De laatste masturbeerhokjes van Nederland

VICE spreekt mensen die op hun eigen creatieve manieren geld verdienen in de porno-industrie, ondanks dat gratis porno je om de oren vliegt. Bekijk alle video's en artikelen op deze pagina.

Met een universum aan blote mensen achter een paar muisklikken, is het misschien niet direct makkelijk voor te stellen dat mensen nog de fiets, de trein of de benenwagen pakken om tegen betaling op een stoel of bankje in een seksshop naar een pornofilm te kijken. Maar dat gebeurt wel. Nog steeds. Het zijn er door de komst van het internet een hoop minder geworden, maar op verschillende plekken in Nederland zijn nog seksshops te vinden met pornocabines. Masturbeerhokjes. Kleine ruimtes waar je in je eentje, of soms niet in je eentje, naar een pornofilmpje kan gaan zitten kijken.

Omdat het fenomeen misschien over een paar jaar wel is uitgestorven, bezochten we de laatste pornocabines van Nederland.

Mme Mercedess is een familiebedrijf, ooit begonnen door een vrouw die door het leven ging als Madame Mercedess, daarna overgenomen door haar zus. De winkel zit in een mooi oud pand, de cabines en de filmzaal zitten op de eerste verdieping, boven de winkel. De huidige eigenaar Dennis vertelt dat ze vroeger acht cabines hadden – nu nog vier. In het begin werden er Super 8-films gebruikt, vandaar dat er nu nog steeds achter iedere flatscreentelevisie een groot gat zit, omdat daar vroeger een projector stond die de pornofilms op een doek projecteerde.

Klanten kunnen voor tien euro een dvd in de winkel uitkiezen en die in een van de cabines bekijken. Als het druk is, zit er een tijdslimiet van tweeënhalf uur op, als het rustig is is Simon coulant. Klanten zijn meestal heteromannen die buitenshuis porno willen kijken en homo’s die een soort dubbelleven leiden, soms naast hun gezin. En er zijn mensen, mannen, die met een grote tas binnenkomen en naar boven gaan om vrouwenkleren aan te trekken en rond te paraderen.

De winkel is ook sociaal gezien een belangrijke plek voor sommige mensen, vertelt Simon. Waar ze vroeger bij de melkboer of de slager hun verhaal konden doen, komen ze bij de kassa van de Albert Heijn niet ver meer, vandaar dat dit soort plekken die functie vervullen. Simon hoort ook verhalen over de andere sekscabines in Nederland, van klanten die ze allemaal af gaan.

Volgens eigenaar Dennis is Sexshop De Dom de oudste van Nederland. In een krantenartikel dat hij op zolder vond staat dat er in de jaren vijftig al seksartikelen over de toonbank gingen. En dat is bijzonder, want over het algemeen wordt aangenomen dat de eerste seksshop ter wereld pas in 1962 z’n deuren opende, in het Duitse Flensburg. Dennis werkt er al sinds 1994. Zijn vader en opa hadden ook sekshops, in Rotterdam en Amsterdam, en ook zijn broertje runt een winkel vol met dildo’s en andere seksartikelen, in Rotterdam.

De zes cabines, waarvan twee tweepersoonscabines, bevinden zich op de eerste verdieping. Daar mag je naakt rondlopen en rotzooien, Dennis komt daar overdag zelf in principe niet. "Het is vanmorgen schoongemaakt, de deurklinken blinken, maar ik zou niet aan de deuren likken!" zegt hij lachend als fotograaf Chris en ik naar boven gaan.

In de jaren negentig zat het boven van ‘s ochtends tot ‘s avonds vol met mensen – tegenwoordig gebeurt dat hooguit nog één keer per week. Het aantal klanten dat speciaal voor de cabines komt is eigenlijk te laag – als er maar twee of drie mensen zitten is dat voor de klanten niet spannend genoeg. Dennis zou echter niet weten wat hij anders met de ruimte moet doen, dus hij laat het zoals het is.

De klanten die voor de cabines komen zijn vooral wat oudere mannen die thuis een vrouw hebben zitten, maar stiekem geïnteresseerd zijn in homoporno, of in andere mannen die ook porno komen kijken.

Erotheek Marilyn heeft het sterkste buurthuisgevoel van allemaal. In de winkel zitten drie klanten en eigenaar Rory aan een grote ronde tafel koffie te drinken. Achter een zwart gordijn bevindt zich een gang, een ruimte die leidt naar één cabine met deur, verschillende open hokjes waar op een scherm porno wordt vertoond, een kleine zaal en een darkroom. De sfeer is desalniettemin huiselijk te noemen, met schemerlampjes en kroonluchters. Het is de enige plek waar de fotograaf en ik ons begeven tussen de klanten – oudere mannen met handdoeken om hun nek – terwijl ze toch maar even hun broek ophijsen of leunend aan de bar geïnteresseerd toekijken. “Zo, even een bakkie leut halen,” zegt een bezwete man als hij zich langs ons wurmt.

De erotheek zit er 23 jaar en heeft een hoop vaste klanten. Volgens Rory komen sommige mensen wel vier keer per week en bellen ze af als ze een dagje niet kunnen. Er is een sterke sociale controle. Gemiddeld komen er zo’n vijftig bezoekers per dag – vroeger was dat nog veel meer. Elke keer dat er een buitenseksplaats wordt gesloten door de gemeente, neemt het aantal bezoekers weer toe. Er komen klanten uit het Gooi, maar ook uit Limburg. Die zitten er vaak van ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat. Voor 12 euro mag je de hele dag het gordijn door, ook als je ‘s middags even gaat lunchen.

Rory vertelt dat hij ook weleens eet met z’n klanten. “Vroeger deden we op vrijdagmiddag soep. Een Cup-a-Soup en daarna even lekker aan je piemel trekken – hartstikke leuk om zo het weekend in te gaan,” vertelt hij.

"Holy shit, these are some high-end wank cabines!" roept fotograaf Chris, een Brit, als we Erotica Cinema binnen lopen. De vier eenpersoonscabines in deze seksshop bevinden zich op dezelfde vloer als de rest van de winkel, waardoor het minder anoniem en seksgrotterig aanvoelt. Het ziet er strak, en spic en span uit. Er is ook een bioscoopje, in de kelder.

Toen eigenaar Carla Verkade het pand negentien jaar geleden opkocht, nadat er jarenlang een andere seksshop had gezeten, kwamen er in het begin nog mannen die er onverzorgd uitzagen en zich niet helemaal jofel gedroegen. Daar moest ze niks van hebben en ze trok de teugels strak aan – mannen die zich opdringerig of vervelend gedroegen kregen een waarschuwing of werden weggestuurd.

Mensen die in hun eentje een dvd komen kijken – 11 euro voor zolang je wil – doen dat volgens Carla bijvoorbeeld omdat ze nieuwsgierig zijn naar bijvoorbeeld gayporno, of omdat ze bang zijn dat internetporno hun computer bevuilt. Ze vindt het vervelend dat mensen de pornocabines zo snel in de hoek van groezelige viezerikerij duwen. "Er komen hier ook weleens mensen met een beperking, onder begeleiding, om een filmpje te kijken. Die functie vervullen we ook," zegt ze.

De cabine in seksshop Sexy Amsterdam is een van de laatste cabines die nog op de Wallen te vinden zijn. Ooit stonden er in de winkel twaalf stuks, nu nog één. Het kleine, knalrode hokje bevindt zich achterin de winkel, waar ook de dvd's te vinden zijn. Medewerker Cissy vertelt dat er nog steeds relatief veel dvd’s worden verkocht, met name aan toeristen uit het Midden-Oosten, waar porno veel minder toegankelijk is. Sommigen kopen voor wel vijfhonderd euro aan dvd’s.

Cissy zegt dat hij zelfs klanten uit Londen heeft, die een paar keer per jaar langskomen. En, zo beweert hij, er is een beroemde ex-minister die graag en regelmatig langskomt om kinky films te kijken. De zaak heeft een minder sterke buurthuisfunctie dan in de dorpsere seksshops – klanten komen hier bijvoorbeeld even een filmpje kijken om zich op te geilen alvorens ze verderop bij een vrouw naar binnen stappen. Anderen komen langs om seks te hebben in het hokje. Of gewoon om films te kijken. "Ik had ooit een klant die van 's middags tot 's avonds in het hokje zat, en de hele tijd weer nieuwe films huurde. Hij gaf dan soms meer dan honderd euro uit. De volgende dag was hij er gewoon weer," aldus Cissy.

Bekijk hieronder onze video over seksbioscoop Bowika in Enschede (en schrijf je ondertussen gerust in voor onze nieuwsbrief).