Het culinaire koninkrijk van Jamie Oliver bestaat al tientallen jaren. Van zijn tv-debuut in 1999 met The Naked Chef tot recentere pogingen om kinderen te redden van een rottend gebit en, ehm, selfies: de beroemde chef is inmiddels al bijna twintig jaar een bekendheid. Met 23 kookboeken, meer dan 6 miljoen volgers op Instagram en met een geschat vermogen van 240 miljoen euro is Oliver meer merk dan mens.
Maar misschien is wat hij vertegenwoordigt wel belangrijker dan zijn financiële succes: een jongen uit Essex die miljonair werd met dertigminutenrecepten voor paella, is hij de stereotype gast uit de middenklasse die een groot succes werd.
Videos by VICE
En wat heeft deze kerel uit Essex het goed gedaan. Loop een keuken binnen en Jamie’s gezicht zal je waarschijnlijk toelachen van de cover van een versleten kookboek. Zwaaiend met een vijzel of een wortel met het groen er nog aan. Jamie is overal.
Maar er beginnen barsten te ontstaan in het Oliver-imperium. The Sun meldde eerder deze week dat Jamie’s Italian, Olivers restaurantketen met verschillende vestigingen in het Verenigd Koninkrijk moet gaan sluiten vanwege een schuld van 71,5 miljoen euro. Volgens de krant heeft het bedrijf meer dan 30,2 miljoen aan openstaande leningen en moet het nog 400.000 euro aan leveranciers betalen. Met 37 vestigingen in Groot-Brittanië en 28 in de rest van de wereld, zullen de financiële problemen er waarschijnlijk voor zorgen dat 450 mensen hun baan kwijt raken.
De schuldeisers van Jamie’s Italian hebben ingestemd met een herstructureringsplan waardoor ten minste twaalf restaurants in het Verenigd Koninkrijk moeten sluiten. Een woordvoerder van het bedrijf zei tegen MUNCHIES: “We zijn blij met de steun die we van de schuldeisers hebben gekregen voor ons voorstel om Jamie’s Italian te herstructureren.”
Ze zeiden: “We werken er hard aan om ons bedrijf weer goed in de markt te zetten en we hebben er vertrouwen in dat dit ons sterke kansen gaat bieden voor meer winst en groei.”
Toen deze woordvoerder werd gevraagd naar de schulden, zei hij dat het bedrag van 71,5 miljoen in The Sun “misleidend” is. Hij verklaarde dat Jamie’s Italian op dit moment 47 miljoen euro schuld heeft, maar door belastingaanslagen, lonen en de huur van panden zal daar nog eens 27 miljoen bovenop komen. Dat verklaart de cijfers van The Sun. De woordvoerder zei in een e-mail ook aan wie de restaurantketen nog geld verschuldigd is: 38 miljoen euro aan de HSBC-bank en ook nog eens 9 miljoen aan “bedrijven van Jamie”. Wat dat laatste ook mag betekenen.
De feiten blijven echter hetzelfde: er zullen banen verdwijnen en misschien zelfs restaurants moeten sluiten. Maar waar ging het allemaal mis bij de betrouwbare keten met de redelijk geprijsde carbonara?
“De enorme hoeveelheid bekende chef-koks die een eigen restaurant hebben is waarschijnlijk een van de problemen van Jamie’s Italian. En misschien dat mensen een beetje Jamie Oliver-moe zijn.”
Het antwoord is misschien wel de huidige politieke chaos van Brexit. Oliver zei dat de financiële onzekerheid door het referendum ervoor heeft gezorgd dat zeker drie vestigingen van Jamie’s Italian afgelopen jaar moesten sluiten. Hij legde in een verklaring uit: “Zoals elke restauranteigenaar weet, is het een moeilijke markt en na Brexit heeft het alleen maar moeilijker gemaakt.”
Met of zonder Brexit, is de horeca een harde wereld. Volgens marktonderzoek van accountantsbedrijf PricewaterhouseCoopers gaan we steeds vaker uit eten, maar door de stijgende kosten van levensonderhoud en de populariteit van bezorgapps is het steeds moeilijker om een winstgevend restaurant te runnen.
Omdat de woordvoerder van Oliver niet in staat was om meer informatie te geven over de oorzaak van de problemen van Jamie’s Italian, sprak ik met professor Michael Goodman. Een hoogleraar aan de Universiteit van Bournemouth die gespecialiseerd is in de geografie van voedsel.
“Ik denk dat de enorme hoeveelheid bekende chef-koks die een eigen restaurant hebben een van de problemen is van Jamie’s Italian. En misschien dat mensen een beetje Jamie Oliver-moe zijn,” zei hij.
Goodman wilde niet speculeren over of dit het einde van Olivers imperium zou kunnen betekenen. Wel zei hij: “Als je ziet hoeveel Oliver waard is, en kijkt naar de inkomsten uit de kledingmerken van zijn vrouw en hoe goed hij zichzelf opnieuw uit kan vinden, lijkt het veel te vroeg om de vlag halfstok te hangen.”
Oliver lijkt een goeie gast. En als de man die ons voorziet van vegetarische chilirecepten ten onder gaat, zou dat een groot verlies zijn voor alle Britten zijn. Er is niet echt een duidelijke reden voor de problemen die zijn restaurantketen heeft, maar net als bij zoveel andere zaken die elke maand moeten sluiten, ligt het wellicht aan het economische klimaat. En niet aan de afname van Oliver’s populariteit.
Ik hoop in ieder geval dat het nog lang duurt voordat we in een wereld zonder Jamie moeten leven.
