend, want het moet ook voor vluchtelingen mogelijk zijn om zelf suggesties toe te voegen.
De app zou zowel het leven van vluchtelingen als dat van ngo’s een stuk makkelijker kunnen maken, zegt Thompson. “Het helpt vluchtelingen om onafhankelijk hun weg te vinden in een nieuwe stad. Dat scheelt niet alleen voor hen, maar ook voor de organisaties die ze normaal gesproken van informatie voorzien. Hoe zelfstandiger de vluchtelingen, hoe meer werk dat scheelt voor ngo’s en de VN Vluchtelingenorganisatie, waardoor zij zich weer meer op hun kerntaken kunnen richten.”
Bekijk hier de testversie van New here. en lees hier meer informatie over de Refugee Challenge.
Meer inzendingen voor de Refugee Challenge:
De oplossing voor werkloze vluchtelingen: stuur ze (digitaal) naar Estland
In deze winkelruit zie je jezelf als een Syrische vluchteling