Goud was een van de belangrijkste redenen dat de Spanjaarden Amerika binnenvielen en veroverden. Nadat Christoffel Columbus er in 1492 op stuitte en Hernán Cortés de edelmetalen in groten getale terug naar Europa begon te brengen, ontstond er een goudkoorts die de loop van de geschiedenis veranderde.
In Guatemala liep het echter anders: in dat Centraal-Amerikaanse land is goud namelijk niet in heel indrukwekkende hoeveelheden te vinden. In de precolumbiaanse tijden leverde het gebied daarentegen wel veel katoen, vogelveren, verfstoffen en jade – soms even waardevol als, of zelfs waardevoller dan, goud voor het Azteekse rijk was. Het Maya-rijk, dat zich deels in Guatemala bevond, ging meer dan vijfhonderd jaar voordat de Spanjaarden naar Amerika kwamen ten onder, en de koningen en andere notabelen uit het preklassieke Maya-tijdperk versierden hun tanden met materialen als kwarts, hematiet en jade.
Videos by VICE
Pas in de afgelopen decennia, toen de economie in de Guatemalteekse Hooglanden begon aan te trekken, gingen mensen goud gebruiken om hun gebit te repareren. En vanaf de jaren negentig, rond de tijd dat de burgeroorlog in Guatemala ten einde kwam, begonnen de jongere generaties grills van goud te dragen als statussymbool. Maar volgens de tandtechnici die ik sprak is het meeste metaal dat voor tandheelkundige redenen wordt gebruikt nog altijd geen goud; vaker worden er verschillende metaallegeringen uit China gebruikt. Veel technici denken dat het aantal gevallen van slokdarm-, maag- en darmkanker in de Hooglanden daarom in een zeer verontrustend tempo zal toenemen.
De afgelopen vier jaar heb ik onderzoek gedaan en foto’s gemaakt van de Guatemalteekse Hooglanden. Tijdens dat proces raakte ik echt geïnteresseerd in de cultuur rondom grills. De mensen in de bergen zijn heel serieus over hun Maya-erfgoed, maar op basis van de mensen die ik sprak, kan ik zeggen dat de grills van nu niet worden gezet om de Maya-voorouders te eren; het is eerder een manier om te laten zien dat je vermogend bent en een specifieke hedendaagse stijl omarmt.
Ik denk dat het internet en de globalisering de belangrijkste redenen zijn waarom de nieuwere generaties in de Hooglanden zo geobsedeerd zijn met grills en andere gouden juwelen. Hiphop en reggaeton zijn extreem populair in de bergen en de kinderen van nu willen er gewoon hard uitzien. Social media hebben alles omgegooid: hoe deze kids zich kleden, hoe ze over dingen denken en praten, en de manier waarop ze omgaan met hun ecosysteem en het gebied waarin ze wonen. De nieuwe generatie denkt er zelfs minder over na om naar de VS te emigreren om daar een beter leven op te bouwen, omdat de rijkdom in Guatemala begint toe te nemen en er een soort nieuwe middenklasse aan het ontstaan is – een waar grills volledig bij horen.
Bekijk hieronder meer foto’s:
Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE US.
Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.
