De Noordpool is een mysterieuze plek. Woont de Kerstman er, en zo ja: waar is zijn geheime speelgoedfabriek? Een plek die minstens zo interessant is, is de Svalbard Global Seed Vault. In deze onder een dik pak sneeuw bedekte kelder worden meer dan 4 miljoen samples van zo’n 800 duizend verschillende soorten voedselzaden bewaard. De database beslaat ongeveer eenderde van alle zaden die wereldwijd bekend zijn. Het is de Ark van Noach van de landbouw. Mocht een nucleaire of andere apocalyptische ramp de wereld verwoesten, hebben we tenminste ons zaad nog.
samenzweerderige theorieVideos by VICE
Grethe Helene Evjen.
Er zijn toch al genoeg zaadbanken in de wereld, roepen de mensen met argwaan. En daar liggen bovendien toch al genoeg zaden opgeslagen om de planeet opnieuw te bevoorraden als dat nodig is? Grethe Helene Evjen is adviseur bij het Noorse ministerie van Voedsel en Landbouw. Zij vertelt dat die andere zaadbanken bijna allemaal beneden de evenaar liggen. ”Uit veiligheidsoverwegingen houden we ze zo ver mogelijk gescheiden van andere zaadbanken. Spitsbergen is moeilijk bereikbaar en daarom juist veilig.”
Maar waarom Spitsbergen? Er zijn toch meer plekken in de wereld die moeilijk bereikbaar zijn? “De zaadbank is een project voor de lange termijn,” legt Grethe uit. ”Als de zaden op een koude plek waar het constant onder nul en droog is worden bewaard, blijven ze langer goed zonder dat ze gaan kiemen.” Hoeveel jaar de zaden goed kunnen blijven, weet ze niet precies. ”We hebben het nog niet exact uitgerekend maar er zijn zaden die wel duizenden jaren in een luchtdichte, ijskoude en droge omstandigheden overleven.”
Het belang van vrieskou wordt zo serieus genomen dat de 1000 vierkante meter grote kelder in een berg is gebouwd en er ook nog extra vriezers zijn. Van elke plant zijn er 500 zaden in de kelder opgeslagen. Elke soort is zorgvuldig in aluminium tassen verpakt, gelabeld naar Spitsbergen verstuurd, hier door Noorse wetenschappers met röntgenapparatuur onderzocht en daarna verpakt in kleine plastic doosjes die de samples koel houden.
Of de complottheoriën van de doemdenkers waarheid bevatten, moet blijken. Vooralsnog geloven we graag dat de zaadkluis ervoor zal zorgen dat onze magen gevuld blijven.
