Deze jonge Belgische performer is drag king noch queen

Louis Viste (23) is een jonge acteur en performer die bij Cabaret Mademoiselle in Brussel bekend staat onder zijn stage naam Cléo Victoire, een personage dat zich ergens tussen dragqueen en drag king bevindt. Hij verschijnt op het podium met een nogal mannelijk kostuum, maar volgt de make-up regels van de dragqueens.

De dragwereld verwierf een groot deel van zijn populariteit door het vervrouwelijken van personages. Louis gaf daar volledig zijn eigen draai aan en spreekt openlijk over de dragconventies. Wij gingen met hem in gesprek over de evolutie van de dragcultuur, de wijze waarop hij zijn eigen personage ontwikkelde en alle uitdagingen die daarbij kwamen kijken.

VICE : Hey Louis. Waar komt de naam ‘Cléo Victoire’ vandaan?
Louis: Cléo Victoire is de naam van het hoofdpersonage uit de film Cléo de 5 à 7 van Agnès Varda. Voor mij is Varda een van de weinige artiesten die erin slaagt om een grote gevoeligheid in hun werk te steken. Ik vind alles wat ze maakt – vooral haar documentaires – heel aangrijpend. Om een stuk te kunnen waarderen, moet ik ook de artiest die erachter zit appreciëren. Ik denk dat dat de reden is waarom Agnes Varda mij zo ontroert. Het is als een soort slang die in zijn eigen staart bijt: ik weet niet of ik van haar hou om wat ze doet, of dat ik hou van wat ze doet omdat ik van haar hou. Hoe dan ook, ik vind haar werk fantastisch.

Toen Agnes overleed, was het voor mij de eerste keer dat ik echt geraakt werd door de dood van iemand die ik nooit persoonlijk heb gekend. Vooral omdat ze net een documentaire had gemaakt en ik het gevoel had dat ze eigenlijk nog veel meer te vertellen had. Rond die tijd was ik ook op zoek naar een nieuwe dragnaam, dus koos ik uiteraard voor ‘Cléo Victoire’.

Is dat ook hoe je je eigen shows wil laten overkomen? Zoals de films van Agnès Varda?
Ja. Mijn nummer van Kate Bush met het hemd bijvoorbeeld, dat ging over volwassen worden. Ik kwam zo’n twee jaar geleden op het idee, toen mijn moeder me vertelde dat ze kanker had – het gaat nu goed met haar. Ineens besefte ik dat ik iemand kon verliezen van wie ik hield. Ik woonde al drie jaar niet meer bij mijn ouders, maar op dat moment realiseerde ik me dat ik echt alleen zou zijn. Vandaar het idee van het reuzenshirt, dat laat zien dat ik ouder was geworden terwijl ik me nog steeds klein voelde. En het liedje waarop ik perform gaat daar over.

Dus je act gaat over volwassen worden?
Ja, ik draag mijn grote shirt over mijn gewone shirt. Als je het zo stelt is het heel simpel: ik trek het bovenste stuk uit en daaronder draag ik dan een shirt in de normale maat om zodoende de weg naar volwassenheid te symboliseren. Eigenlijk kan je de performance beter in het echt zien om het goed te kunnen begrijpen. Nou ja, begrijpen, ik bedoel dat het liedje een emotionele lading met zich meedraagt en dat voegt veel waarde toe aan een live performance.

Het nummer heet ‘This Woman’s Work’ van Kate Bush. Eigenlijk denk ik dat ze het schreef toen ze zich de gedachten voorstelde van een man die wacht op zijn vrouw die aan het bevallen is. Dat is het voordeel aan playbacken: je kan met jouw eigen personage het tegenovergestelde van de tekst zeggen en hem zo een volledig andere betekenis toekennen. Daarom vind ik dit medium zo mooi; het stelt je in staat om de oorspronkelijke bedoelingen van de tekst aan te passen om het je meer eigen te maken.

Hoe definieer je jezelf als dragqueen?
Sinds ik op het INSAS (Institut Supérieur des Arts) zit, besef ik dat ik steeds meer afstand neem van die term. Ik denk dat dat komt omdat ik nogal gefrustreerd was nadat ik niet werd toegelaten tot de theaterscholen waarvoor ik toegangsexamens heb moeten afleggen, dat is alweer twee jaar geleden. Ik faalde en zocht een manier om het podium eigen te maken. Dat is ook hoe mijn dragpersonage is ontstaan.

Je personage neemt wat afstand van de dragregels.
Voordat ik dit ietwat clowneske personage had, postte ik veel dingen op Instagram. Vroeger filmde ik mezelf in mijn badkamer met de droom om ooit cabaretier te worden. Op een dag was het Renaud (de eigenaar van het Cabaret Mademoiselle) die tegen mij zei: "Ik zie je voor me met grote rode wangen, een beetje zoals Monsieur Loyal." Ik was helemaal niet geïnteresseerd in Monsieur Loyal, maar rode wangen, dat idee bleef hangen.

In werkelijkheid staat die genderkwestie totaal niet centraal in mijn werk. Ik ben geen dragqueen omdat mijn karakter niet per se vrouwelijk is, maar ik ben ook weer geen drag king, omdat ik geen vrouw ben. Ik geef niet echt om mannelijkheid, maar ik heb ook niet het gevoel dat dat de focus is van wat ik doe, het is gewoon een neveneffect.

Dus je kunt jezelf niet in één categorie plaatsen?
Als ik een personage speel dat mannelijk én vrouwelijk is, geef ik niet om mannelijkheid en zou ik per definitie in de categorie van drag king vallen. Wat ik ook niet ben, want tijdens mijn acts zie ik er niet uit als een man. Ik kan me bijvoorbeeld niet voorstellen dat ik de stem van een man playback, want dat vind ik een stuk minder leuk om te doen. Tegelijkertijd brengt het een andere vraag met zich mee: wat betekent vrouwelijkheid in de showbusiness? Vrouwelijkheid laat veel meer toe dan mannelijkheid, want er is meer plaats voor overdrijving. Historisch gezien waren de dragqueens vooral homo's die probeerden om “normaal” te lijken, maar wat nooit lukte omdat ze homoseksueel waren.

Zou je zeggen dat je tegenwoordig minder hoeft te overdrijven om een drag te kunnen zijn?
Het is een vrij groot politiek gebaar om je als jongen zo te verkleden, maar ik denk dat je ook dragqueen kan zijn zonder al die vervrouwelijking. Het is iets is dat meebeweegt met de schoonheidsidealen van het moment. Zo heb je bijvoorbeeld RuPaul, die een of twee keer per jaar een hele hoop nieuwe drag typetjes introduceert. Ze hebben allemaal vrij sterke persoonlijkheden, maar uiteindelijk zijn ze altijd terug te reduceren naar een bepaalde groep: de weirdo’s, de fashionista’s, de bitches, degene die schoonheidswedstrijden doen, enz. Iedereen is er altijd van overtuigd dat zijn visie op drag iets unieks is, maar in feite is het niet meer dan een reflectie van alles wat je al kent. Mensen zien RuPaul en willen dat zelf vervolgens nadoen, maar eigenlijk houden ze daarmee dat hele systeem in stand. De referenties blijven hetzelfde en daarmee belanden ze in een soort vicieuze cirkel.

Je personage is mannelijk maar heeft een vrouwelijke voornaam. Vanwaar die keuze?
Ik weet dat Cléo objectief gezien voor veel mensen een vrouwelijke naam is, maar voor mij is het neutraal.

Maar het personage van Agnès Varda is een meisje.
Ja Cléo is een vrouw, dat geef ik toe, maar voor mij klinkt dat neutraal. Ik heb voor die naam gekozen omdat ik Cléo Victoire mooi vind klinken. Het uitkiezen van de juiste naam is erg moeilijk en cruciaal als drag, ik heb er ondertussen al meerdere gehad. Hoe langer ik dit nu doe, hoe minder ik me aan een enkel personage wil hechten omdat drag de mogelijkheden oneindig maakt. Het werkt dus nogal frustrerend wanneer ik me aan één personage houd. Tegelijkertijd begrijp ik de behoefte wel, omdat het veel logischer is om met een enkel imago geassocieerd te worden. In een perfecte wereld zou ik er elke show anders uitzien. Maar de technische vereisten beperken die mogelijkheden.

Komt er binnenkort een nieuwe show?
Nee, de kosten voor een show worden vaak onderschat. Alleen al de make-up kost tussen de 150 en 200 euro. Mijn shirt kostte ongeveer hetzelfde. Hierdoor kan je niet makkelijk voor een budget sparen.

Ook al spreek ik er soms over als iets uit het verleden, het heeft me er wel heel veel voor terug gegeven en het heeft op veel verschillende fronten mijn nieuwsgierigheid gewekt. Het heeft me geleerd om als acteur te experimenteren en mijn projecten geheel onafhankelijk te produceren. Voor mij is het leven een logische constructie, zoals een hoop bakstenen die je op elkaar stapelt. De "dragbaksteen” ligt klaar, en misschien neem ik hem ooit nog eens op een subtiele manier op in die constructie.

Volg VICE België ook op Instagram.