In de studio bij drie Belgische artiesten die dit jaar op Us By Night staan

Tijdens het laatste weekend van september kan je op designfestival Us By Night genieten van een ongelofelijk sterke line-up van meer dan 70 artiesten. Concreet: een heleboel talks, lightshows, expo’s en muziek.

Dit jaar tovert Us By Night de Waagnatie vlakbij de Schelde om tot een gigantische exporuimte, waar je van donderdag 26 tot en met zaterdag 28 september naast de VICE Q&A's met artiesten die we daar zullen houden ook met een pint in de hand naar live kunstperformances en gigantische projecties kunt kijken.

Wij spraken met drie artiesten die tussen al dat internationaal talent op Us By Night de Belgische eer hoog houden. Wie dat juist zijn? Emma Thyssen: een illustrator met een konijn genaamd Flof dat ze op straat vond, Toykyo: een bende creatives die vette dingen maken voor WOO HAH!, en Gilles De Brock, die op zijn negentiende Nike al wist te overtuigen van zijn talent, ook al wist hij nog niet hoe hij een factuur moest opstellen.

Pas wel op: vorig jaar was het festival uitverkocht, dus mis deze kans niet. Eind september is niet zo lang meer. Gelukkig kan je onderaan dit artikel meteen een gratis combiticket voor Us By Night in de wacht proberen slepen.

De laatste tijd heeft Emma vooral veel geplamuurd, geboord en geschilderd. Ze zit namelijk middenin een verhuis. Je zou haar een illustrator kunnen noemen, maar ze verzorgt ook altijd zelf de vormgeving van haar boeken. Kinderboeken, om exact te zijn.

VICE: Hey Emma. Hoe is het om boeken voor kinderen te maken?
Emma: Ik vind het heel tof, omdat je zo niet in dat ‘hippe’ segment zit. Als volwassenen naar mij komen voor een flyer, dan weet ik vaak al wat ze willen: elementen die op dat moment in de mode zijn. Maar kinderen zijn niet zo. Kinderen komen naar mij voor wat ik doe, helemaal los van wat er momenteel ‘in’ is. Kinderboeken maken is een tijdloos genre, en de kinderwereld is een heel eerlijke, oprechte wereld. Het is een wereld waarin ik mij ook makkelijk kan verplaatsen.

Waarover gaan je boeken zoal?
Het boek ‘Blobvis’ gaat bijvoorbeeld over… de blobvis, verkozen tot het lelijkste dier ter wereld en met uitsterven bedreigd, maar niemand die erom geeft, omdat het zo’n mottig beest is. In het boek gaat de Blobvis op zoek naar een lief zodat hij zich kan voortplanten. Maar omdat hij zo lelijk is, blijkt dat nogal een lastige zoektocht te zijn. Het verhaal is een mix van fictie en realiteit. En in de kantlijn leer je vanalles over de voortplanting van dieren en biologie.

Het zijn eigenlijk ook boeken voor volwassenen.
Ja, dat vind ik ook.

Is dit je eerste keer op Us By Night?
Rizon, de organisator, had me voor de eerste editie gevraagd. Ik heb toen nee gezegd, omdat ik niet durf te praten voor zoveel mensen. Hij zei toen dat hij het me niet meer opnieuw zou vragen, maar uiteindelijk deed hij dat toch. En toen dacht ik: ik kan het niet maken om nee te zeggen, alleen maar omdat ik iets niet durf.

Wat mogen we van je verwachten op Us By Night?
Ik ga er een lezing geven, al heb ik nog niet veel kunnen voorbereiden. Maar ik ga in elk geval uitleggen hoe de wereld van de kinderboeken werkt, hoe je je centen ermee verdient, enzovoort.

Vertel eens: hoe verdien je je centen daar dan mee?
Ik werk met royalties. Dat betekent dat je maar 6% van de verkoopprijs van elk verkocht boek krijgt. Maar kinderboeken mogen nooit duurder zijn dan 20 euro. En daarbovenop zitten wij in een behoorlijk klein taalgebied. Dus ja, reken maar uit. Maar het grave bij kinderboeken is dat ze vaak vertaald worden. Het boek ‘Laika’, waar ik met Kim Crabeels heb gewerkt, wordt vertaald naar het Pools, en verschijnt het binnenkort ook in het Koreaans.

Wat ook helpt, is dat ik voor verschillende uitgevers werk. Als je maar een uitgever hebt, kan je maar twee boeken per jaar uitgeven. Maar ik werk voor vijf uitgevers, en zo kom ik aan tien à vijftien boeken per jaar. Als ik dat niet zou doen, zou ik wel een bijbaantje moeten hebben. Daarnaast werk ik ook nog voor steden en gemeenten. Dan ontwerp ik bijvoorbeeld een familieparcours, waarmee ouders of grootouders extra goed kunnen genieten van hun uitstapje met hun (klein)kinderen.

Welk project uit je carrière is je echt bijgebleven?
Ik heb voor kledingwinkel JBC een kindercollectie mogen maken. Daarvoor heb ik buitenspeelkleren ontworpen die, als ze vuil zijn en mama of papa plots boodschappen wil gaan doen, gewoon omgekeerd gedragen kunnen worden. Een vlek op je T-shirt? Gewoon binnenstebuiten draaien en je hebt er een nieuwe. Ik vond het heel leuk om na te denken over textiel, maar boeken blijven voor mij het belangrijkste.

Toykyo is in eerste instantie een grafisch bureau, maar ze wisten dat te overstijgen door zich verder te blijven ontwikkelen in hun eigen interesses en stijlen. Zo kwam hun nadruk te liggen op de combinatie van illustratie en vormgeving, maar ze veranderen constant.

VICE: Hey! Jullie hebben Toykyo een paar jaar geleden gerebrand. Waarom?
Joeri: Vroeger waren we eerder een soort van collectief waarin verschillende mensen samen projecten deden, geen grafisch bureau. Op een bepaald moment merkten we echter dat we keuzes moesten maken. Dus besloten we verder te gaan als bureau: daar ging de rebranding eigenlijk om. En sindsdien zijn we alleen maar blijven groeien.
Esther: Toen zijn we ook met onze tagline “Hey, let’s play” gekomen, omdat we allebei veel waarde hechten aan de fun binnen ons werk. Ook naar klanten toe. Die tagline hangt hier ook in het bureau, als een reminder voor onszelf om het plezier erin te houden.
Joeri: Durven experimenteren en genieten van je werk is bij ons echt superbelangrijk. Als iets fijn is om te maken, is het ook fijn om naar te kijken.

Ik zag op jullie Instagram dat jullie al hebben gewerkt voor grote merken, zoals Nike of Duvel. Hoe komen die samenwerkingen tot stand?
Joeri: We hebben door de jaren heen een heel specifieke stijl opgebouwd, en we merken dat merken daarnaar op zoek zijn, en ze dan toch wel bij ons terechtkomen. Via onze Instagram dus. Die houden we ook echt heel goed bij. Vroeger gingen zulke merken sneller naar grote reclamebureaus.

Wat denken jullie dat ze zo aantrekkelijk vinden aan Toykyo?
Esther: Dat speelse, denk ik. We komen professioneel over, maar er zit toch iets fris in.
Joeri: We proberen ook altijd dat tikkeltje extra mee te geven. Toen we mochten ontwerpen voor het Nederlandse hip-hopfestival WOO HAH! hebben we een eigen line-up gemaakt omdat hip hop echt wel ons ding is en zo konden we hen ook meteen laten zien dat we weten waarover we praten. Ik denk dat dat geapprecieerd wordt. Als je het weet en kunt, waarom zou je dan niet voor dat beetje extra gaan?

Is dit jullie eerste keer op Us By Night?
Joeri: We zijn er al sinds de eerste editie in 2016 elk jaar bij. En ik denk dat ik voor ons allemaal spreek als ik zeg dat we echt fier zijn op Us By Night, en het feit dat zo’n festival in België kan plaatsvinden. Je leert er altijd mensen kennen en wordt ondergedompeld in de creativiteit van andere mensen. Dat is super nice.

Wat gaan jullie er dit jaar doen?
Esther: We hebben al een paar ideetjes, maar nog niets concreets. We weten wel dat we een lezing gaan houden.

Gilles werkt voor een deel van zijn tijd voor merken, maar zijn voornamelijkste focus is zijn eigen werk. Vroeger waren dat zeefdrukposters, later zijn dat tapijten en sjaals geworden, en sinds onlangs maakt hij ook tegels.

VICE: Hey Gilles. Naast je uiteindelijke creaties bouw jij ook zelf de machines waarmee je op nieuwe manieren kan printen?
Gilles: Ja. Ik wou keramische tegels maken. Traditioneel worden die met de hand geschilderd om de juiste kleuren en effecten te krijgen. Maar ik ben niet zo geïnteresseerd in wat je met je lichaam doet. Ik wil dat kunnen doen met mijn brein, en daarom heb ik een software ontwikkeld waarmee ik tegels exact zoals ik wil kan bedrukken.

Hoe lang heb je daaraan gewerkt?
Daar was ik toch een half jaar mee bezig. Ik had het erg onderschat.

Je werkt voor jezelf maar ook vaak voor klanten. Hoe vind je het juiste evenwicht?
Ik denk dat ik meer dan de helft van mijn tijd werk aan persoonlijke projecten. Als ik plots een mail krijg van een merk, dan werk ik daaraan.

Is het moeilijk om rond te komen als je niet fulltime voor klanten werkt?
De merken waarvoor ik werk, zoals Adidas en Nike, betalen gewoon heel goed. Daarom kan ik het me permitteren om zoveel tijd in mijn eigen projecten te steken. Daarnaast heb ik ook een beurs gekregen in Nederland, waardoor ik nog eens een jaar aan mijn eigen werk kan besteden. Die tijd heb ik onder andere gebruikt om die machine te bouwen.

Hoe komen merken bij jou terecht?
Via Instagram, denk ik. Vroeger had je als grafisch ontwerper een agent nodig, maar die rol is nu praktisch weggevallen. Hoe dat precies werkt met Instagram, weet ik niet, maar het is wel handig. Zo mocht ik toen ik 19 was ineens voor Nike werken. Ik wist niet eens hoe ik een factuur moest opstellen. In die tijd hadden ze me wel gevonden op een ander platform, ik denk dat Instagram nog niet eens bestond.

Wordt dit je eerste keer op Us By Night?
Ja. Een paar Amsterdamse vrienden van mij gaan er ook staan, dus dat is wel leuk.

Weet je al wat je er gaat doen?
Ik praat eigenlijk niet zo graag over mijn werk. Ik heb het gevoel dat ik mijn werk dan te simpel maak en denigreer. Ik denk dat ik het liever ga hebben over mijn werkproces, en hoe ik tapijten en tegels maak.

Waar ben je op dit moment mee bezig?
Ik wil me volledig focussen op de tegels en even stoppen met voor merken te werken. Wat ik echt supervet zou vinden, is een samenwerking met interieurvormgevers, om high-end producten te maken met die tegels. Een hele tunnel vullen met mijn ontwerpen bijvoorbeeld. Ik wil iets heel groots maken. Daarnaast heb ik volgend jaar ook twee exposities: eentje in Amsterdam en een in Amerika. Kortom, ik ben vooral bezig met mijn werk als kunstenaar. Al noem ik mezelf niet graag een kunstenaar.

Volg VICE België ook op Instagram.