De familie van één van de twee schutters die afgelopen donderdag een bloedbad aanrichtten in het Bardo National Museum in Tunesië, zegt dat ze op de dag van de aanslag geen enkel vermoeden hadden van wat er die dag zou gaan gebeuren. “Als ik het had geweten zou ik hem hebben tegengehouden,” zei Mohamed Laabidi, de vader van Yassine Laabidi, tegen VICE News. “Wij zijn zijn familie, de mensen die hem het beste kennen, en toch hadden we helemaal niks door.”
Op de dag van de aanslag werd de 27-jarige Laabidi wakker, dronk koffie met zijn familie en vertrok naar het kantoor waar hij werkte als bezorger. Daar bleef hij een uur, waarna hij rond tien uur verdween. Zijn bazen konden hem niet bereiken, omdat hij zijn telefoon had uitgeschakeld. Toen zijn familiesleden rond één uur op de televisie de gijzelingsactie zagen gebeuren, vermoedde niemand dat Laabidi één van de daders was. Dat ontdekten ze pas later die avond, toen de politie aanbelde.
Videos by VICE
Laabidi en de negentienjarige Saber Khachnaoui gebruikten kalasjnikovs om minstens twintig buitenlanders en drie Tunesiërs te doden. Meer dan veertig anderen raakten gewond. Enkele toeristen in het museum redden hun eigen leven door zich in te smeren met bloed en te doen alsof ze dood waren. In de klopjacht die daarop volgde arresteerden de Tunesische autoriteiten meer dan twintig verdachte militanten. Tien daarvan zouden rechtstreeks bij de aanslag betrokken zijn.
Verschillende mensen uit de buurt waar Laabidi woonde vertelden VICE News dat hij moslim was, maar dat hij geen tekenen van extremisme vertoonde. Ze zeiden dat hij vroeger af en toe dronk, hoewel hij daar de laatste jaren mee was gestopt. Jonge mannen uit El Omrane, een buurt in Tunis, zeiden dat Laabidi wel eens met zijn vrienden grappen maakte over vrouwen. De meesten zijn het er over eens dat hij waarschijnlijk geradicaliseerd is door de dingen die hij online uitspookte.
Laabidi’s vader kon maar enkele vragen beantwoorden voor hij werd weggejaagd door agenten in burger, die hem verboden meer te zeggen. Hij zei dat zijn familie na de aanslag 24 uur lang had vastgezeten en hevig was ondervraagd. Op vrijdag kwam daar nog zeven uur bij. Hij zei dat ze nauwelijks hebben geslapen en zich in een constante staat van shock bevinden.
De oom van Yassine, Abdel Malik Laabidi, kon meer details geven.
Een man en een vrouw buiten het Bardo Museum in Tunis, op donderdag 19 maart, tijdens een demonstratie vlakbij de plek waar de terroristische aanslag plaatsvond.
Rond december of januari zei Yassine tegen zijn familie dat hij naar Sfax ging, het commerciële centrum van Tunesië, om er werk te zoeken. Volgens de autoriteiten ging hij in werkelijkheid naar een opleidingskamp in Libië. Zijn familie zei dat ze zijn verhaal toen al verdacht vonden. Belde hij hen niet op toen hij weg was?
“Natuurlijk waren er telefoontjes,” zei zijn oom tegen VICE News, “maar we vermoedden dat hij in Libië was, omdat hij zijn telefoontjes via het internet pleegde en ze niet van een Tunesisch nummer afkomstig waren.”
De Islamitische Staat heeft de aanslag opgeëist in een geluidsopname die op internet werd gepost, maar een rivaliserende groep die gelinkt is aan al-Qaida zegt dat zij verantwoordelijk zijn.
De aanslag roept vragen op over hoe diepgeworteld internationale rekruteringsnetwerken van gewapende militantengroepen in Tunesië zijn. Anser al-Sharia bijvoorbeeld, is een groepering die zich in 2012, in de nasleep van de Tunesische Revolutie van 2010, in Tunesië en Libië heeft gesetteld. Veel Tunesiërs waren boos op hun leiders, omdat die een oogje dichtknepen als het om deze groepering ging.
Later zouden leden van Ansar al-Sharia gelinkt worden aan de aanslag op het Amerikaanse consulaat in Benghazi in 2012, en aan twee politieke moorden waar in 2013 in Tunesië een hoop heisa om was. Enkele leden werden gelinkt aan zowel de Tunesische als aan de Libische aanslagen.
Ali Harzi, een Tunesiër die in Istanbul werd gearresteerd en aan Tunesië was uitgeleverd, werd in januari 2013 door de Tunesische autoriteiten vrijgelaten. Hij werd later een van de hoofdrolspelers in beide politieke moorden. Ergens halverwege 2013 werd hij onder publieke druk uiteindelijk vogelvrij verklaard.
Sommige Tunesiërs vragen zich nu af of de aanslag op het museum voorkomen had kunnen worden als de politie en de rechter voorafgaande onderzoeken beter hadden uitgevoerd. Ze vragen zich ook af waarom de veiligheidsmensen van het museum, dat zich naast het zwaar beveiligde parlement bevindt, zo laks waren.
Yassine’s oom geeft toe dat zijn neef de aanslag heeft gepleegd, maar hij merkt ook op dat zijn neef maar een van de vele mensen was die een rol hebben gespeeld in de meest dodelijke terroristische aanslag in Tunesië waar buitenlanders bij betrokken waren sinds 2002.
“Het is waar dat Yassine de aanslag heeft gepleegd, maar hij was zelf ook een slachtoffer,” zei Abdel Malik tegen VICE News. “Hoe zit het met de mensen die hem het benodigde geld, wapens en paspoorten hebben gegeven? Wie heeft hem geholpen met alle logistieke zaken?”
