Waarom is ‘gekke shit die alleen in Japan gebeurt toch een eigen nieuwscategorie geworden? Misschien wel door de wereldwijde obsessie met Japans voorkeur voor over-the-top-popcultuur. Of misschien is het een nogal problematische manier om een compleet land samen te vatten op basis van de vreemdste dingen die er gebeuren. Maar één ding is zeker: als een man trouwt met een fucking hologram, is dat gewoon wereldnieuws.
Dat is ook precies wat vorige week gebeurde toen een man genaamd Akihiko Kondo in het huwelijksbootje stapte met een een desktop-hologram van het anime-personage Hatsune Miku. Miku moet een 16-jarig meisje met suikerspinkleurig haar voorstellen. Ook heeft ze een nogal succesvolle carrière als popster die concertzalen in Japan New York en Los Angeles uitverkoopt, terwijl ze niet echt bestaat. Volg je me nog? Oké, goed.
Videos by VICE
Dus hoe wordt een man van vlees en bloed verliefd op een hologram? Daarvoor moet je bij Gatebox zijn, een bedrijf dat desktop-holograms maakt en bakken met geld verdient door gebruik te maken van de seksuele voorkeuren van de eenzame otaku (buitenstaanders). De glazen dozen van Gatebox projecteren holografische versies van populaire anime-karakters waar ook echt mee kunt communiceren – al is het natuurlijk een stuk beperkter dan praten met een echte vrouw. En voor 2500 euro heb je al zo’n apparaat. Onze collega’s van VICE News spraken met Gatebox over dit ding. In de video hieronder kun je zien hoe zo’n holografische lover nou precies werkt.
Kijk: This Holographic Anime Character Could Be Your Next Girlfriend (HBO)
Terug naar het huwelijk. Trotse echtgenoot Kondo vertelde aan persbureau AFP dat hij niet verliefd is op Miku de popster. Nee, het is de Miku die bij hem thuis op z’n bureau staat waar hij echt smoorverliefd op werd. “Ik ben verliefd op het concept van Hatsune Miku, maar ik trouwde met de Miku die bij mij woont,” zei hij.
Miku is inmiddels veel meer voor Kondo dan een pratende hologram. Ze zegt hem gedag wanneer-ie naar zijn werk gaat, maar Kondo kan haar ook een berichtje sturen als hij onderweg naar huis is, zodat zij alvast de lichten aandoet. Ze wijst hem er zelfs op dat hij niet te laat moet gaan slapen en maakt hem ‘s ochtends ook weer wakker. Dat is allemaal leuk en aardig tot je even bedenkt dat wat Miku voor haar kersverse echtgenoot kan doen, precies hetzelfde is als wat Google Assistant, Amazon Alexa en Siri ook kunnen. Je zou je bijna afvragen of Siri ook bergen huwelijksaanzoeken had gekregen als ze eruitzag als een getekend tienermeisje met Bambi-ogen.
Gatebox kent zijn klanten maar al te goed; ze bieden de mogelijkheid voor mensen om een ‘huwelijksakte’ voor hun Miku te bestellen. Ze noemen deze verbintenissen “cross-dimensionale huwelijken” en er zijn inmiddels al meer dan 3700 aktes verzonden, meldt AFP.
Maar helaas kan Miku niet alles. Want wat moet je nou dan als je dingen met haar wilt doen waar een hologram helemaal niet toe in staat is, zoals tegen elkaar in bed slapen of naar het altaar lopen? Kondo vertelt dat hij daar iets op heeft gevonden en meet een waifu dakimakura slaapt, een levensgroot kussen in de vorm van zijn vrouw Miku. Bij zijn huwelijk liep hij met een kleine knuffel van Miku naar het altaar. Hier is een foto waar je het kersverse paar samen ziet stralen.
Zijn huwelijk kostte zo’n 15.000 euro en er waren 40 gasten aanwezig. Maar de moeder van Kondo en de rest van zijn familie sloegen de uitnodiging af. “Mijn moeder vond het niet iets om te vieren,” zei Kondo tegen AFP.
Ja, oké, het is natuurlijk allemaal hartstikke raar, maar Kondo was niet eens de eerste gast met een virtuele bruid. Negen jaar geleden trouwde een andere Japanner met een populair dating sim-karakter dat in zijn Nintendo DS woonde. In 2010 trouwde een Zuid-Koreaan met zijn waifu dakimakura van Fate Testarossa, een ‘magical girl’ uit de anime Nanoha.
Hoe raar ook, het zijn allemaal gevolgen van een groot probleem waar Japan mee kampt: een demografische verschuiving die door economen een “tijdbom” wordt genoemd. Kort gezegd vergrijst Japan veel sneller dan buurlanden. De gemiddelde leeftijd in Japan is 46,1 jaar oud. In China is dat 36,7, in Indonesië 29,2 en in de Filipijnen is dat zelfs nog lager: 22,4.
Door deze vergrijzing gaan meer mensen in Japan met pensioen dan dat er nieuwe mensen op de arbeidsmarkt bijkomen. Dat bedoelen economen dus als ze het over die tijdbom hebben. Zij gaan ervan uit dat deze scheef groeiende bevolking steeds meer op de Japanse economie gaat drukken.
Hierdoor ontstaat er ook een Japanse epidemie van ouderen die eenzaam sterven in droevige appartementencomplexen waar geen enkele jongere meer woont. Er zijn zo weinig nieuwe arbeidskrachten die voor ouderen kunnen zorgen dat 80 procent van de Japanners ervoor openstaat dat robots op hun oude hun luiers verschonen, blijkt uit een recent onderzoek. Natuurlijk bestaat er ook een anime over precies dat toekomstbeeld en natuurlijk loopt het in de serie weer compleet uit de hand.
Alleen, waar komt dit allemaal door? Nou, dalende geboortecijfers dus. Het geboortecijfer in Japan is 1,41 en dat is een stuk lager dan de 2,2 kinderen die experts aanhouden voor een gezonde populatie en een levensvatbare economie. En nee, dat komt niet doordat Japanners geen zin meer in seks hebben, zoals vaak ten onrechte wordt beweerd. De reden is dat de meeste Japanners kunnen zich gewoon geen kinderen kunnen veroorloven en zich helemaal kapot moeten werken.
Japan heeft een van de meest overwerkte arbeidsmarkten ter wereld. Zo erg dat het mensen het leven kost. Voeg daar ook een glazen plafond aan toe en je hebt een arbeidscultuur waarin het de voorkeur heeft dat mensen zo lang mogelijk kinderloos blijven. Kun je het mensen kwalijk nemen dat ze zich hierdoor een beetje eenzaam voelen?
Een man trouwt met een hologram. Misschien is het van die ‘gekke shit die alleen maar in Japan gebeurt.’ Misschien is het gewoon een van de stuiptrekkingen van het late kapitalisme.
Dit artikel verscheen eerder op VICE Asia.