Als je vaak gezichten herkent in dingen die overduidelijk geen gezicht kunnen hebben, zoals wolken, of huisjes met twee ramen die samen een soort ogen vormen, dan is daar weinig kinderachtigs aan. Het is een veelvoorkomende menselijke neiging, die zelfs een naam heeft: pareidolie.
Nu is gezichtjes in alledaagse objecten herkennen één ding, maar kunstenaar Lisette Appeldorn gaat nog een stap verder. Ze ontdekt monden, ogen en neuzen in de meest uiteenlopende gebruiksvoorwerpen, van keepershandschoenen en felblauwe zwemvliezen tot fietszadels, en maakt daar kleurrijke maskers van. En eerlijk is eerlijk, als je een fietszadel omdraait krijg je inderdaad al snel het idee dat-ie je aanstaart. En dat het slechts een kwestie van tijd is voordat hij “I am your father” zegt.
Videos by VICE
Lisette is een van de talenten die geselecteerd zijn door Haute Photographie, een beurs die is opgezet als museale expositie en deel uitmaakt van Art Rotterdam Week 2019. We spraken Lisette over haar manier van werken, buitenaardse wezens en driekoppige vogels.
Creators: Ha Lisette, hoe is dit allemaal zo ontstaan?
Lisette Appeldorn: Ik ben altijd al gefascineerd geweest door de vormen van het menselijk lichaam, maar ik vond het lastig om een uiting te vinden die bij me paste. Ik begon op de HKU bij mode, stapte in het tweede jaar over naar fotografie en studeerde uiteindelijk af bij productdesign. In het afstudeerjaar ontdekte ik in deze maskers een manier om al die verschillende facetten te combineren: menselijke vormen, textiel, kleuren, compositie en vormgeving. Dat was een verademing.
Wat ik er ook interessant aan vind, is dat je gezichten helemaal naar je eigen vorm kunt kneden. Ik kan portretfotografie ook heel mooi vinden, maar het gaat dan meestal wel om de afgebeelde persoon. Door een masker te maken ontstaat er een wezen dat helemaal van mij is, en waar ik ook zelf uitdrukking aan kan geven.
Hoe kom je aan je materiaal?
In bouwmarkten en kringloopwinkels liggen soms fascinerende dingen. Sportartikelen vind ik ook mooi, die zijn vaak heel grafisch. Ik heb bijvoorbeeld een masker gemaakt van een zwemvlies – waar ikzelf dan weer eerder een schreeuwende baviaan in zag. En laatst vond ik een rode hoes van een schaats, waar ik niet gelijk van wist wat ik ermee moest. Daar ga ik dan wat mee mouleren in mijn atelier, en zie ik er opeens een snavel in. Maar ik moet veel geduld hebben voordat dat gebeurt. Ik moet zoeken en kneden. Niet alleen het gezicht, maar ook het hele plaatje moet kloppen. Als dat lukt en ik mijn nieuwe ‘wezentje’ heb ontdekt, ben ik heel blij.
Waar moet dat nieuwe wezentje allemaal aan voldoen?
Het moet iets van een emotie opwekken. Omdat het een menselijk lichaam is herkennen mensen zichzelf erin, maar het krijgt ook weer iets buitenaards, wat ik erg tof vind. Die tegenstrijdigheid zoek ik en daar wil ik de kijker ook mee pakken. Ik hoop dat mensen even stil blijven staan omdat ze iets vervreemdends zien.
Hoe reageren mensen meestal op je werk?
Iedereen ziet er iets anders in. Een masker is bijvoorbeeld gemaakt van het achterlicht van een auto – de een herkent dat gelijk, de ander ziet een driekoppige vogel. En een voetballer zal zo doorhebben dat een van de maskers van keepershandschoenen is gemaakt, maar de ander ziet vooral lijnen en ogen in. Die reacties vind ik leuk om te horen.
Heb je nog materialen liggen waarvan je niet kunt wachten om ermee aan de slag te gaan?
Ja, laatst heb ik twee skischoenen gevonden waarvan ik de grafische lijnen en de opbouw heel interessant vind. De constructie gaat laag over laag. Hoe het masker er precies uit gaat zien weet ik nog niet, maar ik ben blij dat ik deze spullen in handen heb.
Bedankt!
Het werk van Lisette Appeldorn is van 7 tot en met 10 februari te zien bij Haute Photographie tijdens Art Rotterdam Week. Je kunt haar volgen via haar Tumblr en Instagram. Bekijk hieronder meer van haar maskers:
