FYI.

This story is over 5 years old.

Identiteit

Hoe het is om pleegmoeder te zijn op je 23ste

Tachtig procent van de pleegouders in Groot-Brittannië zijn ouder dan vijfenveertig. Maar voor een kleine minderheid twintigers en dertigers voelt het in huis nemen van een pleegkind als het beste besluit van hun leven.
FOTO DOOR RAYMOND FORBES LLC VIA STOCKSY

"Ik weet nog dat ik in de dierentuin was en een onbekende vrouw aan me vroeg of mijn zoon 'zo' was omdat ik een jonge moeder was. Ik vond het een rare vraag en snapte het niet, en vroeg of ze het wilde uitleggen, maar volgens mij besefte ze toen wat ze had gezegd en liep beschaamd weg." Gina, uit het Britse kustplaatsje Margate, is intussen negen maanden pleegmoeder van Ben*, een autistisch en epileptisch kind met meerdere ingewikkelde gezondheids- en gedragsproblemen. Hij is twaalf jaar oud. Zij is drieëntwintig.

Advertentie

Iedere twintig minuten wordt in Groot-Brittannië een kind geadopteerd, en er is een constante dringende vraag naar meer pleeggezinnen, met name voor gehandicapte kinderen en tieners. Momenteel zijn er 55.000 pleeggezinnen in Groot-Brittannië, maar jonge pleegouders zijn een zeldzaamheid. Uit een enquête door het Fostering Network bleek slecht 4,2 procent van de 2.530 mensen die reageerden tussen de 18 en 34 jaar, terwijl 80,3 procent van de ouders tussen de 45 en 54 jaar oud waren.

Ergens is dat geen verrassing. Volgens Kevin Williams, directeur van het Fostering Network, kan pleegouderschap voor twintigers een stuk ingewikkelder zijn door hun levensstijl en financiële situatie. "Vrij weinig 25-jarigen hebben een extra kamer of de financiële onafhankelijkheid die je nodig hebt voor een plegkind," zegt hij, "maar leeftijd op zich zou geen drempel hoeven zijn."

Volgens Gina heeft haar jonge leeftijd haar juist geholpen met de zorg voor haar zoon. "Ik had nooit voor hem kunnen zorgen als ik vijftig was. Dat zou lichamelijk gewoon onmogelijk zijn." Zowel Gina als haar man Michael had al jarenlange ervaring met het werken met bijzondere kinderen voor ze zich inschreven als pleegouders. Maar ook zij vonden de eerste maanden met Ben moeilijk. "Hij sprak helemaal niet toen hij bij ons kwam, en kon alleen communiceren door middel van Picture Exchange Communication," een communicatiehulpmiddel dat vaak wordt gebruikt door autistische kinderen.

Advertentie

Het is wel eens voorgekomen dat Ben zijn ouders fysiek aanviel, maar Gina wil niet teveel gewicht geven aan dat soort incidenten. "Geweld is moeilijk voor iedereen, maar we hadden geen kind toegewezen gekregen dat deze zorgvuldige aandacht nodig heeft, als we er niet mee om zouden kunnen gaan. Hij reikt maar tot mijn navel, dus hij zou me nooit echt pijn kunnen doen."

Vanwege de ingewikkelde zorg die Ben nodig heeft, zal hij waarschijnlijk nooit op zichzelf kunnen wonen, en blijft hij in ieder geval in de nabije toekomst nog bij Gina en Michael wonen. Daarom willen ze zelfs hun huis aanpassen aan Bens behoeftes. Ondanks de verantwoordelijkheden die komen kijken bij langdurig pleegouderschap, heeft Gina nooit aan haar keuze getwijfeld. "Dit is de beste beslissing die we ooit hebben gemaakt," zegt ze. "Er zijn meer jonge mensen die een kind willen adopteren, maar volgens mij weten ze niet zeker of ze het kunnen. Mensen denken dat je getrouwd of heteroseksueel moet zijn, of dat je je eigen huis moet hebben, maar dat hoeft helemaal niet."

Foto door Daniel Kim Photography via Stocksy

De dertigjarige Amy uit het Britse Essex is al jaren pleegmoeder, en zorgt momenteel voor drie zussen van 14, 17 en 20 jaar oud. Daarnaast heeft ze voor de korte termijn een kwetsbare jonge moeder en haar baby in huis genomen. Volgens haar helpt haar jonge leeftijd haar om haar pleegkinderen beter te begrijpen. "Het lijkt alsof mensen pas gaan adopteren als ze ouder zijn," vertelt ze. "Dat is natuurlijk fijn, omdat er een tekort aan pleegouders is, maar zij kijken er volgens mij anders tegenaan. Er zit maar tien jaar tussen mij en mijn oudste meisje, en hoe ouder we worden, hoe kleiner dat verschil voelt."

Advertentie

De ouders van Amy zorgen al langer voor gehandicapte kinderen dan ze zich kunnen herinneren, en Amy was altijd "het biologische kind in een pleeggezin." Dat inspireerde haar om het voorbeeld van haar ouders te volgen. Toen ze 24 was begon ze, samen met haar echtgenoot, aan het traject om pleegouder te worden.

Amy werd 18 maanden nadat ze de meisjes in huis nam zwanger, wat voor sommige kennissen als een verrassing kwam. "Veel mensen dachten dat we geen kinderen konden krijgen omdat we de meisjes hadden. Mensen waren echt in shock – ze gingen ervan uit dat ik pleegkinderen wilde omdat ik onvruchtbaar was."

"Hij was vijf toen hij bij ons in huis kwam, maar hij was heel agressief. Hij vond het zelf heel normaal dat hij probeerde me van de trap af te trappen."

Misschien klinkt het ingewikkeld om een kind te krijgen terwijl je voor drie tieners zorgt, maar volgens Amy ging het voor het grootste deel van een leien dakje. En toen de 22-jarige moeder vijf weken geleden introk, gingen de meisjes daar heel goed mee om. "Ze waren wel gespannen voor ze kwam, maar het gaat heel goed. De meisjes doen echt hun best en nemen meer huishoudelijke verantwoordelijkheden op zich."

Amy is zich er wel van bewust dat haar goede ervaringen met de zusjes niet vanzelfsprekend zijn. Met haar eerste pleegkind was het compleet anders. "Hij was vijf toen hij bij ons in huis kwam, maar hij was heel agressief. Hij vond het zelf heel normaal dat hij probeerde me van de trap af te trappen." Na achttien maanden bij Amy werd het jongetje in een tehuis voor moeilijk opvoedbare jongens geplaatst. Hoewel ze het moeilijk hadden, mist Amy hem nog steeds. "Ik wilde niet dat hij wegging. Het was niet mijn keuze. Het was heel moeilijk om afscheid te nemen."

Advertentie

De 27-jarige Rachael uit het Britse Sheffield heeft haar hele leven alleen maar voor agressieve kinderen gezorgd. Allebei haar pleegzoons, David* van tien en Michael* van veertien jaar oud, hebben ernstige gedragsproblemen en woonden eerder bij pleeggezinnen die ze niet meer aankonden. De eerste kwam toen Rachael vierentwintig jaar was, en woont nu bijna vier jaar bij haar en haar man. Hij gaat misschien maar langzaam vooruit, maar volgens Rachael beginnen ze goede ontwikkelingen te zien. "Hij heeft al sinds Kerst niemand aangevallen, dat is mooi, en hij zit nu in een publieke school waar hij prima cijfers haalt. Hij vloekt niet op straat, en denkt er meestal aan om zijn ondergoed aan te doen. Dat klinkt misschien als iets kleins, maar dat is het niet."

Ze geeft toe dat het soms heel moeilijk was om met de jongens om te gaan. "Vooral als vrouw is het zwaar. Als ze zich allebei agressief en gewelddadig naar je opstellen, is dat moeilijk te incasseren. Je wil moeder zijn, liefde voelen en die warme band opbouwen, maar als die er niet is kan het heel moeilijk zijn."

De moeder van Rachael is bijna 20 jaar pleegmoeder, en hoewel Rachael en haar man Sean altijd van plan waren om zelf ook pleegouders te worden, wilden ze eigenlijk eerst zelf kinderen te krijgen. Toen ze hoorden dat het moeilijk voor ze zou worden om zwanger te worden, schreven ze zich in bij een adoptiebureau dat zich specialiseert in kinderen die niet in het reguliere circuit terecht kunnen, omdat ze therapeutische begeleiding nodig hebben. Op die manier kwamen David en Michael bij ze in huis.

De jongens blijven bij ze voor de lange termijn, tot ze in staat zijn op zichzelf te wonen. Rachael zou zelf nog steeds wel kinderen hebben, maar sinds ze een met een andere — zwangere — pleegmoeder heeft gesproken twijfelt ze of de baby wel in het gezin zou passen. "Op dit moment zou het verschrikkelijk moeilijk zijn, omdat deze twee jongens zoveel zorg nodig hebben."

Op een bepaalde manier zijn de uitdagingen en beloningen voor het pleegouderschap hetzelfde, welke leeftijd je ook hebt. "Kinderen die in pleeggezinnen worden geplaatst zijn vaak ongelukkig, wantrouwig of boos, en zijn soms misbruikt en verwaarloosd," zegt John Simmonds, hoofd beleid, onderzoek en ontwikkeling bij CoramBAAF, een organisatie die adoptiebureaus ondersteunt. "Pleegouders moeten er helemaal klaar voor zijn en goed uitgerust zijn om kinderen op te vangen die het misschien heel zwaar hebben gehad."

Maar nog veel belangrijker dan je leeftijd is dat je de kracht, het geduld, en het begrip op kunt brengen om je huis open te stellen voor iemand die het nodig heeft. Maar Simmonds zegt ook: "Je krijgt er zoveel voor terug. Je ziet kinderen en jonge mensen opbloeien door je zorg. Dat is net zo belangrijk, wat voor leeftijd je ook hebt."

* De namen van de kinderen zijn aangepast.