Hey, heb jij zin om een beetje een fatsoenlijk mens te zijn? Te gek, laten we het dan even hebben over fatshaming, vetfobie en angst voor dikke mensen.
Inderdaad, ik heb het over jullie, niet-dikke vrienden. Ik nodig je uit om meer te weten te komen over de ervaringen van dikke mensen in de wereld die wij samen delen, en ik daag je uit om bondgenoot te worden als we samen een utopia creëren waarin dikke mensen worden geaccepteerd.
Videos by VICE
Misschien ben je iemand die heus niet altijd alle dikke mensen belachelijk maakt, maar dat is niet voldoende. Want angst voor dikke mensen zit verweven in onze sociaal-maatschappelijke structuren en rust op systemen van racisme en kolonialisme – die vormen namelijk een perfecte basis voor het geprivilegieerde dun-zijn. Vetfobie zie je terug in ons dagelijks leven – in de kleren die we dragen, in onze gezondheidszorg, in de televisieprogramma’s die we kijken – en als we dat willen veranderen moeten we kritisch kijken naar de vooroordelen, gedragingen en taal die we gebruiken. Alleen zo kan er ruimte ontstaan voor alle soorten lichamen in de wereld. Hier zijn 51 manieren waarop je daarmee kan beginnen.
1. Leer omgaan met het woord ‘dik’. Wij dikkerds hebben het over onszelf op allerlei manieren. Sommige mensen houden van termen als ‘plus-size’, ‘gezet’, ‘curvy’, of ‘iemand met een flinke maat’, maar veel van ons hebben het ook gewoon over ‘dik’. En dat is niet spottend bedoeld.
2. Als iemand zichzelf dik noemt, probeer diegene dan niet te corrigeren. Vraag jezelf eerder af waarom je het woord als iets negatiefs ziet.
3. Bedenk dat dikke mensen misschien gewoon blij zijn met hun lijf. Ja, echt, probeer je dat maar eens voor te stellen.
4. Weet dat diëten niet werken en eigenlijk het duivelskind zijn van het kapitalisme en een cultuur van body-shaming. Meer dan 95 procent van de mensen die gewicht verliezen door diëten, zitten binnen vijf jaar weer op hun oude gewicht. Als een dieet zou werken, zou de dieet-industrie het financieel gezien niet redden.
Hou op met praten over je dieet. Als je gewicht wil verliezen is dat helemaal prima, doe het gewoon.
5. Weet wat voor schade jojo-diëten een lijf toebrengt. Een hoop meer kwaad dan gewoon gelukkig zijn met de maat die je hebt.
6. Hou op met praten over je dieet. Als je gewicht wil verliezen is dat helemaal prima, doe het gewoon. Maar begrijp hoe schadelijk het is om telkens te moeten horen hoe ongewenst en onacceptabel een dik lijf is.
7. En specifieker nog, hou op met praten over je dieet terwijl je aan het eten bent. Het kan jaren duren voordat een gevoel van schaamte losgekoppeld is van eten, en mensen horen praten over ‘zondigen’ of ‘slecht voedsel’ terwijl je aan het eten bent, werkt als een trigger.
8. Geef dikke mensen alsjeblieft geen tips over hoe je af kan vallen. Zelfs als iets supergoed werkte voor jou, of als je denkt dat je alleen maar behulpzaam bent, en zelfs als die persoon je eigen familie is – HOU HIERMEE OP.
9. Noem jezelf niet dik als jouw lijf in het algemeen wordt beschouwd als dun of gemiddeld. ‘Ik voel me zo dik vandaag’ staat niet gelijk aan elke dag leven met een dik lichaam.
10. Als je een complimentje wil geven aan een dik iemand, zeg dan niet dat dat jurkje zo ‘flatteus’ is. Dat betekent namelijk eigenlijk ‘de kleren die je aanhebt verstoppen het lijf dat onze maatschappij liever niet ziet’. Zeg gewoon: je ziet er te gek uit.
11. Pas op met medelijden voor dikke mensen. Wij hebben geen medelijden nodig, wij hebben het nodig dat je ons accepteert en dat je andere dunne mensen helpt dit ook te doen.
12. Hou op met het fetisjeren van dikke lijven. Verwacht niet van dikke mensen dat ze dankbaar zijn omdat jij vindt dat ze neukbaar zijn. Wij zijn mensen.
13. En de-seksualiseer ons ook niet. Dikke mensen kunnen hartstikke lekker zijn en kunnen een vlammend seksleven hebben – dank voor je bezorgdheid. Alle mensen en lichaamstypes hebben seks, daar kun je precies niks aan veranderen, en het is vooral vreemd als jij je daarover verbaast.
14. Begrijp dat ook dikke vrouwen worden lastiggevallen en aangerand. Jij valt misschien niet op dikke mensen, maar seksueel geweld gaat over macht, niet over aantrekkelijkheid. De angst om over een aanranding belachelijk gemaakt te worden, of niet geloofd, is voor dikke vrouwen vaak groter.
15. Onthoud dat eetstoornissen ook voorkomen onder dikke mensen.
16. Onthoud dat ‘dik’ en ‘ongezond’ niet hetzelfde betekenen.
Skinny-shaming bestaat niet. Iemand ridiculiseren omdat diegene dun is, is onacceptabel, maar dat gaat om iets heel anders dan vetfobie.
17. Stop met commentaar leveren over iemands gewicht, zogenaamd onder de noemer van ‘bezorgdheid over iemands gezondheid’. Ben je mijn dokter? Nee? Dan heb ik je mening niet nodig.
18. Zet je partner nooit, maar dan ook nooit, onder druk om af te vallen. Geloven in de autonomie over je eigen lijf betekent dat je iemand support in de keuzes die zij of hij zelf maakt over dat lichaam – in hoe het eruitziet en hoe zwaar het is.
19. Als het je zo aangaat wat andere mensen eten, support dan organisaties die ervoor zorgen dat voedzaam eten terecht komt bij mensen die daar het geld niet voor hebben.
20. Kijk zorgvuldig naar de informatie die je binnenkrijgt over dik zijn. Kijk van welke bron het komt en vraag je af wat er te winnen valt voor diegene.
21. Wis het woord ‘obesitas-epidemie’ uit je vocabulaire. Het demoniseren van dikke lichamen is een typische zondebok-truc die gehanteerd wordt door overheden. Als zij het hebben over zo’n epidemie, gebruiken ze codetaal die ervoor zorgt dat je de schuld van systematisch maatschappelijke problematiek (zoals klimaatverandering of armoede) neerlegt bij arme mensen of mensen van kleur. Jij bent slimmer dan dat.
22. Wees je bewust van hoe de medische gemeenschap naar dikke lijven kijkt. Een voorbeeld: dikke mensen mogen geen niertransplantatie ondergaan tenzij ze afvallen, ook al zijn de succesverhalen van een gedoneerde nier gelijk aan die bij dunne mensen. Dikke mensen worden vaak niet geloofd of krijgen een verkeerde diagnose, omdat dokters niet verder kunnen kijken dan ons gewicht.
23. Nu we het er toch over hebben, lees je even in over hoe BMI ontmaskerd is als een onnauwkeurige en misleidende manier om iemands gezondheid te meten.
24. Ben je arts? Stop dan met ‘afvallen’ als medicijn voorschrijven. Depressief? Probeer eens af te vallen. Maagzuur? Ga op dieet. Een gebroken teen? Misschien wat minder vet eten afhalen. Hallo, dit is belachelijk. Doe gewoon je werk.
25. Probeer kritisch te zijn op mensen zonder het te hebben over hun gewicht. Er zijn honderden manieren om Trump te bekritiseren zonder dat je het moet hebben over zijn lijf. Grapjes over hoe zwaar hij is doen hem niks – het doet de dikke (en normale) mensen iets die elke dag gewoon hun leven proberen te leven.
26. Wees een bondgenoot voor alle dikke mensen, niet alleen voor kleine dikke mensen, witte dikke mensen of niet-gehandicapte dikke mensen.
27. Skinny-shaming bestaat niet. Iemand ridiculiseren omdat diegene dun is, is onacceptabel, maar dat gaat om iets heel anders dan vetfobie. Dun-zijn wordt in onze maatschappij gezien als iets om na te streven. Mensen, meestal vrouwen, worden pas aangevallen over hun kleine maat als dit een licht schijnt op de giftige fetisjering van dunheid. Dikke mensen worden geshamed voor iedere afwijking van het ‘geaccepteerde’ gewicht, en vaak wordt er op hen neergekeken. Natuurlijk krijgen dunne mensen ook te maken met zogenaamde ‘bezorgdheid’, maar discriminatie rondom dikke mensen is een systematisch en schadelijk probleem in veel gemeenschappen.
28. Begrijp dat er een link is tussen kapitalisme en vetfobie. Het is bijvoorbeeld zo dat bedrijven die je met kerst verleiden tot veel en vet eten, vaak dezelfde bedrijven zijn die je na 1 januari dieetproducten proberen aan te smeren.
29. Soms kom je naast een dik iemand te zitten in een vliegtuig. Geen zorgen, je overleeft het wel. En geloof me, de persoon die naast je zit voelt zich fysiek veel oncomfortabeler dan jij.
30. Informeer je over de fysieke pijn die dikke mensen niet alleen in vliegtuigen ervaren, maar ook in achtbanen, in theaterstoelen, op massagetafels, en andere ruimtes waarin je lichaam een bepaalde maat ‘moet’ hebben.
Als je kinderen hebt, wees je dan bewust van hoe je praat over eten in hun bijzijn.
31. Als je logees hebt, leg dan je grootste handdoek die je hebt klaar voor ze. Laat me niet door je huis rennen in een lapje dat mijn halve naakte lijf laat zien.
32. Onderwijs jezelf over de ongelijkheid op de werkvloer waar dikke mensen mee te maken krijgen, zowel wat betreft salarisverschillen als met vooroordelen over iemands kunnen. Ja, dit is een bestaand iets.
33. Denk niet dat dikke mensen lui zijn. Corrigeer jezelf als die gedachte je hoofd binnensluipt.
34. Geef geld uit aan kunst waarin dikke mensen een hoofdrol hebben, en het liefst met een romantische context of verhaallijn. Zoals de musical Hamilton in Londen, de serie Crazy Ex-Girlfriend en de remake van Little Shop of Horrors. Er zou nog veel meer kunst met dikke mensen moeten zijn, en dat kan alleen met steun van het publiek.
35. Spreek je favoriete schrijvers erop aan wanneer ze alleen over dikke personages schrijven als minder leuke mensen (ja ik bedoel jou, J.K. Rowling).
36. Spreek je favoriete komiek erop aan wanneer ze vetfobische grappen maken.
37. En acteurs die fatsuits dragen om grappig te zijn? Nee nee nee.
38. Lees kritische teksten over dikheid van dikke schrijvers, bijvoorbeeld van Cat Pausé, Kivan Bay, Roxane Gay of Sofie Hagen. Deze mensen, en vele anderen, zetten zich in om de veelvoorkomende misvattingen over dikheid te doorbreken. En dat doen ze niet alleen voor dikke mensen. Dunne mensen moeten dit ook lezen.
39. Steun kritische analyses door onderzoeksbureaus en crowdfundingwebsites, en doneer geld aan instituten en instellingen. Er gaat bijna geen geld naar onderzoek over dik en vet, hoe zou dat toch komen?
40. Vergeet nooit dat vetfobie geworteld ligt in racistische denkpatronen. In de vroege jaren 1800 gebruikten koloniale ‘wetenschappers’ zwaarlijvigheid als een van de pijlers voor sociale hiërarchie, en dik-zijn werd beschouwd en bestempeld als een van de ‘onbeschaafde’ eigenschappen van zwarte en inheemse volkeren, die sowieso onderaan de sociale en maatschappelijke ladder stonden.
41. Als je kinderen hebt, wees je dan bewust van hoe je praat over eten in hun bijzijn. Veel mensen, vooral vrouwen, weten nog opmerkingen van hun moeders te herinneren die ervoor zorgden dat ze zich schaamden als het om eten ging. Leer je kinderen dat hun eigen lijf, en dat van anderen, niet iets is om je voor te schamen.
42. Begrijp dat er verschillende soorten dikke lichamen zijn. Niet alle dikke mensen hebben zandloperfiguren en dragen hun vet op maatschappelijk geaccepteerde plekken op hun lichaam.
43. Luister naar de verhalen van dikke mensen. We ervaren problemen in ons dagelijks leven waar jij je nooit druk over hoeft te maken. Sommige van die dingen lijken voor jou misschien vreemd of onwaarschijnlijk, maar geloof wat we je vertellen, en laat het invloed hebben op hoe je dikke mensen in de toekomst gaat behandelen.
44. “Tsja, je zou ook gewoon kunnen afvallen” tegen ons zeggen is niet oké. Ooit gehoord van victim blaming? Dat is dit dus.
45. Spreek je vrienden, familie en collega’s erop aan wanneer ze anderen fatshamen waar jij bij bent. Onthoud dat je met jouw stilte eigenlijk toestemming geeft om dit te blijven doen.
46. Verwacht niet dat ieder dik persoon hetzelfde reageert op intimidatie. Vetpositiviteit is ingewikkeld. Er moeten jaren van geïnternaliseerde schaamte worden verwerkt, vaak in combinatie met vrouwenhaat, racisme, classicisme en validisme. Op sommige dagen is je dikke vriend of vriendin boos en klaar om de wereld te bevechten, op andere dagen voelt zij of hij zich klote en verdrietig.
47. Laat het niet aan dikke mensen over om fatshaming te benoemen. De emotionele arbeid die het kost om jezelf te verdedigen is ontzettend vermoeiend. We hebben ook jou nodig om mensen te vertellen dat fatshaming onacceptabel is.
48. Maak een melding als je vetfobie ziet op online platformen. We hebben iedereens hulp nodig als we willen dat Facebook en Twitter dit probleem serieus gaan nemen.
49. Oké, soms zul je er per ongeluk vanuit gaan dat iemand zwanger is. Je zou sowieso niet iedere zwangere buik die je ziet hardop moeten benoemen (of nog erger: aanraken), maar het kan een keer gebeuren dat je je plaatsje in de trein afstaat aan iemand die zwanger lijkt, maar eigenlijk gewoon een dikke buik heeft. Er is geen perfecte manier om hiermee om te gaan, maar onthoud vooral dat het in deze situatie niet om jouw gevoel gaat. Reageer op de persoon over wie het gaat, als dat nodig is, en maak het niet diens taak om jou minder rot te laten voelen terwijl diegene zelf zich nog vele malen rotter voelt.
50. En vergeet tot slot nooit dat als je je niet inzet voor dikke vrouwen en non-binaire mensen, je feminisme niet intersectioneel is. Want, en dat weet je dondersgoed, fatshaming en dieetcultuur zijn werktuigen van het patriarchaat!
