Deze ontwerper hangt de stad vol met onheilspellende posters over wonen

Soms lucht het op als iemand je eens goed de waarheid vertelt, hoe pijnlijk die ook is. Dat jij en je beste vrienden van de middelbare school inmiddels zo ver uit elkaar zijn gegroeid dat niemand van jullie nog zin heeft om de datumprikker voor de volgende geforceerde wijnavond in te vullen, bijvoorbeeld. Of dat je gewoon niet het geduld en de toewijding hebt om een avocadopit tot volle boom te laten groeien, dus dat je dat vieze bekertje water in de vensterbank beter kan leeggooien voordat er muggenlarven in gaan zwemmen. Of dat je, hoe vaak je de zoekresultaten op Funda ook ververst of de hypotheekberekentool opnieuw invult, de boot op de huizenmarkt finaal gemist hebt en dat de rest van je leven een substantieel deel van je inkomen direct zal worden omgezet in het riante pensioen van een huisjesmelker.

Dat louterende effect hebben de posters van ontwerper en kunstenaar Yuri Veerman, die sinds een maand in Amsterdam hangen (en hier ook gratis te downloaden zijn). “Je bent te laat” staat daarop in hardvochtige letters, tegen de achtergrond van een grafiek die de explosieve groei van de huizenprijzen in de stad weergeeft. Een lullige mededeling, maar ook een goeie herinnering aan het feit we in een wooncrisis leven en er wellicht actie nodig is om de situatie van niet-huizenbezitters te verbeteren. 

Veerman maakt vaker werk met een actuele boodschap, waaronder posters over de bruinige humor van Thierry Baudet, over het extravagante vastgoedbezit van prins Bernhard Jr. en over de toeristische monocultuur in de hoofdstad. We stelden hem per mail een aantal vragen over zijn laatste posteractie, de hopeloze woontoestand en kracht van kunst in de publieke ruimte. 

VICE: Hoi Yuri! Eerder maakte je al posters over de pandjesprins en de Nutella-isering van Amsterdam. Waarom is de vastgoedmarkt voor jou een belangrijk thema?
Yuri: Ik vind het fijn om met thema’s te werken die breed leven in de samenleving: ik probeer de dingen waar men het dagelijks over heeft op een nieuwe manier te verwoorden of verbeelden. Vastgoed is zo’n thema, hoewel ik het liever ‘wonen’ zou willen noemen dan vastgoed. Daarnaast is het ook relevant voor mijzelf: ik ben met mijn vriendin op zoek naar een huis in Amsterdam, maar er is een heel grote kans dat we straks de stad moeten verlaten omdat een gemiddeld huis onbetaalbaar is geworden. Daar hebben beleggers en huizenbezitters baat bij, maar als je nog geen huis hebt en niet vermogend bent, dan ben je te laat. Dat raakt heel veel mensen die een woning zoeken en uiteindelijk raakt het ook de stad, want die wordt steeds exclusiever, homogener en saaier.

Krijg je veel reacties op je posters?
Nog niet zo veel, maar wel goeie: mensen die de poster delen, omdat ze hier graag iets over willen zeggen en mijn poster hun gevoel samenvat. Ook zijn er mensen die de poster op eigen initiatief willen verspreiden, achter hun raam willen hangen, of om een nieuwe versie vragen over hun eigen stad. Ik heb inmiddels ook een Utrecht-variant gemaakt, en wil er nog een maken voor Den Bosch.

Denk je dat mensen uitdrukkelijker in verzet zouden moeten komen tegen het overheidsbeleid dat de woningnood veroorzaakt heeft.
Dat denk ik wel. Maar verzet is moeilijk, het kost veel tijd en energie en de meeste mensen hebben al genoeg te doen. Dat geldt ook voor mij, maar het maken van een protestposter is voor een ontwerper een relatief makkelijke manier om je stem te laten horen en zichtbaar te zijn. Die zichtbaarheid is belangrijk, zo wordt je boodschap onderdeel van het publieke debat en met een beetje geluk zet dat weer iets in beweging.

Denk je dat deze posters mensen kunnen aanzetten tot actie? Of zijn ze niet met die intentie gemaakt?
Ja en nee. Het zijn wel activistische posters, dus ik hoop dat ze iets doen. Maar ook als ze alleen aanwezig zijn in het straatbeeld, dan is dat al iets. Het claimen van de publieke ruimte is een belangrijk onderdeel van mijn werk, de stad hoort een plek te zijn die weerspiegelt wat er leeft op die plek. Dat gebeurt veel te weinig.

De boodschap van je posters is behoorlijk onheilspellend. Heb je nog hoop voor Amsterdam als stad voor iedereen?
Nee. Amsterdam is voor veel mensen gewoon te duur en dat zal nog wel even zo blijven, dus een stad voor iedereen is het niet. Maar ik zal me daar niet bij neerleggen, ook niet als ik straks in Zaandam woon.

Dankjewel!