Zo weet je of je partner eigenlijk al stilletjes uit jullie relatie is gestapt

De eerste twee maanden van Harshit Prajapati’s (22) relatie toen hij 18 was voelde als een romantisch sprookje. Van regelmatig op dates gaan en intense gesprekken hebben tot maniertjes vinden om elkaar heel speciaal te laten voelen – het voelde oprecht alsof hij z’n soulmate had gevonden. 

Dat veranderde allemaal toen hij naar een andere stad verhuisde voor een vervolgstudie. De gesprekken tussen hem en z’n geliefde begonnen op WhatsApp statusupdates te lijken: kort en zonder enige vorm van intimiteit. 

“Door de afstand overheerste het gevoel dat we de relatie misschien toch niet zouden kunnen volhouden” vertelt Prajapati, een modestudent, aan VICE. “Ik probeerde het onderwerp nog aan te snijden bij m’n partner om zo te zoeken naar een oplossing om de relatie toch te laten werken.”

Hij werd gerustgesteld door z’n partner dat er niks aan de hand was en dat alles prima in orde was. Maar elke keer dat Prajapati voorstelde om samen reisplannen te maken, activiteiten te plannen of manieren opperde om de relatie levendig te houden deed zijn partner - ondanks dat hij altijd instemde met de ideeën - niks om daadwerkelijk iets met deze plannen te doen. 

Langzamerhand werd het allemaal teveel voor Prajapati. Het hielp ook zeker niet dat hij voornamelijk oppervlakkige vrienden had, die niet op een diep gesprek zaten te wachten. “Ik zat vooral op m’n bed, series te kijken en m’n werk te doen, in het donker. Het tastte m’n zelfbeeld aan omdat ik me steeds vaker af begon te vragen of ik wel genoeg was.”

Achteraf gezien was Prajapati’s partner “stilletjes aan het stoppen” met hun relatie. Stilletjes stoppen is wanneer een of beide partners zo weinig energie in de relatie stoppen dat het nog wel voortkabbelt maar eigenlijk niks meer voorstelt. Alles om het maar niet echt uit te maken met elkaar. Het wordt ook wel ‘stilletjes dumpen’ of ‘quiet quitting’ genoemd. Het concept lijkt ook heel erg op het stilletjes stoppen met je baan waarbij je alleen nog maar doet waar je betaald voor krijgt - niet meer en niet minder - zodat je geen burnout krijgt. 

Het hele idee van stilletjes stoppen met je relatie is terug te herleiden naar een viral TikTok die comedycontentmaker Daniel Hentschel maakte. “Stilletjes stoppen binnen een relatie, of ‘stilletjes dumpen’ is wanneer je partner ervoor kiest om het minimale te doen dat ervoor nodig is om jou te mogen blijven daten zonder dat jij het uitmaakt. Ze zijn hun interesse volledig verloren, maar ze willen niet degene zijn die er een eind aan maakt. Je hoort elke dag wel wat van ze maar eigenlijk hoor je helemaal niks van ze,” aldus Hentschel in de video.

Volgens psychiater Era Dutta kan het voelen alsof je samenleeft met een geest of een ongeïnteresseerde huisgenoot als je liefdespartner stilletjes uit de relatie stapt: er wordt geen plezier meer gehaald uit het samen leven en jullie leven gewoon (naast elkaar) omwille van het bestaan. “Als je in zo’n relatie zit en stilletjes bent gedumpt of hebt gedumpt dan ga je aan jezelf twijfelen en jezelf afvragen bij wie de schuld ligt. Dit stopt je persoonlijke groei en heeft een negatief effect op je mentale gezondheid in een maatschappij waarin het not done is om je op te geven voor relatietherapie.” 

In tegenstelling tot het stilletjes stoppen met je werk zijn de redenen waarom iemand dit in een liefdesrelatie zou doen niet meteen duidelijk. Het is belangrijk om ook te benoemen dat het absoluut anders is dan ghosting, waarbij iemand van de een op de andere dag stopt met communiceren en verdwijnt. Stilletjes stoppen met een relatie is meer “vertrekken zonder daadwerkelijk de deur uit te lopen.”

“Als je een relatie wil laten slagen, moet er acceptatie en groei aan te pas komen,” zegt Nahid Dave, een psychotherapeut en psychiater. “Die eerste weken of maanden van een relatie zitten vol dopamineshots elke keer dat je elkaar ziet of aanraakt, tot je op een plateau terecht komt. Wanneer dat gebeurt kan je je verveeld of afstandelijk voelen en misschien zelfs bewust of onbewust de keuze maken om stilletjes te stoppen met een relatie - zonder dat je zelf begrijpt waarom.”

Dave voegt eraan toe dat het in een digitale wereld waar videobellen en chatten overheerst en elkaar fysiek ontmoeten niet perse een vereiste is om een connectie te maken, nog moeilijker is om door te hebben wanneer je partner zo min mogelijk moeite in een relatie stopt.

Somya, een PhD-student die niet met haar echte naam in dit artikel wilt verschijnen omdat ze bang is dat haar familie erachter komt dat ze een relatie heeft, heeft haar partner stilletjes gedumpt omdat ze andere carrière-ambities hadden en omdat ze langzamerhand steeds minder enthousiasme voor de relatie voelde. 

“De liefde voor mijn partner werd er nooit minder om; het stagneerde gewoon,” zegt ze. “Ik begon mijn ambities aan te passen, er van overtuigd dat ik op een gegeven moment bij hem moest gaan blijven. Maar ondanks dat hij me altijd steunde, voelde ik me toch verstikt. Zijn onzekerheden over dat ik niet vaak genoeg bij hem was en dat hij minder hoogopgeleid was dan ik speelden dan altijd op.”

Om het nog ingewikkelder te maken ging het bergafwaarts met Somya’s mentale gezondheid en zelfvertrouwen toen ze tijdens de pandemie vast kwam te zitten in haar thuisstad Raipur, in een lockdown. Ze stopte met moeite doen voor haar relatie en begon zich in plaats daarvan nog meer te focussen op zichzelf. Ze was echter niet moedig genoeg om aan haar partner te vertellen dat ze niet meer enthousiast werd van hun samenzijn zoals ze dat ooit wel werd. 

“Het stilletjes stoppen met de relatie begon onbedoeld maar zodra ik me beter begon te voelen en gedragen, besteedde ik minder aandacht aan de relatie,” aldus Somya. “Ik wilde niet dat het door mijn toedoen zou eindigen, dus creëerde ik wat ruimte in de hoop dat hij me zat zou worden en zou verlaten. Maar het was inmiddels een relatie van zes jaar en we waren allebei erg gewend geraakt aan in die relatie zitten. De angst om geen goede, begripvolle partner te kunnen vinden zorgde ervoor dat we die relatie beiden te lang hebben laten voortslepen tot we er voorgoed een punt achter hebben gezet.”

Volgens relatietherapeut Deepak Kashyap is het belangrijk om te vermelden dat stilletjes stoppen met een relatie in de kern meer te maken heeft met geen voldoening uit je relatie halen en daarom geen connectie meer voelen en minder met misbruik of mishandeling binnen de relatie.

“Binnen de Indiase context kan het ook liggen aan het gebrek aan financiële onafhankelijkheid dat mensen bij elkaar blijven,” zegt hij, hieraan toevoegend dat dit vooral voor vrouwen geldt. “Denk je dat onze moeders en tantes nog altijd bij hun echtgenoten zouden zijn als ze financieel onafhankelijk waren? Vaak gaan we erin geloven dat onze partner het beste is wat we kunnen krijgen en doen we het minimale om een relatie gezond te houden.”

Kashyap wijst er ook op dat de redenen om stilletjes te stoppen met een relatie niet altijd goed doordacht zijn en dat men dankzij bijvoorbeeld popcultuur ook beïnvloed kan worden door een vaak onrealistisch ideaal van wat een gezonde relatie inhoudt.

“Onze levens en relaties hoeven niet altijd elke dag enorm opwindend te zijn. Dus elke dag iets terug willen zien van je investeringen in een relatie is niet gezond,” legt hij uit. “Ondanks dat we als mensen graag een kosten-baten analyse doen moeten we ons ook realiseren dat onze partners geen producten zijn.”

Hij voegt eraan toe dat de meeste mensen lang niet elke dag ‘hete seks’ aan het hebben zijn nadat ze al drie of vier jaar samen zijn en dat dit genormaliseerd zou moeten worden. Hoewel, als je op de hoogte bent van de redenen waarom je relatie niet werkt en je doet er nog steeds niets aan, dan is het wel echt jouw probleem.

Aan welke kant van de relatie je je ook bevindt, Dave adviseert om niet met een vingertje te wijzen naar een eventuele schuldige. “In plaats daarvan kan je je partner vertellen dat het jullie overkomt en niet alleen jou, want er is geen checklist voor een perfecte relatie,” zegt ze. “Schrijf al je verwachtingen versus de realiteit op, categoriseer je gedachten in gevoelens en feiten en ga bij jezelf ten rade wat niet werkt. Heb je bewijs en voorbeelden om je gedachten te ondersteunen of verbeeld je je dingen?”

Ze voegde eraan toe dat ons brein makkelijker om kan gaan met een naaste die overlijdt omdat de dood afsluiting geeft. We hebben het moeilijk met een break-up of door iemand aan het lijntje worden gehouden omdat de hoop dat je misschien ooit toch nog een goed gesprek voert en het nog een kans geeft altijd in leven blijft. 

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op VICE Asia.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.