Ik ging langs bij Tabaria, het drukbezochte pop-up café voor Palestina-activisme

De afgelopen maanden heb ik mij vaak machteloos gevoeld. De beelden vanuit Palestina zijn hartverscheurend, het aantal mensen dat wordt vermoord blijft maar toenemen, en om eerlijk te zijn ben ik bang dat er een moment komt dat de Palestijnen zullen worden vergeten. Wanneer ik zie dat mensen beelden en informatie blijven delen op social media, warmt het mijn hart.  

Voor veel mensen was social media de afgelopen tijd een plek om bewustzijn te creëren rondom de verschrikkelijke en mensonterende gebeurtenissen in Palestina, en ook demonstreren was voor velen dé manier om hun stem te laten horen. Het is vaak ook een plek waar we elkaar kunnen steunen en waar we samen echt een zijn. 

Die verbinding, en het vinden van steun bij elkaar, is belangrijk om het protest voor Palestina vol te houden, vindt ook de Palestijnse Fatima Mahmoud (20) die in Den Haag het pop-up café Tabaria heeft georganiseerd. Ze nodigt me uit om langs te komen en als ik zondagmiddag aankom bij het Grand Café Utopie waar het evenement plaatsvindt, staat er voor de deur al een lange rij. Sommige bezoekers moeten lang wachten om naar binnen te kunnen, maar ze lijken het er voor over te hebben. Later vertelt Fatima me dat er zo’n 400 bezoekers op het evenement zijn afgekomen die dag.

Ze heeft deze dag georganiseerd om geld in te zamelen voor Palestina, maar vooral ook als ruimte om samen te komen en de Palestijnse en Midden-Oosterse cultuur te vieren.  

Ze begon Tabaria café, dat ze heeft vernoemd naar de plek in Palestina waar haar familie vandaan komt, omdat ze moe werd van het demonstreren. “Ik denk niet dat we moeten stoppen met demonstreren of de aandacht voor Palestina kunnen laten verslappen, maar ik merk dat er ook behoefte is aan iets anders. Een plek waar we samen kunnen zijn.”

Tabaria begon als een klein café op haar kamer. Daar zette ze haar espressomachine neer en nodigde ze een paar vrienden en familieleden uit. Na een tijdje wilde Fatima het groter aanpakken. “Het idee was om het in het huis van een vriendin te doen, maar in plaats daarvan hebben we het in een café georganiseerd.”  

“Als Palestijnse, geboren en getogen in Syrië, heb ik mezelf lang afgevraagd of mijn Syrische accent me van mijn Palestijnse identiteit heeft vervreemd. Maar dat is niet zo. Ik verlies mezelf pas als ik mijn identiteit niet omarm en wegblijf van mijn erfgoed en cultuur.” Tabaria is voor Fatima dus ook een manier geworden om uiting te geven aan haar Palestijnse identiteit. 

Na een paar succesvolle middagen bij haar thuis, besloot Fatima dat ze het groter wilde aanpakken, en nam ze contact op met cafés in de buurt om haar idee voor te leggen. Het Haagse café Utopie was meteen bereid om de ruimte ter beschikking te stellen. Op Instagram deelde ze toen dat ze vrijwilligers en kunstenaars zocht voor het evenement en daar kwamen veel reacties op van muzikanten, dichters en andere sprekers. 

Zo meldde ook Aiiia zich, een tattoo-artist wier moeder niet wil dat ze demonstreert, omdat ze dat te gevaarlijk vindt. Aiiia vertelde Fatima dat ze zich daardoor vaak nutteloos en machteloos voelde rond Palestina, terwijl ze wel heel graag iets wilde doen. “Haar bijdrage aan het evenement is een manier om toch te helpen,” zegt Fatima.

Bij de ingang van het café hangen mooie posters die gemaakt zijn door de 23-jarige Palestijnse student en kunstenaar Bashar Alimour uit Gaza. Fatima kwam hem een paar jaar geleden tegen op Pinterest en sindsdien hebben ze contact gehouden. Hij zit op dit moment met zijn gezin in Gaza. Ondanks de verschrikkelijke omstandigheden in Gaza blijft hij kunst maken.

Ik lees op een flyer die bij het werk ligt, dat Bashar zijn kunst ziet als een poort naar de rest van de wereld. In elk kunstwerk zit een boodschap. Zijn werk gaat over Gaza, over Palestina en laat de schoonheid van zijn land zien. “Ik heb zijn werk laten drukken op posters die we hier verkopen,” legt Fatima uit. “Alle opbrengsten gaan naar hem. Daarnaast kunnen mensen ook doneren via zijn gofundme.”  

Fatima wil dat we praten over Bashar en andere mensen in Palestina. “Ze zijn geen nummers op een beeldscherm. Het zijn mensen met dromen, hobby's en talenten, zoals jij en ik. De Palestijnen zijn gedehumaniseerd, en wij willen hen weer humaniseren.” 

Als ik het café inloop, hoor ik Arabische muziek. Het is een smalle ruimte met tafels en stoelen en een trap naar boven. Ik ruik Midden-Oosterse gerechten zoals Molokhia kippensoep, falafel, labneh en za3tar buns. Er worden verse koekjes verkocht in de vorm van watermeloenen. Mensen drinken koffie en eten. Boven zijn er stands met spullen, zoals sieraden, truien, tassen en sleutelhangers, die door Palestijnse en pro-Palestijnse ondernemers zijn gemaakt. Er liggen boeken in het Arabisch van onder meer de Palestijnse auteur en dichter Mahmoud Darwish. Het valt me op dat de bezoekers hun best hebben gedaan om er goed uit te zien, sommige mensen dragen traditionele kleding en vaak ook een keffiyeh. 

Een vrouw die me al snel opvalt vanwege haar kleding en strijdlustige maar tegelijkertijd vriendelijke blik, is de 54-jarige Amal. Ze is een Palestijnse journalist en dichter, die deze avond ook gedichten voordraagt. “Ik woon al 25 jaar in Nederland en zie geen enkele verbetering op het gebied van rechtvaardigheid voor Palestina.” Behalve Amals gedichten wordt er ook live muziek gespeeld en treden er een aantal er spoken word-artiesten op. 

Ik raak ook in gesprek met de Syrische Razan, die ik eerder op de middag al complimenteerde over haar outfit. We gaan naar buiten voor wat frisse lucht. “Ik heb de afgelopen maanden veel behoefte gehad aan zoiets als dit, want we zien ongelofelijk veel beelden vanuit Palestina en we gaan de straat op om te protesteren”, zegt Razan. “Ik ben een tijdje in het buitenland geweest, dus ik was geïsoleerd van vrienden en familie. Het voelt goed om nu met elkaar te kunnen praten, en om te reflecteren op wat er aan de hand is. Om onze cultuur te vieren, maar ook om samen verdrietig te zijn. Dit is ook solidariteit, dit is de kern om dingen op te lossen.”

Maar Tabaria is niet alleen belangrijk voor Palestijnen en mensen met een Midden-Oosterse achtergrond, vindt Razan. “Ik raad mensen die ons nooit persoonlijk hebben ontmoet aan om ook dit soort evenementen te bezoeken. Leer onze prachtige Midden-Oosterse culturen kennen. Ik ben klaar met de mainstream media die een beeld neerzet van ons als ‘de ander’, alsof het iets slechts is.”

Ook Fatima lijkt zich daarin te herkennen. “Op televisie en op social media worden mensen uit het Midden-Oosten vaak getoond als uncivilized”, zegt ze. “We worden op een specifieke manier afgebeeld, en dat hoop ik te veranderen. Ik wilde Tabaria organiseren voor onze mensen, om hen thuis te laten voelen, maar ook voor de mensen die interesse hebben in onze cultuur en ons willen zien als mensen.”  

Mohamad, een bezoeker die oorspronkelijk uit Syrië komt, denkt ook dat een plek als deze kan helpen om begrip te kweken voor mensen die gevlucht zijn naar Nederland. “Vaak weten mensen bijvoorbeeld niet waarom er vluchtelingen in Nederland zijn, maar we zijn er niet zomaar. Je laat je prachtige land en cultuur niet zomaar achter en maakt de gevaarlijke reis hiernaartoe niet zomaar. In Tabaria hoef je mensen niet te kennen om met hen in gesprek te gaan, je kunt gewoon bij elkaar aan tafel schuiven en elkaar leren kennen. Iedereen is heel open.”

Aan het begin van de avond worden de tafels en stoelen opzij geschoven en wordt er op een podium in het café ruimte gemaakt voor de artiesten en de optredens. Tot laat in de avond wordt er gesproken, gezongen en gehuild. 

Nu ik met verschillende mensen aan de praat raak, het eten proef en de Arabische taal hoor en kan spreken, voel ik me thuis. En dat geldt voor meer mensen om me heen, merk ik. “Ik heb nog nooit zo’n vibe gevoeld in de jaren dat ik in Nederland woon”, zegt Wadoud (28), een Palestijnse jongen die in Irak opgroeide. “In Nederland heb ik me nooit echt thuis gevoeld. Er zijn geen plekken zoals Tabaria, waar iedereen samenkomt. Mensen met dezelfde normen en waarden, soortgelijke culturen en gezichten. Het raakt mijn hart. Ik ben heel dankbaar om hier te zijn, het voelt als thuis.”