Yaya Touré zit in 2001 met vier landgenoten in het vliegtuig naar Parijs. Vrijwel de hele vlucht zit hij met gebogen hoofd, maar slapen lukt hem niet. Na de landing worden de vijf Ivorianen met de auto naar Beveren gebracht. Wat of waar Beveren ligt, weten ze dan nog niet. Het vijftal heeft geen flauw idee waar het terecht gaat komen.
De komst van Yaya Touré en co. was het startschot van een Ivoriaanse invasie bij KSK Beveren. Ruim twee jaar later zaten er zeventien Ivorianen in de selectie van de club, die ook wel FC Ivoorkust werd genoemd. Spelers als Gervinho, Yaya Touré en Emmanuel Eboué zouden na hun periode in België een mooie carrière krijgen, maar het liep met Beveren minder goed af: de club zat diep in de geldproblemen en moest uiteindelijk fuseren met KV Red Star Waasland.
Videos by VICE
Yaya Touré zou uitgroeien tot icoon van Ivoorkust. (Foto: Proshots)
Begin deze eeuw zat KSK Beveren financieel aan de grond. Het scheelde weinig of de spelers van de trotse club moesten contributie gaan betalen. Even leek het einde van Beveren nabij, totdat Jean-Marc Guillou zich als reddende engel opwierp. De voormalig Frans international beheerde een voetbalschool in Ivoorkust en beloofde KSK Beveren ladingen hypertalentvolle Ivorianen te leveren.
Guillou had bijzondere methoden om zijn spelers te trainen. Zo moesten de jongens de eerste drie jaar op blote voeten spelen. Wellicht is het een goede tip voor op de Nederlandse trainerscursus, want de temperamentvolle Guillou leverde veel talentjes af. Bovendien regelde hij een samenwerkingsverband met Arsenal. Beveren liet zich verleiden door de Fransman en Guillou zou uiteindelijk technisch directeur van de fel besproken club worden.
Ook Emmanuel Eboué kwam via Beveren naar Europa. (Foto: Proshots)
Kort daarop kwamen de eerste Ivorianen aan in België: Yaya Touré, Arsène Né, Gilles Yapi Yapo, Joss Péhé en Zézéto. De plaatselijke shirtbedrukker had het er maar moeilijk mee. Ze waren piepjong en gingen voor het eerst alleen wonen. Bovendien kregen ze plotseling een voor Ivoriaanse begrippen koninklijk maandsalaris, dat ze soms na vijf dagen al verbrast hadden .
Ook het klimaat in de Benelux, waar men bij elke zonnestraal de zonnecrème uit de kast haalt, was problematisch voor de Ivorianen. Bij een hagelbui renden de jongens angstig weg, omdat ze dat nog nooit hadden meegemaakt. Touré ging in de winter voor een wedstrijd eens vol ongeloof naar zijn trainer toe en vroeg hem hoe de spelers in godsnaam in de sneeuw konden spelen. Uiteindelijk voltooide hij de wedstrijd met drie paar sokken, twee broeken en drie shirts.
Ondanks de aanwezigheid van de vijf talentvolle Ivorianen bleven de prestaties in stadion De Freethiel – wat trouwens klinkt als een frituur die is opgestart door iemand met dyslexie – matig. In de eerste zes wedstrijden in het seizoen 2001-2002 werd er slechts één punt gepakt en kreeg de ploeg twintig doelpunten tegen. Ook werd er getwijfeld aan de goede intenties van Guillou, die later door de rechter in Ivoorkust overigens werd veroordeeld tot vijf jaar celstraf en het betalen van een schadevergoeding wegens verduistering van geld. Beveren eindigde het seizoen stijf onderaan, maar doordat Eendracht-Aalst en RWDM geen licentie kregen, bleef de club wonder boven wonder in de hoogste divisie.
In de hoop de prestaties het seizoen erna te verbeteren kwamen er zeven nieuwe Ivorianen. Beveren deed er alles aan om de twaalf Afrikanen in de selectie in België te laten integreren. Zo werd ze geleerd dat ze in de supermarkt op de koopjes moesten letten. Ook kregen ze taallessen met een hoog Urbanus-gehalte, zoals in dit filmpje te zien is.
Voor de Ivorianen stond een leraar met zijn broek opgetrokken tot onder zijn oksels, die overal stickers met zinnen als “Dit is de deur” of “Dit is het raam” op had geplakt. De jongens hadden geen idee wat de woorden betekenden, maar deden toch maar mee. “We verstopten ons voor de leraar en hoopten dat hij niet meer terugkwam,” aldus Joss Péhé over de lessen.
De sportieve prestaties werden langzamerhand beter en de Ivoriaanse delegatie van Beveren begon steeds meer op te vallen. De wedstrijden waren spectaculair: soms werd er overtuigend gewonnen, maar in datzelfde seizoen verloor de ploeg ook met onder meer 6-1, 7-1 en 2-7. Sjaak Polak beschreef dergelijke nederlagen ooit poëtisch: “Met de broek naar beneden en de platte hand erop.”
Vooral Yaya Touré kreeg veel aandacht van de aanwezige scouts. Hij speelde vaak op het middenveld naast Davy Theunis, een van de weinige Belgen in het team. Touré was enorm van hem onder de indruk. Hij noemde de internationaal volstrekt onbekende Theunis later zelfs toen hij zijn ultieme voetballer moest samenstellen. Dat voelt toch een beetje alsof Diego Maradona Bram van Polen de hemel in prijst.
Ook buiten het veld vielen de Ivorianen op in het normaal gesproken doodstille Beveren. Zo kwam de plaatselijke politie erachter dat de jongens stuk voor stuk nagemaakte rijbewijzen hadden en moest een commissaris zelfs op de club komen om de verkeersregels uit te leggen, omdat de Afrikanen de verkeersboetes aaneenregen. De fans van Beveren begonnen gewend te raken aan de Ivorianen en ook de supporters van de tegenpartij konden er wel de lol van inzien. In de uitwedstrijd tegen Germinal Beerschot klonken er telkens oerwoudgeluiden als Kristof Lardenoit, een witte Belg, aan de bal kwam.
Ivoriaans Beveren speelde in 2004 in de UEFA Cup tegen sc Heerenveen. (Foto: Proshots)
Uiteindelijk werd Beveren verdienstelijk elfde, dus werd er in de zomer van 2003 weer een blik Ivorianen opengetrokken. De selectie telde daarna maar liefst zeventien spelers uit Ivoorkust. “Als ik hier op straat loop zeggen de mensen me vriendelijk goeiedag,” vertelde Péhé aan De Telegraaf. “Maar dat doen ze inmiddels bij elke zwarte, want de kans is groot dat het een speler van Beveren is.” Gelukkig voor Beveren kwalificeerde Ivoorkust zich in 2004 niet voor de Afrika Cup, anders hadden de Belgen waarschijnlijk een aantal weken lang met zes man op het veld gestaan.
De Ivorianen bezorgden Beveren internationale bekendheid. Cameraploegen vanuit heel Europa stonden op de stoep en zelfs het prestigieuze, Amerikaanse Time Magazine, dat niet bepaald bekend staat om z’n diepgravende stukken over de Jupiler Pro League, schreef over de voetbalclub. Waarom? Omdat ze het wonderlijk vonden dat de Afrikaanse voetballers zo geliefd waren in Beveren, dat een “bastion van anti-migranten-sentiment” genoemd werd, aangezien het Vlaams Blok er destijds veel aanhangers had. Dat moet toch gevoeld hebben alsof Filip Dewinter met een tajine op schoot voor het Marokkaanse elftal aan het supporteren was.
Het hoogtepunt van het ‘Ivoriaanse tijdperk’ vond plaats in 2004, toen Beveren in de bekerfinale terechtkwam. In die wedstrijd stonden er tien Ivorianen samen met Igors Stepanovs, een van Arsenal gehuurde Letse verdediger, in de basis. Stepanovs was een paar jaar ouder en een paar koppen groter dan de andere basisspelers van Beveren, waardoor het leek alsof de tien Ivorianen hun babysitter hadden meegenomen. Uiteindelijk verloor Beveren met 4-2, maar van een grafstemming was geen sprake. De Ivorianen waren al enorm blij dat ze Europees voetbal hadden behaald en wisten dat alle media-aandacht de kans op een mooie transfer zou vergroten.
Abdoulaye Djire in duel met Mika Vayrynen. (Foto: Proshots)
Eind 2004 besloot Beveren om te stoppen met het contracteren van Ivoriaanse spelers. Dat ze vrijwel elke Ivoriaanse voetballer al onder contract hadden staan doet er verder niet toe. De aanwezige Belgen waanden zich op het veld inmiddels in hartje Abidjan en bovendien wilde de club breken met de in opspraak geraakte Guillou, die door sommigen in Ivoorkust werd bestempeld als een “moderne slavendrijver“. Uiteindelijk werd hij weggestuurd bij Beveren en zouden er een aantal rechtszaken volgen, waarin Guillou tevergeefs geld eiste.
Langzamerhand verdwenen alle Ivoriaanse pareltjes uit België. Emmanuel Eboué vertrok naar Arsenal en maakte vooral buiten het veld indruk, bijvoorbeeld toen hij zijn medespelers liet schrikken in een tijgerpak of toen hij een Turkse verslaggever optilde en zijn microfoon afpakte. Gilles Yapi Yapo maakte een mooie transfer naar FC Nantes en ook Gervinho, de man met een haarband ter grote van een festivaltent om zijn kaalheid te verbergen, ging naar Arsenal. Inmiddels speelt hij bij Hebei China Fortune, een Chinese ploeg die in de clubnaam al de reden verklapt waarom voetballers er graag willen spelen.
Gervinho op de rug van Edin Dzeko in de Champions League. (Foto: Proshots)
De man met de mooiste carrière van alle voormalige spelers van Beveren is toch wel Yaya Touré. Hij kwam binnen als een schuchter, klein mannetje dat graag junkfood at en vertrok als een kast van een vent. Later kwam hij bij FC Barcelona terecht en tegenwoordig staat hij onder contract bij Manchester City. Toch is Touré, tevens voorzitter van de Davy Theunis-fanclub, Beveren nooit vergeten. “Ik heb alles aan de club te danken,” zei hij daar zelf over.
Touré liet ooit weten zijn carrière bij Beveren af te willen sluiten. Of dat gaat gebeuren valt nog te bezien, aangezien de Ivoriaan vorig jaar een aanbieding afsloeg om 40 miljoen euro per jaar in China te verdienen. Touré is natuurlijk ook niet het type speler dat je met een consumptiebon en een Snickers naar Beveren lokt.
Met KSK Beveren zelf liep het een stuk slechter af. In 2007 degradeerde de club en de financiële problemen bleven aanhouden. In 2008 verdwenen de laatste Ivorianen, de voertaal werd weer Nederlands en de Afrikaanse beats in de kleedkamer werden vervangen door muziek van Eddy Wally. In 2010 degradeerde de club vrijwillig naar de Derde Klasse omdat ze wegens geldproblemen geen licentie voor de Tweede Klasse hadden aangevraagd.
Het einde van het voormalige FC Ivoorkust leek nabij, maar Beveren kreeg een reddingsboei toegeworpen. De club fuseerde met KVRS Waasland, wat de weinig swingende, maar voor Scrabble uitstekende clubnaam ‘KV Red Star Waasland – Sportkring Beveren’ opleverde. Deze ploeg speelt anno 2017 weer in de hoogste divisie van België, met onder meer een Ghanees, een Senegalees en een Japanner in de selectie. Geen Ivorianen meer dus, hoewel ze voor Yaya Touré vast een uitzondering willen maken.
De huidige selectie van Waasland-Beveren. (Foto: Proshots)
Dit artikel verscheen eerder op VICE sports
