De komende weken gaan we Kiezen met VICE. Tot 15 maart zullen wij jouw bron van verlichting in de democratische duisternis zijn. Dat doen we met artikelen, maar ook met (video)interviews met de lijsttrekkers, waarin we jullie vragen aan hen voorlegden. Volg ons elke dag en mis niks.
Eind januari schreef rapper en schrijver Massih Hutak een reactie op Mark Ruttes brief aan ‘alle Nederlanders’. Hierin stelt Massih dat het verhaal van onze minister-president een aanval is op het Nederland waar hij zo van houdt, het land waar hij ooit als vluchteling naartoe is gekomen. Jongeren moeten volgens de rapper dit jaar hun verantwoordelijkheid nemen en in grote getalen stemmen, want dat is de grootste middelvinger die je momenteel aan het systeem kan geven.
Videos by VICE
Kort daarvoor bracht Jiggy Djé ook een bericht naar buiten waarin hij jonge mensen oproept om gecoördineerd te stemmen, zodat Geert Wilders niet de grootste wordt met de aankomende verkiezingen. Massih en Jiggy prediken los van elkaar eenzelfde soort boodschap: kom allemaal stemmen want je kan wel degelijk het verschil maken. Kees de Koning vroeg daarna of de twee willen samenwerken met een groep gelijkgestemden, om zo meer mensen naar de stembus te krijgen. Het resultaat is de campagne !METS.
Deze actie is vorige week gestart door onder meer Paradiso, Spotify, Rotterdam Airlines en nog een shitload aan labels, culturele instanties en reclamebureaus. De posters met daarop ‘kantel de macht’ heb je waarschijnlijk al op straat voorbij zien komen. Maar waarom stemden jongeren tot nu toe dan bijna niet? En hoe ga je deze revolutie zo kort voor de verkiezingen nog op gang brengen? We gingen langs bij Massih om het hem te vragen.
Noisey: Overal in de stad lees ik nu ‘kantel de macht’. Het klinkt bijna alsof jullie jongeren willen inspireren een coup te plegen. Waarom zijn jullie voor deze bewoording gegaan?
Massih Hutak: Ten eerste klinkt het lekker en ten tweede is ‘kantelen’ een slangterm die de jeugd gebruikt. Het betekent dat we dingen willen omverwerpen. De naam krijgt zo urgentie en dat is misschien wel het belangrijkst. We moeten nu echt gaan handelen, want het is één voor twaalf in het land. Jongeren moeten eindelijk eens een keer opstaan, want er is zoveel shit gaande nu. Nou, ja: het gaat eigenlijk al jaren niet goed.
Vertel…
Denk aan de uitspraak ‘minder Marokkanen’ van Wilders, of dat staatssecretaris van Onderwijs Sander Dekker zegt dat vmbo’ers geen diploma meer hoeven te halen omdat het – in zijn ogen – geen volwaardige opleiding is. Dat trek ik me heel erg aan. Ik ben leraar geweest en ik kom uit een buurt waar heel veel kinderen vmbo doen en tegelijkertijd getalenteerd en slim zijn. Ik zeg niet dat we hadden moeten rellen, maar we hadden echt wel een paar keer mogen opstaan. Voor soortgelijke dingen wordt er in Parijs en Londen extreem hard opgetreden door de jeugd. Daar is eenheid, bij ons niet.
Waarom vind je de Nederlandse jeugd zo tam dan?
Onze generatie is fucking lui en besluiteloos. We hebben het goede leven hier in Nederland: mama betaalt je zorgverzekering, we hebben vrijheid, we hebben geen oorlog. Weinig mensen voelen hier de urgentie om op te treden. We hebben hier misschien geen kwesties die om leven of dood draaien, maar we hebben wel de verantwoordelijkheid om op te komen voor elkaar. Dat is het Nederland waarin ik graag wil wonen.
Je zegt dat het nu één voor twaalf is, maar jullie begonnen zelf vorige week pas met campagnevoeren. Waarom zijn jullie niet eerder opgestaan?
Het was misschien beter geweest als we nog eerder waren begonnen. Zeker. Maar ik vind het in ieder geval mooi dat we zelfs in deze korte tijd zulke grote partners bij elkaar hebben gebracht voor een belangrijke zaak, en dat we als eenheid prediken dat jonge mensen moeten stemmen.
Dat is zeker mooi, maar het verklaart nog steeds niet waarom !METS niet eerder is ontstaan.
Ik kan het ook niet heel goed verklaren. Misschien omdat het kwartje nu eindelijk bij iedereen valt? Misschien omdat wij nu de middelen hebben die we een jaar geleden niet hadden? Ik weet het niet. Ik gaf zelf voor het eerst toe aan mijn activistische hart toen ik op 25 januari met mijn eigen brief reageerde op die van Rutte. Ik had mijn kookpunt bereikt. Ik was boos op mijn generatie die niet opstond, maar tegelijkertijd deden mijn vrienden en ik precies hetzelfde. We hadden altijd een grote bek als we ergens kritiek op moesten leveren, maar we hadden nooit de ballen om actie te voeren. Ik heb mezelf nu gedwongen om dat wel te doen.
Als ik 16 maart wakker word in een land dat ik niet helemaal chill vind, wil ik in ieder geval alles gedaan hebben om dat te voorkomen. Het gaat om verantwoordelijkheid nemen. Ik snap overigens wel waarom het moeilijk is om geëngageerd te zijn. Iedereen is bezig met leven en overleven. Maar ik geloof – en dit is wel een beetje de complotdenker in mij – dat het systeem zo is gecreëerd dat je weinig energie overhoudt om na te denken over het grote plaatje.
Jij gelooft dus, net als bijna alle jongeren die niet willen stemmen, dat het systeem corrupt is?
Dat argument wordt inderdaad vaak aangehaald door jongeren die principieel niet stemmen. Maar juist omdat ik argwanend ben, stem ik. Ik word ook niet honderd procent vertegenwoordigd in de politiek, dus ga ik stemmen. Zo kunnen we juist dat fucked up systeem veranderen. Niets doen is niet logisch. Dat is opgeven. Dat kan niet.
Ik word wel heel benieuwd naar wat je gaat stemmen als je je niet vertegenwoordigd voelt.
Ik twijfel nog steeds tussen twee partijen. Er is niet één partij die mij helemaal aanspreekt en dat is ook wat heel veel jongeren als klacht hebben. Maar zo’n partij bestaat niet. Dat is een illusie. Het gaat erom dat jij voor jezelf bepaalt welke onderwerpen je het belangrijkste vindt en dat je vervolgens uitzoekt wie daar het beste bij past.
Wat zijn volgens jou eigenlijk de grootste misvattingen van jongeren over de verkiezingen?
Ik hoor heel vaak: “Ik hou me niet bezig met de politiek, want de politiek houdt zich niet bezig met mij”. Dat klopt natuurlijk niet. Jij houdt je misschien niet met politiek bezig, maar de regering houdt zich wel met jou bezig. Zij bepalen hoeveel schuld je straks hebt na het studeren, zij gaan over de belasting die je betaalt. Ik hoor veel rappers dit zeggen en zij lijken te vergeten dat ze in de culturele sector werken, die al jaren kapot wordt gemaakt. Ook zeggen sommigen dat hun stem niks waard is. Dat is ook onzin: je stem is evenveel waard als die van andere mensen. Juist als we met miljoenen tegelijk stemmen kunnen we echt voor grote veranderingen zorgen. We rellen door te stemmen.
!METS zegt kleurloos campagne te voeren, maar afgaand op jouw brief aan Rutte en ons gesprek lijkt het mij dat je niet zou willen dat Wilders de grootste wordt. Wat als dat juist wel gebeurt doordat je jongeren succesvol naar de stembus hebt geleid? Want volgens de voorspellingen wil een groot deel van de jongeren op de PVV stemmen.
Het doel is dat jongeren stemmen, en als dat gebeurt en de opkomst is veel hoger dan voorgaande jaren, dan is onze missie geslaagd. Punt. We hebben dan in ieder geval gebruikgemaakt van onze democratie.
En op wat voor manier gaan jullie jongeren naar de stembus krijgen?
We hebben er bijvoorbeeld voor gezorgd dat er stemlokalen komen op veel mbo’s, hbo’s en universiteiten. Er bevinden zich nog een hoop dingen in de pijpleiding maar ik kan er nog niks over loslaten. Omdat we zo dichtbij de verkiezingen zitten, zijn er een paar dingen die misschien niet op tijd te realiseren zijn. Maar één van de dingen die steeds concreter worden, is mijn avond op 14 maart in de Tolhuistuin. Dat wordt een hiphopavond met toffe acts en je toegangskaart is je stempas. Het is ook de bedoeling dat er stemlokalen in het pand zijn zodat iedereen om middernacht kan stemmen.
Wie gaan er optreden?
Het feest vindt plaats in de Tolhuistuin met een reden. De eerste plek waar je kunt stemmen dit jaar is Amsterdam-Noord omdat het mijn thuis is. En daar hoort THC natuurlijk bij. Dat zijn namelijk mijn opvoeders.
Ik hoorde wel dat er ook nog andere issues met de gemeente zijn waardoor het feest misschien niet doorgaat.
Klopt. Als we de tent volkrijgen komen er tussen de vijfhonderd en zevenhonderd mensen. Dit is relatief weinig in de ogen van de gemeente en het kost dus wat geld en mankracht om daar stembureaus voor uit te trekken. Maar ik hoor al positieve klanken. Ik voer de druk op voor de gemeente door steeds te melden dat het feest er gaat komen. De avond vindt hoe dan ook plaats en ik ga ervoor knokken. Het helpt ook dat er de volgende dag sowieso een stembureau zou komen. Ze moeten ons gewoon een beetje tegemoet zien.
Voel je dan niet ontzettend veel druk nu? Je hebt nog maar twee weken om ons land te redden.
Natuurlijk zijn twee weken weinig. En natuurlijk ga ik het land niet redden, helemaal niet in mijn eentje. Van mijn brief aan Rutte heb ik geleerd dat je in korte tijd heel veel kunt bereiken. Jij noemt het ‘het land redden’, ik noem het mijn verantwoordelijkheid nemen. De afgelopen maand heb ik met mensen die ik nog nooit had ontmoet een campagne gestart en de vruchten werpen zich al af. We horen van veel mensen dat ze voor het eerst in hun leven gaan stemmen, waaronder invloedrijke mensen uit de Nederlandse popcultuur. Dit krijgen we voor elkaar doordat het hele team weinig slaapt en hard werkt, maar we geloven vooral in ons collectieve belang: een land dat we zelf kunnen inrichten. Ik heb hierdoor juist heel veel zin in de komende twee weken. Wat het ook wordt, kom maar op. We got this.
Beeld door Fleur Groenen
