Voormalig Russisch president en huidig adjunct voorzitter van de Veiligheidsraad van het Kremlin, Dmitri Medvedev, liet de wereld in een Telegrambericht weten dat een Russische nederlaag in de Oekraïne-oorlog zou kunnen uitmonden in een nucleaire oorlog. Dit wordt door nucleaire experts ook wel ‘nucleaire afpersing’ genoemd. Amerika heeft hetzelfde in het verleden al een aantal keer geprobeerd en het heeft nooit echt het effect waar de politici die met zulke dreigementen strooien op hopen.
“De nederlaag van een nucleaire macht in een conventionele oorlog kan een nucleaire oorlog ontketenen,” zei Medvedev in zijn bericht, volgens een vertaling van Reuters. “Nucleaire machten hebben nog nooit belangrijke conflicten verloren als hun lot ervanaf hing.”
Videos by VICE
Toen Rusland de oorlog in Oekraïne bijna een jaar geleden escaleerde dacht het Kremlin dat de Russische troepen binnen een paar dagen door de straten van Kyiv zouden marcheren. Zo is het niet gelopen. In plaats daarvan blijft het aantal doden stijgen, lijkt het Kremlin een groot deel van z’n troepen niet te kunnen uitrusten of trainen, gebruikt het verouderde munitie en zijn Russische militaire bloggers die ooit Poetins voeten kusten nu begonnen met hem te bekritiseren. Rusland wordt op het wereldtoneel vernederd en zet zich nu extra hard in op de bezetting van oost-Oekraïne en een oorlog die jaren zou kunnen duren en tienduizenden levens zou kunnen kosten.
De Verenigde Staten zijn maar al te bekend met dit soort vernedering en het land is dan ook een goed voorbeeld van hoe een arrogante nucleaire macht een oorlog kan verliezen zonder hun nucleaire wapens in te zetten. Het heeft lange, nutteloze en vernietigende oorlogen in Vietnam en Irak gevoerd waar de wereld het nu algemeen over eens is dat die roekeloos en rampzalig waren. De VS heeft 20 jaar in Afghanistan huisgehouden en alsnog de oorlog verloren. In die hele periode heeft alleen president Trump wat vage verwijzingen gemaakt naar nucleaire wapens gebruiken om te winnen. Uiteindelijk heeft de VS zijn krachtigste wapen niet gebruikt en in plaats daarvan een nederlaag doorgeslikt met een prijskaartje van miljarden dollars en duizenden Amerikaanse levens, laat staan de vele burgerslachtoffers in de landen die het heeft ingenomen. Het accepteerde de nederlaag omdat het taboe rond nucleaire wapens gebruiken zo sterk is dat zelfs het machtigste land op aarde liever op het wereldtoneel vernederd zou worden dan dat het een paar bommen laat vallen die wereldschokkende vernietiging kunnen veroorzaken.
Moskou heeft al vaker nucleair wapengekletter laten horen tijdens diens oorlog met Oekraïne. In februari 2022 kondigde Poetin aan dat hij Ruslands kernkrachten had opgedragen zeer alert te blijven. In een toespraak in september die volgde op de officiële en illegale annexatie van oost-Oekraïne beschuldigde Poetin het westen van Satanisme en beloofde hij atoombommen in te zetten als de NAVO Ruslands territoriale integriteit bedreigde.
De VS heeft eerder ook wel eens gedreigd om atoombommen in te zetten om conflicten te beslechten die absoluut geen nucleaire toevoeging nodig hadden. Het is kenmerkend voor landen met nucleaire macht. In 1950 zei president Harry Truman dat het gebruik van atoomwapens in de Korea-oorlog op tafel lag. Hij zei later dat hij retorisch had gesproken, maar het gebruik van de bom in een conflict was een veelbesproken onderwerp. En Trumans opmerkingen waren geen gebakken lucht. De wapens werden dichtbij genoeg gepositioneerd om, als het bevel kwam, gebruikt te kunnen worden.
Nadat Truman opstapte nam de voormalige generaal Dwight D. Eisenhower het presidentschap over. Ook hij dreigde met nucleaire wapens tegen China. Eerst in 1953 om het land aan de onderhandelingstafel te krijgen omtrent Korea. Daarna weer in 1955 toen China een groep eilanden in de Straat van Taiwan innam.
Sommige leden van het Amerikaanse militaire leiderschap wilden atoombommen inzetten om het tij te keren in in Vietnam in de jaren ‘60 en ‘70. Er werden plannen gemaakt en generaals spoorden de president aan om openbare dreigementen uit te zenden, maar zowel Kennedy als Johnson maakten bezwaar. Nixon wilde Hanoi en Moskou wel laten denken dat hij een atoombom zou laten vallen, maar alledrie de presidenten hebben het gebruik van nucleaire wapens vermeden om aan een vernederende nederlaag in Zuidoost Azië te ontsnappen. Elk van die presidenten had een bom kunnen laten vallen om een of andere overwinning te behalen. Geen van allen heeft het gedaan.
Rusland moet van Amerika leren en weten hoe je verliest zonder nucleaire wapens te gebruiken. Nog beter, het zou kunnen leren dat invasie en bezetting überhaupt een slecht idee zijn.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Motherboard.
Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.
