FYI.

This story is over 5 years old.

Islamitische staat

Waarom IS kinderen gebruikt in hun propagandavideo's

Vorige maand bracht IS een video uit waarin een driejarig jongetje een weerloze man doodschiet.
Bovenste foto: het driejarig kind dat IS gebruikte om een man te vermoorden in een recente propagandavideo

Dat Islamitische Staat tot walgelijke dingen in staat is wisten we al, maar het kon blijkbaar nog walgelijker: vorige maand bracht IS hun schokkendste video tot nu toe uit.

IS heeft al veel afgrijselijke filmpjes gemaakt, van onthoofdingen, verbrandingen, verdrinkingen en stenigingen, en allemaal in HD-close-up. Hun nieuwste video, Made Me Alive with His Own Blood, is nog zieker dan alles wat ze hiervoor maakten: een driejarig jongetje dat een weerloze man doodschiet. Een driejarig jongetje.

Advertentie

Er is iets kroms aan het beoordelen van IS-filmpjes op hoe schokkend ze zijn, net zoals het raar voelt om te praten over hun 'vaardigheid' in propaganda. Maar deze nieuwste gruwelijke video, die een duidelijke verandering in hun verdorvenheid laat zien, maakt het belangrijk om het weer eens te hebben over waarom IS dit doet en wat het betekent.

Het is bekend dat IS een geraffineerde machinerie heeft ontwikkeld om kinderen te werven en te indoctrineren. Dit is ook niet de eerste keer dat IS kinderen als beul gebruikt. Een eerder filmpje, uitgebracht in januari 2015, toont een tienjarig Kazakken-jongetje dat twee mannen doodschiet die ervan beschuldigd worden spion te zijn. In een andere video, uitgebracht in juli 2015, executeren twee jongens van dertien een groep Syrische soldaten in een amfitheater in Palmyra.

Maar deze laatste gruwelijke video laat geen tienerjochie zien, maar een kind van drie. Dit is een radicale vernieuwing in politieke gruwelijkheid. Dit is geen terrorisme meer te noemen, dit is 'horrorisme': een vorm van geweld zo monsterlijk en zo buiten de kaders van beschaving dat onze diepste begrippen van menselijke waardigheid bezoedeld worden.

Volgens politiek filosoof Adriana Cavarero, die een boek heeft geschreven over dit onderwerp, heeft horrorisme "niets te maken met een instinctieve reactie op een dodelijke bedreiging", maar alles met "een instinctieve afkeer". In andere woorden: horrorisme wekt geen angst op, zoals terreur doet, maar walging en misselijkheid.

Advertentie

Er is maar weinig zo weerzinwekkend als het beeld va een driejarige die een hulpeloze en getraumatiseerde man doodschiet. Om te beginnen schendt het ons geloof in de onschuld en puurheid van kinderen. Voor IS symboliseert het gemilitariseerde kind de macht van de ideologie: het kalifaat krimpt dan wel, maar ook in de toekomst zullen er gruwelijke strijders zijn, zoals dit kind, dat op zijn derde al heeft leren doden.

De grillige disbalans tussen de jeugdigheid van de moordenaar en de gruwelijkheid van de misdaad die hij gedwongen is uit te voeren, veroorzaakt een enorm 'wat de fuck?'-gevoel. Onze hersens kunnen dit niet rijmen: moord is zo akeligs, en deze moordenaar heeft net leren lopen en kan amper een pistool vasthouden.

Bekijk ook onze documentaire 'De Islamitische Staat':

Het beeld van de jihadistische peuter schrikt ons ook af omdat het doet denken aan iets uit horrorfilms: het demonische kind. In Evil Children in the Popular Imagination schat hoogleraar Karen J. Renner in dat er ruim zeshonderd films zijn met "een kwaadaardig kind" in een hoofd- of bijrol, waarvan bijna tweederde na 2000 gemaakt is.

Een van de opzienbarendste films in dit genre is Stanley Kubricks verfilming uit 1980 van Stephen Kings boek The Shining. Jack Torrance (gespeeld door Jack Nicolson) wordt langzaam gek in een verlaten hotel waar hij probeert te schrijven, en probeert dan zijn vrouw en zoon te vermoorden. Maar het is zoon Danny die voor de zenuwslopendste scènes zorgt, omdat hij kan communiceren met een bovennatuurlijke krachten. Hij ziet en hoort dingen, want hij heeft 'de shine'. Wat hij ziet en hoort is doodeng, zoals twee meisjes die op de gang spelen en het volgende moment dood op de vloer in een plas bloed liggen, afgeslacht.

Advertentie

Kinderen kunnen, zoals Stephen King heeft opgemerkt, "onbeschoft en niet erg aardig" zijn. Ze zijn soms onhandelbaar en "raar en anders". Het is daarom niet verassend dat ze in films als onvoorspelbaar en eng element worden ingezet. Dat doet IS nu dus ook, met een stroom filmpjes met in de hoofdrol "de welpen van het kalifaat".

Een van de grootste IS-verhalen sinds de terroristische organisatie halverwege 2014 in het wereldnieuws kwam, ging over drie Britse schoolmeisjes die in februari 2015 naar IS-gebied afreisden. Een klasgenootje beschreef de meisjes als "leergierig, slim en gedreven." De jongste, 15 jaar oud, was fan van de show Keeping Up with the Kardashians. Een van de anderen had in "haar tienerkamer" nog gedanst op de avond voor ze naar Syrië ging.

De meisjes waren dus heel normaal, maar toch zijn ze gevallen voor de aantrekkingskracht van IS en wilden ze "jihadbruiden" worden. Volgens toenmalig premier David Cameron waren ze "geradicaliseerd in hun slaapkamers". Keith Vaz, destijds voorzitter van de commissie Binnenlandse Zaken van het Britse parlement, zei dat wat er gebeurd was "de nachtmerrie van elke ouder" is.

Dit incident werd, ondanks dat de motieven van de meisjes wazig waren, direct gegeneraliseerd tot een morele mythe over de kwetsbaarheid van kinderen tegenover IS-ideologie. Maar het incident leek ook op het script van een horrorfilm over tienermeisjes en duivelsbezitting: een donkere, kwaadaardige kracht had zichzelf in hun hoofden genesteld en ze in seksverslaafde, mannenjagende, ideologische fanatiekelingen veranderd. Ooit waren ze "gewone tieners", maar ze transformeerden in "jihadbruiden" wier monden zogenaamd schuimden van monsterlijk gal.

Terwijl het kalifaat krimpt, krimpt ook de mogelijkheid van IS om grootschalige terroristische aanslagen uit te voeren. Maar IS zal doorgaan ons te bestoken met ziekmakende filmpjes over jihadistische kinderen, om ons bang te maken voor de radicalisering van onze eigen kinderen.