De zaken gaan goed bij de Battle Club in Jeruzalem, waar tientallen klanten zich verdringen om de aandacht te krijgen van de verkoopster. Ze probeert vragen te beantwoorden over verschillende Glock-modellen, terwijl de telefoon aan één stuk door overgaat. “Zoals je kunt zien hebben we het druk, heel druk,” zegt de manager van de winkel en wapeninstructeur Ronon Rabani, die zijn best moet doen om het lawaai op de naastgelegen schietbaan te overstemmen. “Mensen zijn angstig, er is een hoop paniek en een pistool is de beste manier om jezelf en je familie te beschermen.”
Rabani vertelt dat de omzet van zijn winkel met 50 procent is gestegen sinds de laatste uitbraak van geweld tussen Israëliërs en Palestijnen. Het winkelpersoneel krijgt iedere dag honderden aanvragen voor vuurwapenvergunningen. De toename van de vraag naar wapens is het gevolg van een maand vol geweld, waarin acht Israëliërs werden gedood en er meer dan zeventig gewonden vielen bij aanvallen van Palestijnen met vuurwapens, messen, schroevendraaiers en andere scherpe voorwerpen. Ten minste 39 Palestijnen werden gedood, waarvan er 18 zouden zijn omgekomen bij aanslagen op Israëliërs.
Videos by VICE
Momenteel zijn ongeveer 260.000 Israëliërs in het bezit van een wapenvergunning – ongeveer 3.5% van de bevolking – waaronder 150.000 burgers.
Veel klanten in de winkel van Rabani zijn bekende gezichten. Het zijn mensen met een wapenvergunning, die komen voor nieuwe munitie of een upgrade van hun wapen. Veel anderen hopen voor het eerst in aanmerking te komen voor een vuurwapen, dankzij het onlangs versoepelde wapenbeleid.
Vorige week maakte de Israëlische minister van openbare veiligheid Gilad Erdan bekend dat als gevolg van de aanhoudende veiligheidssituatie, de beperkingen inzake vergunningen voor vuurwapens zouden worden versoepeld. Zo komen duizenden Israëliërs plotseling in aanmerking voor een vergunning.
Israëliërs die wonen op plekken die als “gevaarlijk” worden beschouwd, dicht bij de Palestijnse wijken of in de bezette Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem, kunnen relatief makkelijk een wapenvergunning krijgen. Voor mensen die niet in deze gebieden wonen zijn de eisen een stuk strenger. Er zijn criteria omtrent leeftijd, crimineel verleden en werk in de beveiligingssector. In de meeste gevallen mogen mensen met een vuurwapenvergunning alleen een handpistool en vijftig kogels hebben, opgeslagen in een kluis die voldoet aan door de overheid gestelde eisen.
De versoepeling van de regels geldt voor militairen met een lage rang en veteranen die nog steeds een vergunning nodig hebben om een eigen vuurwapen te dragen. Ook burgers die beveiligingscursussen hebben gevolgd, komen onder de nieuwe regels in aanmerking voor een vergunning. De beslissing om de regels te versoepelen volgt op de oproep van burgemeester Nir Barkat van Jeruzalem aan wapeneigenaren met een vergunning om hun vuurwapen altijd bij zich te dragen. “Gezien de huidige escalatie van de veiligheidssituatie moeten degene met een vergunning dat kunnen doen. Het is noodzakelijk,” zei Barkat tegen Army Radio Israël.
Barkat, die zelf gefotografeerd werd met zijn Glock 40 in de Palestijnse wijken in Oost-Jeruzalem, neemt kritiek op zijn standpunt niet serieus. Volgens hem hebben alle Israëliërs in het leger hebben gezeten, en weten ze dus hoe ze met een wapen moeten omgaan.
Sinds de versoepeling van de regels is ingegaan, is het aantal vergunningsaanvragen enorm gestegen. Afgelopen donderdag alleen al waren dat er volgens lokale media achtduizend. Dat is een stijging van 400 procent ten opzichte van het aantal aanvragen dat voor de geweldsuitbraak dagelijks binnenkwam. “Het Ministerie van Binnenlandse Veiligheid is gestopt mensen aan de telefoon te voorzien van informatie over vergunningen. Ze waren overweldigd door de aantallen – iedereen wil een wapen,” zegt Rabani.
Hoewel de vraag exponentieel is toegenomen, zijn er nog steeds strikte regels. “Het is niet zoals de VS, waar iedereen recht heeft een wapen te dragen. Veel aanvragen zullen worden afgewezen, en voor degenen die wel in aanmerking komen volgt nog steeds een intensief antecedentenonderzoek en een mentale test,” voegt hij toe. Voor degenen die geen kans maken op een vergunning, of die maanden moeten wachten voordat ze een vergunning krijgen, biedt Rabani andere persoonlijke beveiligingsopties, zoals metalen knuppels en pepperspray, die tussen de 10 en 60 euro kosten. Die wapens zijn zo populair dat ze momenteel in bijna elke winkel in het land zijn uitverkocht. Veel winkels werken nu met een wachtlijst.
Daniel, een 32-jarige rij-instructeur in de Battle Club, volgde twee jaar geleden een beveiligingscursus. Hij hoopt daarom in aanmerking te komen voor een vergunning. Tijdens het wachten, een proces dat naar verwachting enkele maanden duurt, willen hij en zijn vriendin pepperspray kopen en alvast oefenen op de schietbaan. “Pepperspray is de beste tweede optie, en het is beter dan niets,” zegt Daniel tegen VICE News. “De cursus volgde ik een tijdje geleden, maar daarvoor had ik militaire dienst, net als alle Israëliërs… Schieten met een pistool is net fietsen, dat verleer je niet.”
Hoewel veel Israëliërs investeren in wapens als een middel om zichzelf te kunnen beschermen, merken critici op dat met het aantal vuurwapens dat in omloop is, ook de kans op wapengerelateerd geweld toeneemt, zeker in een omgeving waarin constant paniek heerst.
Volgens Gun Free Kitchen Tables, een anti-wapeninitiatief geleid door de vrouwenrechtenorganisatie Isha L’Isha , vielen er tussen oktober 2014 en januari 2015 negen doden en 32 gewonden door vuurwapengeweld in Israël. “Met met dit soort ingrijpende versoepelingen van de controles en regels zullen er situaties ontstaan die leiden tot uitgelokte schietpartijen – mensen zullen nog minder verantwoord met wapens omgaan,” zegt Rela Mazali, een coördinator van het initiatief. “Er heerst nu een klimaat waarin wapengebruik gestimuleerd en toegejuicht wordt… Joden [Israëli’s] hebben het gevoel dat ze nu ongestraft wapens kunnen gebruiken.”
Als voorbeeld noemt ze een gruwelijk incident van afgelopen zondagnacht, waarbij een Eritrese man werd neergeschoten door een bewaker en vervolgens werd gelyncht door een menigte, nadat hij ten onrechte werd aangewezen als de dader van een steek- en schietincident in Be’er Sheva.
“Meer vuurwapens leiden tot meer moord, meer zelfmoord en meer schietincidenten,” voegt Mazali toe. “De kwalijke veiligheidssituatie in Israël en Palestina vandaag de dag verandert aan die fundamentele feiten niets.”