Ik kwam voor het eerst in aanraking met horoscopen in de Tina en Fancytoen ik een jaar of twaalf was. De algemene voorspellingen en tips over liefde, geld en succes waren adviezen die ik als tienermeisje graag ter harte nam. Op basis van mijn geboortedatum was bepaald of ik de komende maand een nieuwe hunk ging ontmoeten of ruzie zou krijgen met mijn niet-bestaande collega’s, en die voorspellingen nam ik zo serieus dat ik mijn uiterste best deed om ze uit te laten komen.
Horoscopen kunnen altijd wel op een bepaalde manier waar worden, en daarmee houden ze je interesse vast: ze functioneren als een soort orakel. Maar uiteindelijk biedt dat natuurlijk weinig aanknopingspunten voor zelfkennis of persoonlijke groei, en geeft het geen inzicht in de dingen die invloed hebben op je gemoedstoestand.
Videos by VICE
Heel anders is dat in de astrologie van Chani Nicholas en Naimonu James, ontdekte ik ruim een decennium later. Het werk van deze Amerikaanse astrologen wordt door allerlei feministen waar ik tegenop kijk – zoals zangeres Bunny Michael en podcastmaker Aminatou Sow – gelezen en gedeeld. Hoewel ik in eerste instantie sceptisch was (ik vond het maar moeilijk om te geloven dat mijn geboortedatum echt iets over mijn persoonlijkheid kon zeggen) begreep ik na het lezen van Nicholas’ horoscoop direct waarom dit anders was.
Nicholas benadrukt bijvoorbeeld het belang van het lezen van zowel je zonneteken als je ascendant. Ik had geen idee wat het verschil tussen die twee was, dus dat zocht ik eerst uit. Je zonneteken blijkt je sterrenbeeld te zijn, dat je waarschijnlijk al kent, en representeert de versie van jezelf die je aan anderen laat zien. De ascendant heeft te maken met hoe andere mensen jou waarnemen, en is in de context van zelfkennis heel belangrijk. Dan heb je ook nog het maanteken, wat de versie van jezelf is die dieper ligt en die je vaak niet aan anderen laat zien. Sinds ik dat weet, lees ik dus niet alleen meer de horoscoop van mijn zonneteken (Kreeft) maar ook die van mijn ascendant (Leeuw).
Maar ook de stijl van James en Nicholas is heel anders dan de horoscopen die ik ken uit de tienerblaadjes. Het gaat niet over hunks en financiële meevallers, Nicholas’ horoscopen zijn eerder bemoedigende woorden dan voorspellingen. Het zijn ideeën, geen feiten. Vaak geschreven in de eerste of derde persoon, waardoor je als lezer mee wordt gesleept en aangemoedigd om zelf connecties te leggen tussen persoonlijke ervaringen en invloeden van buitenaf. Invloeden die – net als het patriarchaat – kunnen voelen alsof ze nooit zullen veranderen.
Dan denk ik bijvoorbeeld aan een wereld waarin een president gezinnen van immigranten opsplitst, of aan het barre aantal vrouwelijke wereldleiders dat we hebben en hoe dit ooit beter kan worden. Dit soort realiteiten voelen hard als marmer als ik ze zie als onveranderbaar, maar worden vloeibaar als lava als ik de inspiratie vind om er anders naar te kijken. Dat ik Nicholas’ teksten hierbij kan gebruiken maakt de situaties niet direct makkelijker, maar het geeft me wel het vermogen om door te willen gaan met proberen om die realiteiten te veranderen.
Neem bijvoorbeeld de horoscoop van mijn zonneteken van begin deze maand:
“De volle maan laat een tijd zien die de beperkingen van je partners of partnerschappen benadrukken. Een tijd die je vraagt om een deel van je eenzaamheid te confronteren. Een tijd waarin je je eigen eenzaamheid meer gaat waarderen. Een tijd waarin je beter leert te begrijpen hoe je je eigen obstakels voor intimiteit maakt. Deze wereld is gemaakt om ons te scheiden en uit elkaar te houden. Ons gevoel van isolatie is niet onze schuld, maar connecties vragen ons om te ontdekken hoe en waarom we hier beland zijn.”
Deze kijk op relaties hielp me met het plaatsen van de wrok en gevoelens van eenzaamheid die ik op dat moment voelde, in de nasleep van een feministische actie die ik had opgezet. Een tijdje terug startte ik samen met een vriendin een stikkeractie (‘All men, nein danke’) om zichtbaarheid te geven aan het lage aantal vrouwelijke artiesten op de line-ups van festivals (18%). Kort daarna besefte ik dat ik niet alleen van mening verschil over het belang van deze actie met tegenstanders, maar ook met andere feministen. Door een aantal van de reacties die ik kreeg zag ik verschillende meningen die ik misschien niet altijd wilde zien. Als gevolg hiervan voelde ik me alleen maar meer afgesloten van de wereld die ik wakker probeerde te schudden.
Het is ontzettend frustrerend en ergens ook ironisch dat een actie die zich uitspreekt over de inclusie van vrouwen, mij uiteindelijk isoleerde van mijn omgeving. Maar toen ik daarna de horoscoop van Nicolas las, werd ik geïnspireerd om er anders naar te kijken. Allereerst waren haar woorden bemoedigend: ze leerde me dat mijn gevoelens oké zijn, en dat ik niet de enige ben die dit zo kan ervaren. Maar ze gaf me ook concrete aanknopingspunten om die gevoelens te verwerken: hoe maak ik mijn eigen obstakels? Kan ik mijn eenzaamheid misschien soms ook als iets waardevols zien? Wat leert een isolerend gevoel me over mijn verwachtingen tegenover mijn partners? En hoe verhoudt dit zich tot sociale normen die bestaan over partnerschappen?
Nu zie ik deze horoscopen als iets wat ik kan gebruiken in mijn strijd voor betere vrouwenrechten, en in bredere zin als teksten die sociale effecten kunnen bewerkstelligen. Je kunt horoscopen lezen op individueel niveau, natuurlijk, maar astroloog Nicholas maakt ook expliciet sociale en politieke connecties in haar introducties.
Deze week deed ze dat bijvoorbeeld door het verloop van de planeten (in dit geval Mars in retrogade) in connectie te brengen met Brexit en Trump. Het thema ‘isolatie’ was de rode draad in haar analyse, en ze liet zien hoe de stand van Mars van dat moment in verhouding stond tot een eerdere tijd, toen Mars op dezelfde plek stond:
“Met het Brexit-referendum, aangewakkerd door dezelfde sentimenten van superioriteit en separatie die één van de grootste winnaars van kolonisatie in stand houdt (Trump, red.), laat de stand van Mars zien wat we nu ervaren. De cyclus van Mars laat problemen zien die onder de oppervlakte van onze persoonlijke en collectieve ervaringen liggen. Mensen zijn verslaafd aan de illusie van separatisme. We blijven er constant voor vallen.”
Nicholas beweegt in haar horoscopen constant tussen het individu en de maatschappij, en ze verwacht van haar lezers dat die hetzelfde doen. Astrologie, hoe abstract het ook is, wordt daardoor voor mij een praktische manier om problemen die ik tegenkom in mijn strijd voor gendergelijkheid en de vrouwenzaak beter te begrijpen. Als ik het even niet meer zie zitten, en me afvraag of het überhaupt ooit beter zal worden voor vrouwen op deze wereld, vind ik rust in de sterren.
