Vorig jaar stak het paleodieet plotseling de kop op tussen alle andere voedseltrends, zoals sapkuren, waarover zo vaak geschreven wordt. Paleo-aanhangers eten vlees, fruit en groenten, en proberen op die manier het eetpatroon van onze holbewoner-voorvaderen na te bootsen.
In Scientific American werd onlangs een onderzoek aangehaald over oude diëten, waarin een aantal vroege eetgewoontes in verband werden gebracht met mannelijke macht over vrouwen. Het onderzoek werd oorspronkelijk in januari gepubliceerd in het tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences USA.
Videos by VICE
Kate Pechenkina is professor in de archeologie aan de Universiteit van New York en begon haar onderzoek met de vraag hoe bepaald voedsel in China terecht was gekomen. Ze concentreerde zich op de periode van de nieuwe steentijd en het midden bronstijdperk, een paar eeuwen voor Christus. In een telefoongesprek beschrijft ze haar bevindingen als “heel onverwachts”. Gender was niet iets waaraan ze dacht, toen ze met haar onderzoek begon. “Ik verwachtte dat alle eetgewoonten van toen vooral op tarwe gebaseerd waren,” legt ze uit.
Het genderaspect deed zijn intrede toen Pechenkina en haar collega’s de botten onderzochten van Chinezen die ongeveer 10.000 jaar geleden leefden. Volgens Scientific American waren er in het botweefsel sporen van stikstof te vinden, wat zou wijzen op de aanwezigheid van vlees. Koolstofsporen daarentegen wijzen juist weer op tarwe-diëten. Eerdere vondsten bevestigden de hypothese van Pechenkina – zowel mannen als vrouwen leefden in het neolithicum vooral op tarwe –, maar de botten laten een grote verandering zien rond het begin van de bronstijd.
“We ontdekten geheel onverwachts dat de eetgewoontes van vrouwen vooral gedomineerd werden door tarwe en gerst, terwijl het mannelijk dieet zich steeds meer kenmerkte door veel dierlijke producten,” zegt Pechenkina.
Met andere woorden, ze begonnen zichzelf een macho-manier van eten aan te meten. Die manier van eten vormt nu nog steeds een belangrijk onderdeel van het moderne idee van mannelijkheid. Vrouwen daarentegen bleven voeding gemaakt van graansoorten eten. “Dit was een verrassing voor ons,” zegt Pechenkina. “We onderzochten bronnen over gelijkheid en andere historische bronnen om de resultaten te kunnen begrijpen.”
Niemand heeft eerder een connectie gelegd tussen graanproducten en het ontwikkelen van spieren, laat staan macht. De Scientific American plaatst deze ommezwaai in de context van het leven van vrouwen in de bronstijd.
In die tijd werden vrouwen in China met minder schatten begraven dan mannen. Die nieuwe ontwikkeling, nieuwe eetgewoonten en het eind van de bronstijd liepen gelijk met de “Periode van de Strijdende Staten.” Dynastieën gebruikten oorlogen om hun regeringen op te zetten, waardoor er door het hele land oorlogen woedden. In China vochten mannen voor hun recht op waardevolle metalen waar de bronstijd zijn naam aan dankt. Gevechten en mannelijke dominantie definieerden de periode en volgens Scientific American waren krijgers populair vanwege hun macho-kenmerken.
Zonder een tijdmachine of de ontdekking van schriftelijke bronnen, zullen wetenschappers er waarschijnlijk nooit achter komen waarom mannen een ingewikkelder eetpatroon hadden aan het eind van het neolithicum en het begin van de bronstijd. Niemand weet wanneer en waarom mannen precies vrouwen begonnen te domineren. Het is duidelijk dat vrouwen achterbleven met zwakke granen toen hun sociale mogelijkheden afnamen. Ze hadden een paleo-dieet goed kunnen gebruiken.
