Ik heb geen eigen identiteit, waardoor daten en seks nooit voldoening geven

In Vraag het VICE beantwoorden we, met de hulp van psychologen, experts en ervaringsdeskundigen, jullie levensvragen. Of die nu gaan over onbeantwoorde liefdes, irritante huisgenoten of het gevoel van verlammende onzekerheid dat je overvalt na een avondje zuipen. Wil je ook dat we je vraag beantwoorden? Stuur een e-mail naar djanlissa.pringels@vice.com.

Hoi VICE,

Ik zou zeggen dat mijn dateleven dik in orde is, zeker als ik het vergelijk met de jonge mensen in mijn omgeving. Elke week heb ik wel een date en meestal belanden we dan bij elkaar in bed. En anders vind ik in de club wel iemand met wie ik een leuke nacht heb. Laatst leerde ik zelfs iemand kennen in een koffiehuisje. 

Zo’n date blijft zelden bij één keer. Meestal raak ik goed bevriend met de mensen met wie ik gedate heb. Alleen: serieuzer dan een paar keer seks hebben wordt het nooit. Dat komt, denk ik, doordat ik nooit echt mezelf ben bij zulke dates. Daardoor voelt de connectie nooit oprecht. 

Dit is geen nieuw probleem voor mij. Al sinds ik jong ben pas ik mijn persoonlijkheid aan op degene met wie ik bevriend wil zijn. Mijn moeder is ook zo. Van haar leerde ik dat mensen bevriend met je willen zijn als ze je aardig vinden – en dat doe je door alles te zijn waar zij op dat moment behoefte aan hebben.

Dat is dus de manier waarop ik relaties aanga: ik kijk hoe iemand is, en vervolgens word ik dat ook. Vooral bij dates is dat het geval: bij de een ben ik een cynische intellectueel, bij de ander een onverstoorbare stoner en bij weer iemand anders ben ik een betrouwbare, hardwerkende partner. Ik geniet ervan als mijn date dingen zegt als “waar was je al die tijd?”, maar vervolgens sta ik helemaal niet stil bij wat ik zélf van de date vind. 

Dit uit zich ook in mijn seksleven. Want als ik seks met iemand heb, is mijn enige doel om te doen wat diegene fijn vindt – wat ik zelf wil, daar denk ik niet aan. Ik blijf daardoor eigenlijk altijd onbevredigd. Het kan ook behoorlijk eenzaam voelen. 

Het klinkt misschien dramatisch, maar hoe meer dates ik heb, des te meer ik het gevoel krijg dat ikzelf verdwijn. Soms vraag ik me af of ik wel een persoonlijkheid heb. Hoe ik oprechte connecties aan zou kunnen gaan, weet ik niet. Dit alles beïnvloedt mijn liefdes- en seksleven  steeds meer, en dat terwijl ik er erg naar verlang om mijn leven te delen met iemand. Hoe ontdek ik wie ik echt ben – en ook wat ik zelf lekker vind in bed?

Groetjes,

C.

Hoi C.,

Om te beginnen: het is hoeft helemaal geen probleem te zijn dat je nog niet goed weet wie je bent. Er is geen tijdslijn die bepaalt wanneer je de final version van jezelf moet zijn – als er  überhaupt al zoiets bestaat. Er zijn in de psychologie veel verschillende theorieën over wanneer iemand precies ‘een persoonlijkheid’ krijgt, maar het komt erop neer dat het doodnormaal is om in verschillende fases in je leven verschillende prioriteiten te hebben, en beïnvloed te worden door je omgeving, je werk en zelfs de media die je consumeert. Het leven verandert, je doet steeds nieuwe ervaringen op en jij als mens verandert ook steeds. 

Maar: je vertelt dat je er last van hebt. Je hebt het gevoel dat je verdwijnt, dat veel van je connecties niet oprecht voelen en dat seks je geen voldoening geeft. Hoe pak je dit het beste aan?

Volgens Yuri Ohlrichs, NVVS-seksuoloog en trainer bij kenniscentrum Rutgers, zie je wel vaker dat er in een relatie – of die nou lang is of heel kort – een gebrek is aan balans, waarbij de een zich aanpast aan de ander. Hoewel dat soms prima is, ziet Ohlrichs ook dat dit ervoor kan zorgen dat de persoon die zich aanpast zich op den duur gaat uitputten. “Ook is het belangrijk dat je geluk en je gevoel van eigenwaarde niet afhangen van de complimenten van een ander,” vult hij aan. 

Probeer je nu in de eerste plaats te richten op jezelf. “Het is mooi dat je rekening houdt met anderen, of dat nu in je relatie, tijdens seks of in je dagelijkse leven is,” zegt Ohlrichs. “Maar het allerbelangrijkste is dat jij het ook naar je zin hebt.” Een manier om dat te doen – en dit klinkt misschien vanzelfsprekend – is door na te denken over hoe je bent als je niet bij een ander bent. Denk hier vooral niet in te clichématige termen of persoonlijkheidstypes, maar denk aan wat je leuk vindt om te doen, wat je doet om te ontspannen, wat je ontroert of wakker houdt ‘s nachts. “En bedenk ook: wat wil je graag over jezelf vertellen op zo’n date? En ook: wat vind jij aantrekkelijk aan een ander?” vult Ohlrichs aan. Dit soort dingen hoeven je niet noodzakelijk te definiëren als persoon, maar het helpt wel om een duidelijker beeld te krijgen van waar jij op dit moment plezier en energie uit haalt. Gun het jezelf om op zoektocht te gaan, ook als het gaat om je seksuele verlangens. Masturbeer, probeer eens wat uit, informeer jezelf en wees ook niet bang dit soort dingen met je sekspartners te bespreken. Je hoeft niet overal meteen een expert in te zijn – neem vooral de tijd. 

Je doet niemand tekort door aan jezelf te denken, benadrukt Ohlrichs. Uiteindelijk krijg je de meest waardevolle relaties (met geliefden, maar ook vrienden) als je authentiek durft te zijn. Juist dan trek je de mensen aan met wie je een diepe band kunt krijgen. En hoewel een potje wiepen met een willekeurig persoon hartstikke fijn kan zijn, kan het zo zijn dat jij vooral goede seksuele chemie hebt met mensen met wie je een diepere band hebt. 

Daarbij is het ook goed om te onthouden dat het niet erg is om niet ieders smaak te zijn. Je geeft aan dat je ervan geniet als iemand jou als de ideale partner ziet, maar als je oprechte connecties wil aangaan, zal je gegarandeerd een keertje een date hebben met wie het simpelweg niet klikt. “En gebruik zulke dates dan vooral in je voordeel,” zegt Ohlrichs. “Je kan aan de hand van contact met anderen een hoop nieuwe inzichten krijgen in jezelf: waarom klikt het niet? En wat had ik zelf graag anders gehad? Wat zorgt ervoor dat ik iemand wel of niet leuk vind? Hoe meer ervaring je opdoet, hoe meer je je eigen smaak kan achterhalen.” Dat kan je trouwens ook gemakkelijk op de rest van je leven toepassen: hoe comfortabeler je wordt met wie je op dit moment bent, hoe beter je kan kiezen waar je het liefst je energie in steekt. “Ervaring maakt je steeds authentieker,” vult Ohlrichs aan.

“Het is fijn om te horen dat jij degene bent die ontbrak in iemands leven. Maar vooral in lange relaties is dat niet duurzaam, want er zal een moment in je relatie komen waarin je ook elkaars minder fijne kanten ontdekt,” vertelt Ohlrichs. “Als je verwacht dat je altijd de perfecte persoon kunt zijn voor iemand, kan het extra zwaar te verteren zijn als ze je op een gegeven moment vertellen dat ze iets niet fijn vinden.” 

Het kan ook geen kwaad om te achterhalen waar dit gedrag vandaan komt. Dat kan je doen aan de hand van een goed gesprek met vrienden, of met de hulp van een coach of therapeut. Ben je bijvoorbeeld bang dat je eenzaam wordt als niet iedereen je aardig vindt? Het kan dat je een laag zelfbeeld hebt, waardoor je het gevoel hebt dat je nooit genoeg bent.  Of misschien is je beeld van wat het betekent om “een persoonlijkheid te hebben” een beetje verwrongen. Een persoonlijkheid laat zich niet reduceren tot een type als “cynische intellectueel” of “betrokken partner” – wellicht laat je je hier teveel leiden door wat je ziet in films of op social media.

Je kan ook tot de conclusie komen dat deze empathische kameleon-persoonlijkheid simpelweg is wie je (nu) bent: iemand die graag nieuwe mensen leert kennen, die steeds op zoek is naar nieuwe manieren om zichzelf te verrijken, die nieuwsgierig is naar hoe iemand anders functioneert en die het fijn vindt om zichzelf steeds opnieuw uit te vinden. En ook dat is oké. Zolang je het gevoel hebt dat je jezelf kan zijn, dan zal je contact met anderen ook steeds comfortabeler en authentieker worden.