Palestijnse vlaggen wapperen in de wind onder de bewolkte lucht, mensen luisteren met betraande gezichten naar de toespraken. “Free, free Palestine” klinkt er tussen de toespraken door. Er heerst een gevoel van machteloosheid en verdriet, maar bovenal samenhorigheid. Op de Dam in Amsterdam kwamen zondag minstens 15.000 mensen bij elkaar om hun stem te laten horen voor Palestina.
Overal in de wereld werd de afgelopen dagen gedemonstreerd in solidariteit met Palestina en de Palestijnen. Maar dat was niet overal vanzelfsprekend: Frankrijk verbood alle pro-Palestina demonstraties uit angst voor openbare ordeverstoring. Ook in Berlijn zijn demonstraties verboden vanwege angst voor antisemitisme en verheerlijking van terroristische organisaties. Pro-Palestijnse groepen en uitingen worden er streng in de gaten gehouden en vaak ook gehinderd door de politie. In Wenen was de zin “from the river to the sea” in de uitnodiging voor een demonstratie genoeg aanleiding om die demonstratie te verbieden.
Videos by VICE
In Amsterdam mocht de betoging doorgaan, maar wel onder bepaalde voorwaarden. Zo moest de organisatie zelf een ordedienst hebben, werd gezichtsbedekkende kleding niet toegestaan, en waren vlaggen van Hamas en Hezbollah verboden.
Het protest vond plaats aan de vooravond van een aangekondigde grondaanval door Israël, die na een week van bombardementen op de Gazastrook (ook wel ‘s werelds grootste openluchtgevangenis genoemd) met 300.000 militairen klaarstaat om het extreem dichtbevolkte gebied in te vallen. Dit volgt na de verrassingsaanval van Hamas op Israël waarbij 1400 mensen werden gedood en een honderdtal mensen is gegijzeld.
Israël blokkeert de Gazastrook, en heeft nu de toevoer van water, voedsel en elektriciteit afgesloten. Er is een dringend tekort aan medicijnen, en binnenkort zullen ook de noodaggregaten in de ziekenhuizen uitvallen. Er zijn inmiddels meer dan 2750 doden en de lijkzakken raken op. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) staat de Gazastrook op instorten. BDS Nederland, een van de organisatoren van de demonstratie, noemt het “een genocide.”
Volgens BDS Nederland onderdrukt Israël het Palestijnse volk al jaren. “Israël is al ongelofelijk vaak opgeroepen om zich aan het internationaal recht te houden, maar ze lappen alles aan hun laars,” zegt Nicole Hollenberg, de woordvoerder van de organisatie. “In 2005 is er al een uitspraak van de Verenigde Naties geweest over de illegaliteit van de apartheidsmuur (de metershoge hekken en betonnen muren rond de Gazastrook, red.) in Palestina, en ook daar had Israël maling aan.”
Volgens BDS Nederland verandert er niets aan de situatie in Palestina zolang overheden Israël onvoorwaardelijk blijven steunen. “Door die steun heeft Israël al 75 jaar carte blanche. En dat gaat nu zo ver, dat iedereen zijn hart vasthoudt. We zijn bang dat er een heel grote genocide en massamoord zal plaatsvinden,” zegt de woordvoerder van BDS. “Onze politici zijn medeplichtig aan genocide als ze nu niet ingrijpen. De vlaggen van de apartheidsstaat op onze overheidsgebouwen zijn een dikke middelvinger naar het internationaal recht.”
De organisatie lijkt zich bewust van de gespannen sfeer rondom pro-Palestina protesten, er worden flyers uitgedeeld waarin terughoudendheid met de pers wordt geadviseerd. Toch zijn er genoeg mensen die ons te woord willen staan. We vragen hen waarom ze het belangrijk vinden om zich nu uit te spreken voor de Palestijnen en voor een vrij Palestina.
Hannan (36)
“Ik ben pro, pro, pro-Palestina en wil medeleven betuigen aan de mensen daar. Hopelijk kijkt de wereld mee, en dan vooral de wereldleiders. Ik hoop dat zij nu eindelijk gaan beseffen dat er iets moet gebeuren, dat het echt niet langer zo door kan gaan. Ik zag dat mensen in Frankrijk zelfs een boete kunnen krijgen als ze voor Palestina de straat op gaan. Het is een stukje vrijheid dat wordt afgepakt. Als mens hoor je ten allen tijden voor het goede te staan. Via mijn Instagram en Facebook probeer ik ook zo veel mogelijk informatie te delen. Hoe meer mensen beelden en informatie delen, hoe meer het blijft leven. De Palestijnen kunnen het zelf niet meer, daarom moeten wij hun stem laten horen.”
Daryll (38)
“Ik sta hier in solidariteit met mijn Palestijnse broeders en zusters. Het lijkt me niet meer dan logisch, ik vertegenwoordig een diaspora, die ook slachtoffer is geweest van kolonisatie. De overheid in Nederland, maar ook op andere plekken, laat het gebeuren. Ze geven geen reet om Palestijnen.
Dat er in sommige landen niet gedemonstreerd mag worden, verbaast me niet, maar raakt me enorm. We moeten ons realiseren dat mensen in Palestina hun hele leven al protesteren. Laat je niet ontmoedigen. Alle structurele veranderingen hebben plaatsgevonden door de regels niet te volgen, dus ga juist de straat op. Ik hoop dat we meer bewustzijn kunnen creëren. Stem niet op partijen die het negeren, stem niet op partijen die het een conflict noemen.”
Yousef (29)
“Tijdens deze demonstratie hebben we de kans om te laten zien dat we achter de Palestijnen staan. Ik ben zelf ook Palestijns. Hoewel mijn familie naar de omliggende streken is gevlucht en ondanks dat ik zelf in Nederland ben geboren, raakt het mij heel erg en heb ik een sterke band met mijn land. In 2016 bezocht ik Palestina nog en ik merkte dat het echt onderdeel is van mijn identiteit, en dat zal nooit weggaan. Niet bij mijn generatie en ook niet bij de generaties daarvoor en erna.
Ik merk dat er wel meer exposure is dan voorheen en dat ik er meer mee geconfronteerd word. Ik hoef mijn telefoon er maar bij te pakken en ik zie al artikelen en posts op social media. Het kan niemand ontgaan, want er is nooit zo veel nieuws geweest over Palestina als nu. Laatst was ik bij mijn moeder en zij heeft de hele dag een nieuwszender op staan met het nieuws over Palestina. Heel de sfeer in het huis verandert.
Mensen die altijd neutraal zijn geweest, zijn nu bijna genoodzaakt om zich uit te spreken. Het is niet zo dat als je je uitspreekt tegen het geweld tegen Palestijnen, je tegen Israëliërs bent. Je hoeft ook geen moslim of Palestijn te zijn om je uit te spreken. Er zijn ook Joden in mijn kring die zich uitspreken, er zijn Israëliërs die ik in Palestina heb ontmoet die zich uitspreken.
Er is een genocide gaande en we hebben het over mensenrechten, dus wees niet bang om je uit te spreken.”
Emma (19) en Bibi (19)
Bibi: “We willen er zijn voor de mensen in Palestina wiens land al 75 jaar wordt bezet en voor de inwoners van Gaza, die worden geconfronteerd met oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid. Demonstreren is een basisrecht, een mensenrecht. Ik ben heel blij dat we in Nederland mogen protesteren en onze politieke mening mogen uiten. In Nederland kiezen politici een kant, de Israëlische. Ik denk dat het slecht is om als overheid een kant te kiezen op basis van economie in plaats van menselijkheid en medeleven.”
Emma: “Palestijnse levens zijn niet minder waard dan Israëlische. Het Westen gebruikt Israël als connectie met het Midden-Oosten en ondertussen negeren ze de apartheid en etnische zuiveringen die in Palestina plaatsvinden, wat absoluut belachelijk is.”
Majd (22)
“Ik sta hier voor mijn lieve opa. 75 jaar geleden moest hij Palestina ontvluchten. Inmiddels wordt de pijn gedeeld door generatie na generatie. Jaren geleden kreeg mijn opa de sleutel van het huis van zijn vader, die hij weer aan mijn vader heeft doorgegeven. Inmiddels heeft mijn vader de sleutel aan mij gegeven. Ik ben nog niet in Palestina geweest, omdat ik helaas het land niet in mocht. Het is mij nog steeds onduidelijk waarom.
Ik voel dagelijks pijn voor de Palestijnen en ben er de hele tijd mee bezig. Dat doe ik door bijvoorbeeld dingen op social media te delen en er met mijn vader over te praten. Hij vertelt mij verhalen, zodat ik die later weer kan doorgeven aan mijn kinderen, zodat ze nooit worden vergeten.”
Amina (19)
“Mensen moeten wakker worden en beseffen wat er al meer dan 75 jaar aan de hand is in Palestina. De propaganda op dit moment is bizar. Dat het mensen laat geloven dat kinderen met stenen angstaanjagender zijn dan Israël met zijn wapens. Ik hoor mensen vaak zeggen: het is te ingewikkeld, mijn stem gaat niets veranderen. Maar dat doet het wel. Elk individu, elke stem helpt. Het maakt op dit moment niet uit of je religieus bent of uit welk land je komt, je hoeft alleen maar menselijk te zijn. Dit gaat om racisme, om witte mensen die denken dat ze beter zijn dan anderen.”
Mohammed Ahmed (25) en Samira (34), kennen elkaar niet, maar het protest brengt mensen bij elkaar
Mohammed: “We willen de wereld laten zien dat we achter de Palestijnen staan. Ik ben zelf ook Palestijns, ik heb daar familie. Mensen werken er dagelijks hard, maar hun huizen zijn verwoest. Binnen 2,3 dagen is hun hele vermogen weg. Waaraan hebben ze dat verdiend? De hele wereld kijkt al jaren toe, maar wij weigeren te accepteren dat Israël ons land afpakt. Het is genoeg geweest.”
Samira: “De afgelopen jaren zag ik berichtgeving in de media over Israël, maar ondertussen zag ik dat er op social media een heel andere realiteit schuilde achter wat ons hier werd verteld. Het kwam niet met elkaar overeen. Het raakte me enorm toen ik zag hoe de Palestijnen worden behandeld, ik lag er wakker van.
Bilal (26)
“Er is een heel grote groep mensen van wie de mensenrechten niet worden gewaarborgd. Hun enige hoop is dat er ergens anders geluid wordt gemaakt. Dus als wij het niet voor hen doen, is dat een mes in hun rug. Mijn boodschap: from the river to the sea, Palestine will be free.”
Rebekah (24)
“Mijn vader is Iers en mijn moeder is Native American, dus ik ben genetisch voorbestemd om het kolonialisme van kolonisten te haten. Ik kan hier niet blijven staan en niets doen, daarom laat ik mijn stem horen.
Ik ben er trots op dat de Palestijnen dit protest overal op de wereld zullen zien en zullen zien dat de inheemse Amerikanen achter hen staan, dat het Ierse en Nederlandse volk achter hen staat. Ook al staan de Westerse regeringen achter de oorlogsmisdaden, de burgers van deze landen zullen Israël absoluut niet supporten.
Oorlog is geweldig voor de economie en verschrikkelijk voor de mensen, en ik word er ziek van dat er prioriteit wordt gegeven aan de economie. Ik denk dat het kapitalisme dom is. Het liefst wil ik ergens in het bos wonen en met niemand praten. Maar vandaag sta ik hier voor de Palestijnen.”
Walid (29)
“Afgelopen week heb ik me supermachteloos gevoeld toen ik zag wat er dagelijks met mijn broeders en zusters in Palestina gebeurt. Ik heb het gevoel dat dit het minst is wat ik kan doen om de wereld te laten zien wat er speelt. Wat we in de media zien is niet de realiteit, veel mensen zijn gehersenspoeld.
Hoewel ik niet Palestijns, maar Egyptisch ben, geloof ik in het Arabische gezegde: ‘Inna el qolob wa7edan’, oftewel: de harten zijn één. Uiteindelijk zijn we allemaal mensen, dus je hoeft geen moslim of Palestijn te zijn om je stem te laten horen.
Ik vraag mezelf dagelijks af wat ik naast demonstreren en doneren zelf kan doen. Ik ben ten einde raad, en ik denk velen met mij. Daarom is de opkomst bij deze demonstratie zo hoog, we voelen ons machteloos en willen verschil maken. Vertel het me, wat kunnen we nog meer doen?”
Fotograaf Luciano de Boterman was op de demonstratie en maakte een fotoverslag:
