Ik was elf toen ik op illegale streamingwebsites pop-upvensters tegenkwam van waar enorme borsten en gladgeschoren vagina’s me aangaapten. “Geile vrouwen in jouw regio”, las ik op het scherm. Uit blinde paniek klapte ik de laptop dicht: ik probeerde gewoon het tweede seizoen van Pretty Little Liars te kijken.
De meeste van mijn generatiegenoten maakten op een soortgelijke manier kennis met porno: het is gratis, in your face en daardoor een integraal onderdeel van je seksuele ontwikkeling. Ruim voordat je er een ongemakkelijk gesprek over hebt gehad met je ouders, kom je het al tegen op het internet. Tussen hun zesde en tiende levensjaar heeft 22 procent van de jongens en 13 procent van de meisjes al eens pornografische plaatjes bekeken.
Videos by VICE
Inmiddels heb ik geleerd dat de blote mevrouwen op het scherm hoogstwaarschijnlijk niet echt in mijn regio woonden en dat porno niet probleemloos is. Aan het einde van de jaren zeventig werd binnen het feminisme de zogenaamde porno-oorlog uitgevochten: het ene kamp vond porno een uiting van vrije seks en vond dat censuur vrouwen in hun seksualiteit zou beperken, voor het andere kamp werd in pornografie de onderdrukking van vrouwen verheerlijkt en moest het verboden worden. Die discussie is nooit helemaal verdwenen – de pornoindustrie heeft schadelijke en seksistische kanten – maar we weten inmiddels dat het internet zich niet laat reguleren en porno verbieden geen zin heeft. Wat wel kan, is porno op een zo ethisch mogelijke manier consumeren. Maar hoe doe je dat?
Om eerst een stapje terug te doen: wat is eigenlijk het probleem met mainstream porno? Ten eerste komt het vaak voor de acteurs slecht betaald krijgen, in rottige en onveilige omstandigheden moeten werken of zelfs ronduit uitgebuit worden. En soms duikt er wraakporno op tussen de gratis filmpjes op grote pornosites: de mensen die op je scherm verschijnen hebben dan niet vrijwillig aan een seksvideo meegedaan, of hebben er niet mee ingestemd dat de beelden op het internet zijn gezet. Als je dat eenmaal weet, kijkt het toch wat minder lekker.
En behalve werkomstandigheden en onduidelijkheid over consent is het ook nog eens zo dat je van mainstream porno een eenzijdig en verwrongen beeld van seks kunt krijgen. Als je consumeert wat de home-pagina schaft, kijk je hoogstwaarschijnlijk voornamelijk naar heteroseks tussen witte mensen met onrealistische lichamen, zonder aandacht voor het vrouwelijk genot. Mogelijke gevolgen hiervan zijn problemen met je lichaamsbeeld en de beruchte orgasmekloof.
Een risico van het bespreken van ethische of feministische porno is het moraliseren van seks en het beperken van mensen in hun vrije keuze. Met het kijken van porno op zich is niets mis. Het niet zo dat je schuldig hoeft te voelen als je wel van mainstream porno houdt en ben je echt nog wel een feminist als je – zoals ik – fan bent van een tik op je billen of breath play-porno retegeil vindt. Potentiële problemen ontstaan in de vertaling van porno naar ons eigen leven. Overdreven stereotypen doen het bijvoorbeeld vaak goed in porno. Dat kan schadelijk zijn wanneer die beeldvorming bijvoorbeeld racistische of seksistische stereotypen versterkt en mensen die gaan overnemen in hun dagelijkse leven. Als de populaire zoekterm ‘BBC’ er bijvoorbeeld toe leidt dat Zwarte mannen vaker te maken krijgen met hyperseksualiserende opmerkingen en impertinente vragen over het formaat van hun geslachtsdeel, of als biseksuele vrouwen vooral worden gezien als potentiële trio-partner, dan weet je dat meer diversiteit noodzakelijk is.
Ethische porno is pornografie die het genot van mensen van elk gender gelijk trekt, geen eenheidsworst aan perfecte lijven laat zien, de prachtige pluriformiteit van queer sex meeneemt in het aanbod en zorgt dat iedereen naar behoren betaald en gerespecteerd wordt. Een van de bekendere ethische pornografen is Erika Lust, een Zweedse die doorbrak met haar porna–debuut The Good Girl. Van Nederlandse bodem zijn er Jonnah Bron en Jennifer Lyon Bell, met eigen productiehuis Blue Artichoke Films. Ook is het nieuwe Duitse platform Cheex een aanbieder van ethische porno, waar ook how-to-video’s op staan om je seksuele arsenaal uit te breiden.
Om te kunnen garanderen dat iedereen op wie heeft ingestemd met de opnames en eerlijk betaald is, moet je even research doen naar het productiehuis of de distributeur. Lana Rhoades, extreem populaire voormalig porno-actrice, stopte met het werk nadat ze erachter kwam dat sommige influencers vijftienduizend dollar verdienen voor een Instagrampost, terwijl zij met een scène maar 1200 dollar binnenharkt. Van de miljardenwinsten die sites als PornHub en XVideos maken, gaat maar een verwaarloosbaar gedeelte naar de personen op je scherm. Mia Khalifa bijvoorbeeld heeft in haar hele porno-carrière maar twaalfduizend dollar verdiend, terwijl ze 784 miljoen views op haar naam heeft staan en op nummer 2 van de meest gezochte performers staat. Als je echt zeker wil weten dat je ethische porno consumeert, moet je je portemonnee trekken: sekswerk is werk, en werk kost geld.
Maar ook als je weinig te besteden hebt, zijn er manieren om aan je trekken te komen zonder bij te dragen aan allerlei ellende. LadyCheeky bijvoorbeeld, een soort tumblr-blog die ethische porno cureert en reblogt. Ook kan je terecht op subreddits als r/chickflixxx en r/passionx die verhalende, feministische pornografie verzamelen, aangeboden door kijkers en gescreend door moderators: gezellige erotische hobbyisten onder elkaar die met plezier content voor elkaar maken. Gratis audioporno kun je vinden op Sounds of Pleasure. Ook zijn er een heleboel webcamsites waar je niet hoeft te betalen om je te vergapen aan de camgirls, maar wel kunt een fooi kunt geven als je een speciaal verzoekje hebt. Dat kan je zien als een middagje op het terras: je hoeft niets bij te leggen, maar je bent wel een beetje een eikel als je weggaat zonder fooi te geven.
