Muziek

St. Germain heeft de afgelopen vijftien jaar vooral lekker uitgerust

Vijftien jaar geleden kwam Tourist van St. Germain uit. Het album combineert op meesterlijke wijze het speelse, geïmproviseerde van jazz met goed doordachte en perfectionistisch geproduceerde housemuziek. Toch kleeft er iets ‘fouts’ aan Tourist: het album viel enigszins ongelukkig samen met de muziektrend ‘lounge’ van de vroege jaren 2000. Dat was eventjes leuk en spannend – luisteren naar chillout en downtempo terwijl je liggend in je witte, linnen broek sushi naar binnen werkt onder de neus van een reusachtig Boeddhabeeld – maar niet lang daarna kwam het besef dat dit best wel saai was, leeg, of in ieder geval niet bijster cool. Maar het leed was geleden, en de muziek van St. Germain hoor je nu enkel nog in woonprogramma’s op RTL4 voorbijkomen.

Maar wie is St. Germain eigenlijk? Zelfs fans op zijn facebookpagina zijn vaak in de war en denken dat het om een groep mensen gaat, terwijl het in werkelijkheid maar om één iemand gaat: de Fransman Ludovic Navarre. Zoek je op internet naar informatie of interviews met Navarre, dan kom je bedrogen uit. Hij is een mysterieus figuur die nauwelijks interviews geeft (en als hij dat doet is het in het Frans) en een teruggetrokken bestaan leidt.

Videos by VICE

Nu, vijftien jaar na de release van Tourist, komt er een nieuw album. De eerste single, Real Blues, verscheen al op internet en in het lied toont Navarre zich wederom een vlijmscherpe producer, iemand die letterlijk zijn hele leven in dienst stelt van het maken van muziek.

Toen we de kans kregen om deze illustere figuur te spreken, was er dan ook geen moment van twijfel. Ook al was er weinig tijd, maakte het interview deel uit van een persdag (wat meestal best wel stom is) en moest het met een tolk (zoals het een goede Fransman betaamt, spreekt Ludovic vrijwel geen Engels). Het werd een bijzonder gesprek, in een kamer op de eerste verdieping van Hotel Vondel. Ludovic maakte soms grapjes met de tolk die ik niet begreep, en ik begon gelijk goed door een vraag te stellen waar hij helemaal niks mee kon.


Hoe is het om Ludovic Navarre te zijn?
Je bedoelt hoe ik ben als persoon? Ik ben kalm, gewoon zoals ik hier nu zit. Verder ben ik graag alleen. Hoe zou je deze vraag zelf beantwoorden?

Hm, het is inderdaad misschien wel een stomme vraag. Het komt doordat je zo mysterieus bent: je geeft bijna geen interviews en er is niet veel over je bekend. In mijn hoofd stel ik me voor dat je ergens op een mooie plek in Parijs woont, je elke dag naar een leuk klein cafeetje gaat om koffie te drinken en een croissantje te eten en de krant te lezen, om vervolgens de rest van de dag muziek te maken. Klopt dat een beetje?
Nee, dat is helemaal fout. Ik ben heel erg op mezelf. Ik ga eigenlijk nooit naar buiten, en al helemaal niet om mensen te ontmoeten. Ik drink thuis een kopje koffie. En ik kan je verzekeren dat ik niet alleen voor jou een mysterie ben.

Als je er zo op gesteld bent om alleen thuis te zitten, hoe is het dan voor je om dit interview te moeten doen? Vind je het vervelend?
Nee hoor. Als mensen je waarderen en je willen spreken over je werk, is dat natuurlijk niet onaangenaam. Maar ik ben hier echt puur om wat interviews te doen. Zodra dat klaar is, ga ik meteen terug naar huis. Ik ben hier niet om vakantie te vieren of de stad te zien, ik zie eigenlijk alleen mijn hotelkamer.

Heb je enig idee hoe het komt dat je zo bent?
Ik ben gewoon zo opgegroeid, ik ben altijd op mezelf geweest. Dat is niet raar, gewoon anders. Ik val niemand lastig, niemand valt mij lastig.

Je vorige album kwam vijftien jaar geleden uit. Wat heb je al die tijd gedaan?
Ik heb vooral uitgerust. Verder heb ik een album gemaakt met mijn trompettist. Tot slot heb ik veel onderzoek gedaan en heel hard gewerkt aan mijn nieuwe album.

Wat bedoel je met onderzoek?
Ik ging op een zoektocht, met als doel verschillende klanken en stijlen vinden en daar één geheel van te maken. Dat is iets wat ontzettend veel tijd kost.

Kan je iets specifieker zijn?
Ik heb voornamelijk heel veel muziek geluisterd. Daarna heb ik geprobeerd om alvast wat dingen te mixen en vervolgens was het vooral mensen zoeken om het uit te kunnen voeren. Ik heb het niet bijgehouden, maar ik heb heel veel muzikanten gezien en daar vervolgens een selectie uit gemaakt.


Hoe wist je of zo’n muzikant geschikt was om uit te voeren wat jij in je hoofd had?
Wat moeilijk was, was muzikanten vinden die nog een authentieke manier van spelen hebben. Wat perfect was geweest – en wat ik me nu pas realiseer – was als het album meteen was opgenomen in Mali, dan was het makkelijker geweest om de juiste muzikanten te vinden. Maar goed, in Parijs waren gelukkig genoeg muzikanten die nog wel op de traditionele manier spelen, die nog niet beïnvloed zijn door pop of Europese stijlen.

Merkte je dat de drang om alleen thuis te zijn je in de weg zat? Dat je anders wel naar Mali was gegaan om daar muzikanten te vinden?
Als het gaat om die muzikanten te vinden, dan had dat geholpen. Maar voor de rest niet.


Is het lastig om een stijl die voornamelijk gekenmerkt wordt door improvisatie te mengen met jouw perfectionistische productiestijl?
Dat is moeilijk om uit te leggen, zo zit het gewoon in mijn hoofd. Het is iets wat ik aanvoel. Er is geen formule voor. Ik ben autodidact, dus ik leer dingen mezelf aan. Alles gaat op gevoel. Ik heb geen opleiding voor mixen of produceren of compositie. Maar die dingen heb ik wel gedaan voor mijn album. Ik ben dus ook niet naar een studio gegaan, ik heb verder met niemand samengewerkt, alleen met de muzikanten die ook op het album voorkomen.

Kun je iets noemen dat kenmerkend is voor de manier waarop je muziek maakt?
Ik blijf maar doorgaan, ik heb geen grenzen. Ik ga door tot ik iets vind wat ik goed vind, en dan hou ik dat stukje. Voor één klein stukje kan ik wel twee maanden bezig zijn. Net zo lang tot het me bevalt.

Zo perfectionistisch als je bent met je muziek, heb je dat ook in andere aspecten van je leven?
Bedoel je vervelend?

Nee, helemaal niet. Wat is er vervelend?
Altijd zeuren over elk detail.

Dat lijkt me juist goed.
Het was een grapje. Ik ben wel perfectionistisch in de brede zin van het woord, maar eigenlijk ook gewoon een hele simpele jongen. Ik heb niet veel nodig.

Ik las in een van de weinige interviews met jou dat je jezelf niet per se als muzikant ziet, maar meer als iemand die heel goed om kan gaan met een muis. Zie je dat nog steeds zo? En wat is het verschil?
Dat ging volgens mij over pianospelen. Als ik tijdens een concert op een piano zou moeten spelen, zou ik dat echt niet prettig vinden. Ik voel me dan echt niet op m’n gemak. Dat is geen complex of zo, maar over het algemeen vraag ik aan mijn muzikanten om na te doen wat ik heb gedaan. Dus niet per se omdat ze het dan beter doen, maar ik vind gewoon dat het dan beter klinkt. Nu, op dit album, kwam het weleens voor dat een muzikant zei: het hoeft niet, ik hoef dit niet na te spelen, het is gewoon goed zo. En het is misschien stom, maar over het algemeen laat ik het ze toch opnieuw inspelen.

Hoe kwam je eigenlijk op het idee om iets met Afrikaanse muziek te gaan doen?
Dat idee heb ik al heel lang. Al voor ik Tourist en Boulevard maakte, toen ik net begon in ’93, had ik al heel veel zin om iets met Afrikaanse muziek te doen. Maar omdat het zo moeilijk is, vond ik het er nog te vroeg voor.

Je gezichtsuitdrukking op het beeld op de cover van je album, ik zie daar iemand die tevreden en gelukkig is en vrolijk lacht. Klopt dat?
Nee, eigenlijk lach ik niet veel. Toen ze me vroegen voor dat masker zeiden ze: glimlach dan eens voor één keer. Dat is de reden waarom het masker een glimlach heeft. Ik heb het geaccepteerd, dus ik voelde me er wel goed bij. Ik ben opgelucht.

Hoe komt het dat je zo weinig lacht?
Omdat je in je eentje niet zo snel glimlacht, dat is idioot. Nu we hier zitten, lach ik wel een beetje.

Je hebt voor dit album voor het eerst ook songteksten geschreven, waar gaan die over?
Die songteksten waren een soort inspiratie omdat ik de manier van denken, de manier van zijn, van die muzikanten uit Mali wilde verwoorden. De thema’s waar ik over schreef waren algemene thema’s zoals vrouwen, kinderen, ongelijkheden, het feit dat mensen altijd meer willen, willen profiteren, dat er niet gekeken wordt naar het milieu – dat soort dingen.

Volg je dingen die er in de wereld gebeuren? Lees je weleens een krant?
Nee, dat vermijd ik. Ik doe het wel, maar echt een klein beetje. Ik kijk niet naar commerciële nieuwszenders, dat vind ik niet interessant. Ik ben eigenlijk alleen met muziek bezig.


Ik had nog wel honderd vragen willen stellen: hoe zijn huis eruitziet, waarom hij überhaupt optreedt als hij toch het liefst thuiszit, wat hij eet en waar hij over droomt. Maar het meisje dat de persdag regelde komt de hotelkamer binnen om te zeggen dat het genoeg is geweest. Als ik even later wegfiets, zie ik Ludovic en zijn manager (een lieve mevrouw van een jaar of zestig) vrolijk zwaaien vanaf het balkon.