klimaatverandering

Ik ging naar de skihal om te vluchten voor de opwarmende aarde

Terwijl ik naar beneden zoef, voel ik mijn klimaatzorgen verdwijnen als sneeuw voor de zon.
Tim Fraanje
Amsterdam, NL
Sander van Dalsum
foto's door Sander van Dalsum
Amsterdam, NL
skieen
De auteur. Foto's door Sander van Dalsum

Als je op de hoogte wil blijven van onze beste stukken zonder je suf te scrollen, schrijf je dan in voor onze wekelijkse nieuwsbrief.

Terwijl buiten het kwik gestaag stijgt naar de 39,1 graden, sta ik op ski’s bovenaan een kunstmatige berg sneeuw. Ben ik in Dubai? Nee, ik ben gewoon in Den Haag, op de indoorskibaan van sportcentrum De Uithof. Ik zet af met mijn skistokken en maak vaart over de maagdelijk witte baan. Woei! Mijn kreet echoot door de lege hal. Fotograaf Sander en ik zijn de enige bezoekers.

Advertentie

Nu de buitentemperatuur tot ondraaglijke hoogten is opgelopen zal de rest van Nederland wel jubelend naar het strand zijn gerend. Of ze zitten te zuchten in een kantoor tot ze naar buiten mogen. Het is traditie, omdat ons land bekend staat om regenachtige kwakkelzomers: elk zonnestraaltje moet gekoesterd worden. Maar de afgelopen jaren zijn hete zomers meer regel dan uitzondering, en dat zal de komende tijd ook nog wel zo blijven. De jubelstemming is mij wel een beetje vergaan nu steeds duidelijker blijkt dat die fijne bakzomers het gevolg zijn van de opwarming van de aarde.

Ik las in de krant dat de aarde tijdens onze jaartelling nog nooit zo snel zoveel warmer is geworden, inclusief enge temperatuurgrafieken die in de twintigste eeuw snoeihard omhoog schieten. Ik kan niet meer naar de zee kijken zonder te denken dat we er misschien binnenkort door verzwolgen gaan worden. Elke zweetdruppel op mijn voorhoofd herinnert me aan smeltende poolkappen. Je kunt geen moment meer wegkijken. Het is godsgruwelijk heet, en alsof dat nog niet erg genoeg is, gaan we er allemaal aan.

1564062111125-DSCF7267

Ik moest er gewoon even tussenuit. Behalve sfeerloze ellendeplekken als Starbucks en supermarkten kan ik niet zo snel een ruimte bedenken waar het lekker koel is, want we zijn hier nog niet zo ver dat elk gebouw airco heeft. Bovendien wilde ik niet alleen de hitte ontvluchten; ik wilde vooral vergeten dat ook Nederland nu toch echt merkbaar opwarmt. Voor dat doel blijkt de skihal uitstekend te werken. Ik waan me in een compleet andere wereld, eentje die niet kapot gaat. Op een grote poster tegen de achterwand van de hal strekt zich een Alpenlandschap uit. In de echte Alpen verdwijnen steeds meer skigebieden, maar de toppen van de bergen op het fotobehang zijn met geruststellend veel sneeuw bedekt. Terwijl ik naar beneden zoef, voel ik mijn zorgen kapotvriezen. Er komt endorfine vrij en mijn alarmistische gevoelens worden gesust door de temperatuur die hier constant op min acht ligt. Ach, waar maak ik me ook druk om. Klimaatverandering is real, maar niet hier.

Advertentie

Als ik weer beneden ben, post Sander net enthousiast een selfie op Instagram, om onze hervonden levensvreugde te delen met de rest van de wereld. Nog geen minuut later dringt de harde buitenwereld binnen in onze gekoelde cocon, in de vorm van hatelijke berichten van zijn volgers. “Ik hoop dat je doodvriest.” stuurt een van hen. “Er wordt steenkool verbrand om het daar koud te houden,” spreekt een ander vermanend.

Je kunt zeggen dat het decadent en egoïstisch is wat we hier aan het doen zijn. Er worden vast wel wat kooltjes verbrand om de gigantische motoren in de catacomben van de skihal te laten loeien. Toch liggen er op het dak ook een heleboel zonnepanelen. Ik heb ze met eigen ogen gezien. “Het zijn er 8150,” vertelt marketingmedewerker Naomi trots tijdens een rondleiding. Ik heb geen zin om het na te tellen, maar ga uit solidariteit even tussen de panelen liggen, die liggen te zwoegen om mijn sneeuwpret mogelijk te maken. Het is inderdaad enorm heet op het dak, waaruit ik concludeer dat dit een ideale dag moet zijn om de gevolgen van klimaatverandering klimaatneutraal te ontvluchten. “Nou, als het zó heet is, werken zelfs zonnecollectoren wat minder efficiënt dan normaal,” bekent Naomi eerlijk.

1564062211144-DSCF7318

Hier leef ik me in in 8150 zwoegende zonnepanelen.

Het is een beetje pijnlijk dat de plek waar ik naartoe vlucht voor de opwarmende aarde zelf bijdraagt aan die opwarming. Maar de skihal doet zijn best om daar iets aan te veranderen. Zo hebben ze het energieakkoord van de gemeente Den Haag ondertekend, waarin staat dat de hele stad in 2030 (of uiterlijk in 2040) klimaatneutraal wil zijn (als de wereld dan nog bestaat). Omdat het natuurlijk erg duur is om een gigantische koelkast vol sneeuw klimaatneutraal te maken, heeft de Uithof wat toegestopt gekregen. De gemeente gaf de skihal een ton om sneeuw- en ijspret betaalbaar te houden voor lagere inkomens, samen met de EU werd een lening van 2,7 miljoen euro uitgegeven om te verduurzamen, en daarbovenop kreeg de Uithof nog een subsidie voor zonnepanelen van het Rijk. Dat kreeg niet alleen De Uithof: ook andere skibanen, zoals Snowworld, legden een gesubsidieerd zonnedak aan. In Hoogeveen is zelfs 5 miljoen euro toegekend om een gloednieuwe schaatsbaan en skihal aan te leggen.

Advertentie

In Nederland vinden we het blijkbaar belangrijk dat iedereen op elke dag van het jaar kan skieën. En dan niet op zo’n suffe borstelbaan, nee, op sneeuw. We betalen allemaal belastingcentjes om dat toegankelijk en klimaatvriendelijk te houden, en op de allerwarmste dag ooit maakt er bijna niemand gebruik van deze absurd geavanceerde faciliteit? Dát is decadent. Deze hallen worden speciaal voor ons burgers door de energietransitie heen geleid, in plaats van dat we deze hele bedrijfstak laten afsterven. Kom dan toch eens met je luie reet van het strand af en ga erheen!

Ik word opgeschrikt uit mijn boze innerlijke monoloog omdat ik bijna van mijn sokken geskied word. Alsof ze me gehoord hebben, zijn er opeens een stuk of vijf mensen komen opdagen. Een gezinnetje en een solitaire snowboarder die trucjes doet op een schans. Ik spreek hem aan, in de hoop nog een zwaarmoedige ziel zoals ik te vinden. “Maak jij je ook zo’n zorgen over klimaatverandering?” vraag ik hem. De snowboarder knikt. “Ik hoorde laatst iets over een Canadees skigebied dat verdwenen is. Gelukkig ligt er hier altijd sneeuw.” De jongen, hij blijkt Marcin te heten, komt uit Polen en is in Nederland om te werken. Hij kan deze faciliteit wél waarderen. Hij houdt enorm van alle sporten waar een board bij komt kijken, en komt naar deze hal omdat de golven in Scheveningen ook niet alles zijn. “Ze zouden dit bij ons in Polen ook moeten hebben. Het is nog betaalbaar ook!”

Advertentie

Ondanks de ontmoeting met een geestverwant, lukt het me niet om vrolijk te worden. Ik blijf de berg afskiën tot mijn vingers te koud zijn om een skistok vast te houden. Als het zomerweer niet een symptoom was van een stervende aarde zou ik er misschien naar verlangen om even lekker op een zonnig terras te gaan zitten, maar in plaats daarvan loop ik in mijn skipak naar de après-skibar, die ook helemaal leeg is, en bovendien klam. Ik probeer nog heel even de stemming erin te houden door wat te jodelen, maar zelfs dat helpt niet.

1564062348169-DSCF7307

Ik ga met mijn Heineken Ice Cold bij het beslagen raam zitten, en kijk triest naar de lege skibaan tot ook mijn glas leeg is.

1564062403578-DSCF7294

Dan ga ik weg. Ik geef mijn gehuurde skispullen af bij de balie. “Hoe was het, in de beste airco van Den Haag?” vraagt een medewerker. “Lekker verkoelend,” zeg ik. Ik heb succesvol de hitte ontvlucht, maar de naderende apocalyps ontkennen zat er helaas niet in. Ik heb vandaag misschien nog wel meer over klimaatverandering nagedacht dan als ik naar het strand was gegaan (daar zou ik me hebben geërgerd aan hysterische kinderen die mijn rust kwamen verstoren, maar in het voorportaal van de indoorsneeuwwereld voel ik juist vreugde als ik zie dat er een rijtje miniski’s klaarstaat voor een skiklasje later vandaag). Het voelde fijn en exclusief om vanmiddag als enige gebruik te maken van de ijskoude skihal, maar tegelijk ook doelloos. Op zich kan ik prima zonder skibaan. Ik kom de hittegolf wel door met af en toe mijn hoofd in de vriezer leggen.