De geheime footworkgeschiedenis achter het nieuwe album van RP Boo

De laatste keer dat ik RP Boo zag, was toen hij voor het eerst rondliep op de Brooklyn Bridge. Hij was vrolijk selfies aan het maken. Het was in de zomer van 2013 en RP was net ontslagen bij bouwmarkt Lowe’s. Hij was in de stad om zijn eerste optreden in New York City te doen – een langverwachte prestatie, aangezien hij door velen wordt gezien als de grondlegger van footwork, een hyper-kinetisch, sample-based genre uit Chicago.

In de twee jaar sinds onze laatste ontmoeting heeft footwork een enorme groei meegemaakt. Teklife, het collectief waar RP bij is aangesloten, is een begrip geworden in de underground scene. Het collectief heeft een nauwe band met Hyperdub en de populariteit strekt zich tot aan Belgrado. Veel van de grondleggers uit Chicago zijn begonnen aan internationale tournees en stonden op festivals als Unsound, Decibel en NRMAL weten te bemachtigen.

Videos by VICE

Bekijk de video Your Choice,” van RP Boo’s laatste album Fingers, Bank Pads & Shoe Prints

Bangs & Works Vol. 1 en 2, twee footworkcompilaties van Planet Mu, zijn nu echte klassiekers. En hoewel de scene nog steeds naschokken voelt van het overlijden van footworkpionier DJ Rashad, maken nieuwe (vrouwelijke) producers als Jlin hun entree door het geluid van footwork in een spannende, frisse richting te trekken.

RP Boo is een van de oprichters van de moderne footwork en heeft een speciale plek gekregen in dit alles. Zijn debuutalbum heette Legacy, een titel die zowel slaat op zijn rol als grondlegger (zijn track Baby Come On uit 1997 wordt gezien als een van de eerste en beste footworktracks ooit), maar ook de duistere geschiedenis van het genre. RP ging door met het zoeken naar de oorsprong van footwork met een andere EP op Planet Mu in april 2015, genaamd Classics. Deze EP verbond het genre met zijn voorgangers: Chicago ghetto house en juke.

Er is veel veranderd voor RP sinds hij in de winkel van Lowe’s werkte. Maar als hij de deur voor me opent van zijn Airbnb in Brooklyn – waar hij die avond in een lokale club met DJ Spinn en Traxman een show speelt met de naam ‘Fathers of Footwork’ – heeft hij nog steeds dezelfde gretige grijns op zijn gezicht als toen op de Brooklyn Bridge. We nemen plaats in een spaarzame woonkamer. Het geluid van voorbijkomende metro’s onderbreekt ons gesprek om de zoveel minuten, maar het lijkt RP niet te storen. Ik vraag wat hij er van vindt dat zijn carrièreboost pas op latere leeftijd is gekomen. Zijn antwoord heeft meer dan een vleugje Zen: “Alles begon te veranderen toen ik veertig werd. Ik begreep het daarvoor niet, maar het was de juiste tijd. Ik had het niet in de hand, en dit was voor mij bedoeld om te gebeuren. En dat is wijsheid.”

Volgende maand brengt RP zijn nieuwe album Fingers, Bank Pads & Shoe Prints uit op Planet Mu. Hij vertelt me dat de titel eigenlijk Masterpiece zou zijn, wanneer we het ook over Legacy en Classics hebben. Maar uiteindelijk besloot hij om te gaan voor een titel die opsomt wat footwork voor hem betekent: “de knoppen die je met je vingers aanraakt op je sampler en de schoenafdrukken die je achterlaat op de dansvloer.”

Fingers brengt nieuwe tracks die na Legacy zijn gemaakt en oudere tracks die RP aan het eind van de jaren negentig heeft gemaakt samen. In dat opzicht staat het nieuwe album dichter bij Classics – er wordt geprobeerd footwork in een groter muzikaal spectrum te plaatsen. “Wat Mike [Paradinas, de oprichter van Planet Mu] deed, was aan mensen van over de hele wereld vragen waar footwork vandaan komt,” zegt RP. “Dit deed hij omdat we opmerkte dat [Chicago ghetto house label] Dance Mania in deze periode stopte en footwork net opkwam, maar er een gat was. Ik kon dat gat opvullen.

De aandacht voor footwork buiten Chicago begon via YouTube video’s van dancebattles. “Toen sociale media in het spel kwamen, waren we in staat om onze sporen uit te zetten. Er werd toen meer footwork gespeeld, en geen booty house,” herinnert RP zich. “Maar Dance Mania en booty house begonnen weer groter te worden, omdat we daar onze inspiratie vandaan haalden, en we draaiden die tracks soms ook in onze shows.”

“Ik maakte niet ineens footwork. Mensen zijn afhankelijk van mij en kijken naar mij voor inspiratie, precies op de manier waarop ik kijk naar DJ Deeon, de pionier van de ghetto house.”

Wat RP deed om ghetto house in footwork te veranderen was het aanpassen van de groove. In plaats van een foor-on-the-floor symmetrie gebruikt hij een polyritmische beat. Het over elkaar heen leggen van meerdere ritmes is nu een kenmerk van het geluid van RP Boo, iets dat hij te danken heeft aan het simpele feit van het niet hebben van de juiste instrumenten die hij nodig had: “Alles is gemaakt met een Roland R70 drummachine en een Akai S01. Vroeger had je een chip nodig voor extra geheugen en sampletijd. Maar die had ik niet, dus ik moest iets anders verzinnen. Ik wist wat ik wilde gebruiken en hoe ik het moest gebruiken, dus ik haalde er het beste uit – het was beperkt, maar ik wist hoe ik het met mijn vaardigheden kon laten werken.”

Zijn gebruik van vreemde syncopen hoor je overal op Fingers, maar wordt het best geïllustreerd op oudere nummers als Your Choice (inclusief een prachtige, abstracte video, waarvan we hierboven de exclusieve première hebben), en Bang’n On King Dr – beide gemaakt aan het eind van de jaren negentig. De laatstgenoemde is een eerbetoon aan de Dr. Martin Luther King Jr. Drive aan de zuidzijde van Chicago, een veertien mijl lange straat die door veel zwarte buurten van de stad loopt. Elk jaar wordt daar de oudste Afro-Amerikaanse parade van de Verenigde Staten gehouden – een traditie die ook van invloed is geweest op de footworkscene van Chicago. “Aan het eind van de parade is een park. Daar gingen we altijd heen om te barbecueën en dansen,” zegt RP. Vandaar de tekst ‘in the park we battle’, een sample die je hoort in veel nummers.

RP beweert dat hij de eerste was die begon met dj’en bij deze parades in het midden van de jaren negentig. “Ik zag House-O-Matics [een dansgroep uit Chicago waar RP Boo, Spinn en Rashad leden van waren, en die zorgde voor het ontstaan van Teklife] meerijden met de parade en ze hadden een hoop housemuziek opstaan. Ik zei tegen mezelf, ‘dat ziet er goed uit’. “Twee jaar later ontmoette ik de baas van het feest, Ronnie Sloan, en hij zei: “Wil jij voor me dj’en bij de parade?”

Nummers als Sleepy, Bang’n On King Drive en Heat From Us werden voor het eerst gedraaid tijdens RP’s dj-sets op deze parades, voordat ze verschenen op het nieuwe album. “Ik stond op een grote truck met speakers en een draaitafel erop. Die erfenis is nog steeds gaande vandaag de dag. Dat is iets waar ik mee begon,” zegt hij.

Hoewel Fingers vooral een throwback is naar de vroege jaren van footwork, gebruikt RP ook meer recente tracks om te laten zien wat er nu speelt. In het refrein van Finish Line D’jayz wordt de lijn “moterfuck your favorite dj” constant herhaald, een dreigende uitspraak die uithaalt naar de concurrentie en de strijd onder het groeiende aantal footworkproducers in Chicago.

Als ik vraag hoe RP aankijkt tegen de globalisering van footwork en de (onvermijdelijke) lasten van culturele toe-eigening, zegt hij: “Er is geen haat buiten Chicago. Het zijn de insiders. De outsiders zijn op zoek naar een verhaal, en het is droevig hen antwoorden te geven die ze niet willen horen – over de negativiteit.” Hij heeft het over strijd en rivaliteit tussen bepaalde lokale dj’s, maar deze informatie kan ik hier niet plaatsen. “Er is al te veel poespas. Waarom zouden we een probleem met deze persoon hebben? Ik heb niets gezegd en het is niet aan mij om er iets mee te doen,” concludeert hij voordat hij overgaat op een ander onderwerp en zich richt op de toekomst. “Dus nu handel ik met labels waar ik nog mee samen wil gaan werken, en ik wil dat ze in staat zijn om me te accepteren zoals ik ben. Ik zal hen vertrouwen en trouw zijn aan hen. Maar om hen de macht te geven – dat gaat niet gebeuren. Niets in deze wereld is gegarandeerd.”

Ik kijk door het raam en een andere trein dendert voorbij. RP strekt zich en staat op. Hij heeft besloten om voor zijn show een wandeling te maken over de Brooklyn Bridge – wat een soort van ritueel voor hem is geworden als hij in New York is. Voordat ik op deze zomeravond richting huis vertrek, geeft hij me dit mee: “Mijn glimlach is echt. Het is geen opschepperij – als ik dit kan doen als veertiger, zeg ik, geef niet op. DJ Rashad is Jezus niet, en ik ook niet.”

RP Boo is te volgen op SoundCloud // Facebook // Twitter

Michelle Lhooq is THUMP’s Features Editor. Follow her on Twitter.