Het gaat te ver om te zeggen dat er helemaal niets is in het Groningse dorpje Scheemda. Er is een treinstation, er wonen meer mensen dan in omliggende dorpen als Midwolda en Heiligerlee, en sinds dit jaar heeft het festival Grasnapolsky er ook een nieuwe plek gevonden in een oude strokartonfabriek. Maar naast dat station, de inwoners en een festival is er ook een enorme hoeveelheid niets: weilanden, velden en wind. Een prima plek om tot rust te komen, denk ik zo.
Jay-Way is iemand die zich wel lekker voelt in zo’n omgeving. De rapper uit Amsterdam bracht vorig jaar z’n derde EP Teen Gohan uit, deed een hele berg shows, stond op Noorderslag en vloog de week erop naar Los Angeles om te werken aan een track geproduceerd door de superproducers van Social House, die vorig jaar met Ariana Grande de monsterhit thank u, next maakten.
Videos by VICE
Dat zijn grote stappen die je andere rappers in Nederland niet snel ziet maken. Waar zijn buurtgenoten rappen dat er in Holendrecht alleen killers en rovers wonen heeft Jay-Way het liever over zijn liefde voor het geloof, en het vinden van innerlijke vrede. Klinkt op het eerste gezicht misschien gezapig, maar live met z’n band werkt het perfect op een festival als Grasnapolsky. Voor zijn show liepen we een rondje over het terrein om te praten over de stappen die hij de afgelopen tijd zette.
Noisey: Wanneer had je voor het laatst het gevoel dat je zo erg in een andere wereld stapte als hier in Scheemda?
Jay-Way: Oh, dat weet ik precies: dat was namelijk deze week. Ik ga net op mezelf wonen, ik ben nu aan het verhuizen, en het klinkt misschien gek maar ik zie gelijk de wereld om me heen helemaal anders nu ik wegga bij m’n moeder. Ik ben gezegend dat ik nu kan leven van muziek, maar m’n salaris is alweer iets heel anders. Ik betaalde wel rekeningen bij m’n moeder, maar, tja, ze kookt wel gewoon voor je. Bij elke show die ik doe is het nog steeds een sick besef dat ik kan doen wat ik echt leuk vind, maar tegelijkertijd denk ik aan alles dat ik moet betalen. Elke transactie is nu anders. Misschien is het niet echt een andere wereld, maar wel een nieuwe dimensie. Het is heel vet om te zien dat dat in een dag kan gebeuren.
Dat klinkt als volwassen worden.
Ja. Ik merk ook dat het mentaal wel vredig voelt. Thuiskomen wanneer ik wil, niemand die meekijkt over m’n schouders. Ik moet me nu wel volwassen gedragen, op een gegeven moment heb je geen keus meer.
Kun je eigenlijk een beetje klussen?
Nee man, ik kan helemaal niks, dus dat wordt spannend. Ik zie het meest op tegen de vloer leggen. En verven. Ik ben helemaal niet creatief met m’n handen. Dat wordt veel youtubetutorials kijken. Is nodig toch, af en toe, uit je comfortzone stappen en die struggle meemaken. Hongerig blijven, ook als je altijd alles leuk vindt wat je doet.
Wanneer had je voor het laatst het gevoel dat je moest werken?
In 2015, toen ik werkte in een poederfabriek.
Goed eufemisme voor een drugsdeal.
Nou, dat is wel grappig: de eigenaar was ooit een drugsdealer. Later begon hij een bedrijf in maaltijdshakes. Daar sealde ik poeder in pakken. Ik kan het iedereen aanraden: iets doen wat totaal niet bij je past. Als je dat soort shifts in een fabriek draait, leer je dat je het niet gaat redden als je niet iets zoekt wat je echt leuk vindt. Toen ik m’n eerste EP had gemaakt, heb ik meteen mijn baan opgezegd.
Dat is ook een stap in een onzekere wereld.
Ja man, weet je hoe moeilijk het is om dat te doen, zonder dat je ouders erachter staan? Dat is ook al een strijd. Ze zien dat ik kap met een baan, zonder plan om verder te studeren. Leuk dat je de hele dag in de studio zit en in het weekend wat optredens doet, maar faka met je toekomst? Het eerste jaar heb ik ook echt nauwelijks geld verdiend. Maar je zit safe als je mams voor je kookt.
Ook als ze de hele dag met slippers gooit omdat ze denkt dat je niets doet?
Dat is wel een mentale kwelling, echt verschrikkelijk. Je kunt niet lekker thuiskomen als je met een schuldgevoel zit omdat dat niet past in haar beeld van hoe ‘werk’ eruit zou moeten zien.
Ze is vast streng uit liefde.
Absoluut, en daarom was het wel essentieel dat ik uit huis zou gaan. Gewoon om de band met m’n moeder een beetje goed te houden. Dat kan niet als je zo op elkaars lip zit. Gotta spread your wings.
Wanneer denk je aan haar te kunnen bewijzen dat muziek wel echt een ding is wat jij kunt gaan doen?
Ik denk dat het twee weken geleden was, toen ik in een vliegtuig zat naar Los Angeles. Dat zijn duidelijke kansen die muziek mij biedt, en dat ziet zij ook. Dat was echt life changing man, misschien is dat nog wel een beter antwoord op de vraag wanneer ik voor het laatst in een andere wereld was.
Wat deed je in Los Angeles?
Eind december kreeg ik een aanvraag van een A&R van een label uit Amerika, ze hadden een track klaarliggen en ze dachten dat ik daar perfect op zou passen. Ze checken me al een tijdje, eigenlijk sinds ik wegging uit de poederfabriek, ze hadden de clip voor Cool Kid gezien en gezegd dat ze fan zijn.
Welk label?
Ik kan er niet veel over zeggen. Het is in elk geval een major label, en we zijn nu bezig met de laatste details voor ik kan tekenen. Vandaar dat ik er liever nog niks over wil zeggen.
Wow, sick, gefeliciteerd.
Dankjewel. Maar hij werkt dus met best grote artiesten, checkte me na Cool Kid, en nu, jaren later, zijn ze nog steeds geïnteresseerd om me bij het team te voegen. Vanuit de States zijn ze met een team naar Nederland gevlogen om een show van me te checken en te zien hoe de fans op mij reageren. Dat vonden ze nice, dus vanaf daar hebben ze me uitgenodigd voor een labelgesprek in Nashville. Dat was vet, vanuit daar kwam een voorstel. Ze snappen dat ik nog even tijd nodig had om het juridisch uit te zoeken, maar in de tussentijd hebben ze wel gevraagd of ik alvast op een track wilde springen die geproduceerd is door Social House – dezelfde guys die ook achter thank u, next van Ariana Grande zitten.
Toen ik dat hoorde ben ik er gelijk op gesprongen. Het was 1 januari, alle studio’s waren gesloten, dus ik heb ik moeten wachten tot de dag erna. Daarna opgenomen. En wat hoorde ik? Dat ze het ‘mwah’ vonden. Maar ik nam geen genoegen met ‘nee’, dus toen heb ik versies gestuurd tot ze blij waren met wat ze hoorden. Daarna hebben ze me snel uitgenodigd om naar LA te komen. Ik kon eerst niet omdat ik naar Noorderslag moest, maar daarna ben ik gelijk daarheen gevlogen.
Hoe was dat?
Sick, echt super dope. Ik ben in St. Louis geweest en in Nashville, maar niets is zoals LA. Ik kende die stad alleen uit GTA en uit films. De mensen hebben zo’n andere houding, iedereen is zo chill. Misschien ook omdat je in een stad zit waar het alleen maar warm is. De laatste keer dat het daar sneeuwde was het 1963.
Dat is iets anders dan Scheemda.
Compleet anders.
Het klinkt alsof je het erg druk hebt. Ben je nog wel eens bezig met het grote niets?
Pfff, ik heb erg lang gelopen met niets in m’n zakken. Vorig jaar rond deze tijd kwam er praktisch niets binnen. Geen vette shows, weinig kansen om te groeien. Maar ik besef nu dat ik best blij ben met dat ik even een periode flink heb na kunnen nadenken over of dit wel de goede weg in m’n leven was en emo heb kunnen zijn daardoor. En ik zoek dat gevoel soms nog weleens op.
Hoe dan?
Door terug te denken aan hoe slecht het soms ging. Daarbij stilstaan houdt je sane, omdat ik merk dat mijn gemoed heel erg beïnvloed wordt door de kansen die op m’n pad komen. Het verdriet door een gebrek aan binnenkomende gigs is nog steeds zo sterk als de blijdschap die ik voel als ik wel vette shows krijg. Daarom kun je af en toe beter je hoofd op ‘niks’ zetten, en je daar niet door te laten leiden.
Gebruik je je geloof wel eens om dat in te vullen?
Ik probeer God in alles wat ik doe te betrekken. Het geloof heeft mij in mezelf laten geloven toen niemand anders in mij geloofde, snap je? Proberen te leren wie ik ben, wat mijn identiteit is, maar ook geloven dat deze carriere mijn doel in het leven is en dat ik me daarom niet hoef te spiegelen aan anderen. Ik voel me bevrijd van de last van het succes van anderen, ik kijk niet meer naar hoe hard anderen gaan. Nu kan ik de kleine stappen die ik zet waarderen, ook als iemand anders grotere stappen zet. Nu kan ik blij zijn met waar ik ben.
In Scheemda, én LA.
Bijvoorbeeld!
