Drag heeft al een hele evolutie meegemaakt. Veel mensen hebben tegenwoordig al wel van mainstream drag gehoord via televisieprogramma’s als Rupaul’s Drag Race en andere media. Maar drag wordt nog te vaak gezien als niets anders dan gaan van het ene binaire uiteinde van het genderspectrum naar het andere. Underground duiken er echter meer diverse stijlen op. Er wordt meer met gender gespeeld en politieke boodschappen worden duidelijker uitgedragen.
Een dragcollectief dat hiermee bezig is, is het Gentse Haus of Consent. Haar leden Beau Butler, Krasna en Valenciaga vertellen hier hun verhaal en geven hun visie over drag in een maatschappij die nog veel weerstand toont tegen het breken met de norm.
Videos by VICE
VICE: Hey Haus of Consent. Hoe zijn jullie als house gestart?
Haus of Consent (HOC): We waren allemaal al met drag bezig op entertainmentniveau, maar vonden het ook interessant om te spelen met gender. Dat we echt een house gingen vormen, kwam omdat we toen net toevallig een concreet voorstel kregen van iemand om samen een dragperformance te doen. Dat maakte het makkelijker om ermee te beginnen: een ander collectief zou namelijk nog instaan voor de organisatie, en we wisten dat ze dezelfde ideologie als wij uitdroegen. We vonden het belangrijk dat onze naam onze ideologie reflecteert, daarom kozen we voor Haus of Consent.
Je moet ook weten dat het concept ‘drag house’ een eigen geschiedenis heeft. Vroeger had je zo’n house nodig om überhaupt te kunnen overleven. Je werd vaak uit de maatschappij geweerd en moest samenwonen om de huur te kunnen betalen. Dan had je de mother of the house, die meer financiële en organisatorische verantwoordelijkheden opnam. Wij zijn daarvan afgestapt, omdat we geen hiërarchie in ons house willen. Maar kort gezegd is een house veel meer dan de performers. Het zijn ook de mensen achter te schermen. De mensen die mee organiseren, presenteren, PA doen, bescherming bieden als we over straat lopen, foto’s nemen, enzovoort.
“We willen de nauwe definitie van drag openbreken en mensen duidelijk maken dat drag niet alleen door dragqueens gedaan wordt.”
Beau Butler: Ik vind het idee van een house wel nog steeds mooi. We komen uit de bredere queer gemeenschap en vaak kijken we naar onze vrienden als familie. Ik vind het belangrijk om samen te komen en elkaar te ondersteunen.
Krasna: Ik denk niet dat ik op dat moment in mijn leven sterk genoeg zou geweest zijn om drag te doen zonder hen, zonder ons collectief.
Wat betekent drag voor jullie?
HOC: We zijn van mening dat iedereen elke dag in drag is, dat het een performance is die we allemaal uitvoeren. Wat wij doen is gewoon op een wat extra manier ermee spelen. We willen de nauwe definitie van drag openbreken en mensen duidelijk maken dat drag niet alleen door dragqueens gedaan wordt. Het is voor ons ook een kritiek op de maatschappij die maar twee genders ziet en de genderrollen die daar vervolgens aan toegeschreven worden. Wij willen net tonen dat je in een performance ook meerdere genders kan vertegenwoordigen. Of juist geen gender. We willen het hele idee van gender openbreken.
“Ik treed vaak op zonder pruik, nagels of rondingen. Dat hoeft voor mij niet, omdat ik er niet als een vrouw wil uitzien. Ik wil me meer als een ambigue persoon presenteren en werken met elementen uit verschillende soorten gender.”
Beau Butler: Ik treed vaak op zonder pruik, nagels of rondingen. Dat hoeft voor mij niet, omdat ik er niet als een vrouw wil uitzien. Ik wil me meer als een ambigue persoon presenteren en werken met elementen uit verschillende soorten gender.
Krasna: Wanneer ik me opmaak, kijk ik naar hoe ik mezelf op dat moment wil presenteren. Ik let vaak minder op het esthetische, en meer op wat het beste past bij het nummer en de performance.
Valenciaga: Sinds kort identificeer ik me als non-binair. Dat spelen met gender heeft me daar meer comfortabel in gemaakt. In mijn drag ga ik alles wat ik al heb nog meer vervrouwelijken. Wanneer ik jong was, heb ik vaak moeten horen dat ik minder vrouwelijk moest zijn. Dat is de reden dat ik nu voor de volledige fantasie wil gaan, om dat te reclaimen.
Jullie staan erom bekend een duidelijk politiek gedachtegoed te hebben. Is dat een bewuste keuze?
HOC: We focussen ons op de strijd tegen discriminatie van minderheidsgroepen, iets wat helaas meer en meer actueel wordt met onze huidige regering. Voor ons is drag altijd politiek. Bij een stem voor anderen zijn in deze maatschappij hoort ook de verantwoordelijkheid om die stem goed in te zetten. Drag is een taal die we gebruiken omdat we onze boodschap niet konden brengen in de taal van de mainstream. Het is een protest tegen alle constructen die de maatschappij ons wil opleggen. Drag is specifiek gefocust op het genderaspect. Neutraliteit is voor ons niet neutraal. Door neutraal te zijn, neem je de positie van de status quo in. We willen daarmee breken en niet bang zijn om kleur te bekennen.
“Voor ons gaat het niet gewoon om outfits, make-up en performances. Het belangrijkste is de boodschap erachter: waarom we gender in vraag stellen, en welke gevolgen het huidige genderdenken heeft op mensen die uit de boot vallen in onze maatschappij.”
Voor ons gaat het niet gewoon om outfits, make-up en performances. Het belangrijkste is de boodschap erachter: waarom we gender in vraag stellen, en welke gevolgen het huidige genderdenken heeft op mensen die uit de boot vallen in onze maatschappij. Juist aan die mensen willen we een podium geven om zo zelf iets aan de maatschappelijke situatie te verbeteren.
Sommige mensen willen gewoon geëntertaind worden; niet iedereen is altijd even politiek geëngageerd. Als er reacties komen over onze politieke boodschap, hebben we ons punt eigenlijk bereikt. Dan hebben we op dat moment mensen doen nadenken over bepaalde onderwerpen waar ze normaal gezien niet bij zouden stilstaan.
Hebben jullie al negatieve reacties gehad op jullie drag?
HOC: Ja. We hebben bijvoorbeeld al homofobe opmerkingen gehad toen we overdag in drag over de Korenmarkt in Gent liepen. In onze gemeenschap leven we in een veilige bubbel en soms is het moeilijk om te beseffen dat de buitenwereld niet hetzelfde is.
Valenciaga: Ik heb het persoonlijk heel moeilijk gehad na dat voorval op de Korenmarkt. Ik was fysiek uitgeput, omdat ik mentaal zo hard had moeten focussen op niet te veel aandacht schenken aan de uitspraken die we te horen hadden gekregen.
“We proberen ons zo veel mogelijk te omringen met vrienden die ons veilig doen voelen, ook als we samen de straat op gaan. We beseffen ook dat het een privilege is om die mensen in ons leven te hebben.”
HOC: We proberen ons zo veel mogelijk te omringen met vrienden die ons veilig doen voelen, ook als we samen de straat op gaan. We beseffen ook dat het een privilege is om die mensen in ons leven te hebben.
Krijg elke zaterdag de 10 beste VICE-verhalen van de week via mail: schrijf je nu in voor onze newsletter.
Buiten de naam ‘Haus of Consent’ hebben jullie ook elk aparte namen. Hoe zijn jullie bij die namen gekomen?
Valenciaga: Ik ben altijd geïnteresseerd geweest in mode, en zo kwam ik uit bij Cristóbal Balenciaga. Hij heeft fashion houses zoals Dior geholpen om op te starten en werd “de meester van allen” genoemd. Uiteindelijk is hij gestorven in Valencia, en zo is dan ‘Valenciaga’ ontstaan.
Krasna: Krasna is een woordspeling op “rood” in het Russisch [het Russische woord voor rood is krasnyy, red.]. Ik wou er iets van mijn afkomst in verwerken, omdat dat altijd iets is geweest waarvoor ik me schaamde. In drag wil ik eindelijk komaf maken met die gevoelens. Rood is voor mij passie en energie, iets is dat ik wil overbrengen in mijn performances.
Beau Butler: Ik vond het fijn om een genderneutrale naam te hebben. Butler komt van Judith Butler, iemand die op filosofisch vlak een grote invloed heeft gehad op mij en mijn drag. Ik hou ook van alliteraties. Beau Butler, B.B., vind ik mooi klinken.
Jullie hebben onlangs Heteroville georganiseerd. Wat was het idee daarachter?
HOC: Dat was de eerste keer dat we zelf een evenement organiseerden, in samenwerking met Kwier en Blond. We kozen ervoor om iets te organiseren rond de essentie van drag: een kritiek op alle normatieve uitingen van gender. We hebben dus de spot gedreven met alle dingen die stereotiep hetero zijn. Ook de mensen die aanwezig waren, waren verkleed in deze stereotiepen. Dat was het punt van ons evenement: kritische vragen stellen bij alledaagse normen.
Heteroville was ons halloweenfeest, en het was interessant om de rollen eens om te draaien en de vraag te stellen wie de echte monsters in de maatschappij zijn, volgens de queer gemeenschap. We willen aankaarten dat we nog steeds dagelijks gediscrimineerd worden door diegenen die wel binnen de norm vallen, en hoe we gedwongen worden om ons hiernaar te conformeren. We willen mensen doen beseffen dat dit een gemaakte structuur is door geprivilegieerde mensen, en geen gevolg van een natuurlijke gang van zaken.
Jullie zijn ook bezig met een zine, kunnen jullie daar iets meer over vertellen?
HOC: We hebben inderdaad een zine: ‘Qrooked’. Die publicaties linken we graag aan een show die we op dat moment doen. We geven ermee een platform aan queer artiesten, iedereen die afwijkt van de norm. De eerste editie was een soort inleiding over waar we als ‘Haus of Consent’ voor staan. We hopen op die manier ook financieel onze drag te kunnen ondersteunen.
Waar zijn jullie, als Haus of Consent, al in gegroeid en waar werken jullie nog naartoe?
HOC: Ons zelfvertrouwen is enorm verbeterd. De eerste keren zijn enorm zenuwslopend. De positieve reacties hebben ons daarbij geholpen. En op esthetisch vlak, qua make-up en outfits, zijn we ook gegroeid.
We zijn op het het punt gekomen dat we ook willen spelen met vorm. In de toekomst willen we dus een show maken waar nog meer een verhaal verteld wordt, een combinatie van theater en drag. Want drag kan zoveel meer zijn dan alleen lipsyncen.
Volg VICE België ook op Instagram: