In 2013 spande actiegroep Urgenda een rechtszaak aan tegen de Nederlandse staat. De rechter gaf ze in 2015 gelijk: de uitstoot van broeikasgassen moet in 2020 minstens 25 procent lager zijn dan in 1990.
Het kabinet beloofde toen om dat te doen, maar ging tegelijk in beroep tegen deze zaak, omdat de rechter volgens hen niet in de positie is om beleid te bepalen.
Videos by VICE
Dat argument heeft het gerechtshof in Den Haag vandaag opnieuw verworpen. Volgens aanwezigen heeft het hof praktisch alle argumenten van de landsadvocaat verworpen. Die hanteerde onder andere het Calimero-argument dat Nederland zo klein is dat het toch nauwelijks verschil kan maken op de wereldwijde uitstoot.
Dat kan zo zijn, zei het hof, “[maar] dat ontslaat Nederland niet van de verplichting om vanaf zijn grondgebied naar vermogen inspanningen te leveren die bescherming bieden tegen klimaatverandering.”
Volgens cijfers die in de rechtszaal zijn gehanteerd ligt het kabinet wel op koers om de uitstoot te verlagen (schatting bij ongewijzigd beleid is een afname van 23 procent), maar is er nog een flinke foutmarge waardoor dat percentage lager uit kan vallen. Dat is volgens het hof “niet acceptabel”.
Het is nu afwachten of de staat zich neerlegt bij dit vonnis, of dat ze dit nog naar de hoge raad willen brengen.
De uitspraak komt op een spannend moment. Gister verscheen het VN-klimaatrapport waarin nog eens nauwkeurig is beschreven wat de wereld er boven het hoofd hangt als de temperatuurstijging niet onder 1,5 graad blijft. We liggen nu op 3 graden.
Het kabinet is bovendien druk bezig om tot een klimaatakkoord te komen. Een vroege versie van dit akkoord werd dit weekend gepresenteerd, maar duidelijk is dat er nog weinig concrete maatregelen zijn vastgelegd. De grootste uitdaging is om de kosten te verdelen: politici zijn het erover eens dat de burger niet de rekening moet betalen, maar het is de vraag wie dan wel.
Aan de zijlijn staan klimaatsceptische politici al verlekkerd klaar om politiek munt te slaan uit de gigantische operatie die de energietransitie is. Thierry Baudet vooraan, die het klimaatakkoord al kapot twittert voordat het er überhaupt is.
We zullen in aparte stukken de komende tijd volgen hoe dit proces zal verlopen. Het is in elk geval aannemelijk dat elke glimp goed nieuws, de kans verkleint dat het klimaatakkoord op een debacle uitloopt. Dus vandaag, goed nieuws: deze klimaatzaak is gewonnen.
