De geur van vintagewinkels. Die muffe lucht die je neusgaten binnendringt elke keer als je de drempel overstapt. De geur die je eraan herinnert dat de mensen die deze kleren ooit droegen nu dood of heel erg oud zijn.
Maar waar komt die kenmerkende geur precies vandaan, en waarom is die smoezelige lucht hetzelfde in alle vintagewinkels die er bestaan?
Videos by VICE
Ik probeerde erachter te komen door te spreken met geurexpert en oprichter van Aromaco – een bedrijf dat geuren maakt voor Italiaanse Cruiseschepen, Japanse autofabrieken en Colombiaanse banken.
VICE: Hoi Simon. Hoelang zit jij al in de geurindustrie?
Simon Harrop: Ik begon met Aroma in 1993, dus zo’n 25 jaar. Grappig, we zijn eigenlijk nooit eerder gevraagd om de geur van een vintagewinkel na te maken.
Is het überhaupt mogelijk?
Je kan iets doen wat gas vloeistof chromatografie (GVC) heet. Je pakt dan een beetje lucht uit een ruimte en stopt het in een machine die chemische analyses maakt. Die machine vertelt je dan wat de chemische verbindingen zijn. Vervolgens kun je de chemische verbindingen mixen in een reageerbuis en de geur nabootsen. Soms mogen we chemicaliën niet gebruiken volgens de wet, wegens gezondheid en veiligheidsredenen.
Zou je bijvoorbeeld ook de geur kunnen namaken van dode mensen?
We kunnen niet alles namaken, nee. Maar de meeste andere dingen lukken vrij aardig.
Dus deze machine kan ons ongeveer vertellen wat er in de lucht zit?
Ja, maar in werkelijkheid zouden getrainde parfumisten dit ook kunnen zonder hulp van een GVC analyse. Zo’n analyse is tijdrovend en duur.
Dus als ik naar een winkel ga om te spreken met een hooggetrainde parfumist dan zou hij of zij mij kunnen vertellen wat er in de lucht hangt?
Ik denk inderdaad dat ze ver zouden komen. Het enige verschil tussen nieuwe en oude kleren is dat oude kleren gedragen zijn. Niet alle kleren kunnen volledig schoon, en vrij van menselijke geuren zijn.
De chemicaliën die winkels gebruiken om de kleren te reinigen hebben er niks mee te maken?
In een stomerij gebruiken ze oplosmiddelen, dus het zou kunnen dat een deel van de geur daar vandaan komt. Maar ik denk niet dat het te maken heeft met oplosmiddelen van de stomerij of fabrieksconditioner. Ik denk dat die karakteristieke geur te wijten is aan de natuurlijke geur van het menselijk lichaam. Het is eerder een zweterig aroma.
Voornamelijk overmatig mensenvloeistof dus?
Ja, het ruikt naar de lichaamsgeur van de mensen die het droegen, en de grootste veroorzaker daarvan is waterverlies. De gemiddelde mens verliest zo ongeveer een liter water per dag via de huid en door hun ademhaling. Maar er is ook zweet, en urine, natuurlijk. Veel van deze vochtigheid belandt uiteindelijk in onze kleding.
Hoe komt het nou dat de geur in werkelijk alle vintagewinkels precies hetzelfde is?
Ik denk dat er wel minuscule verschillen zijn, maar die zijn niet waarneembaar met de gemiddelde menselijke neus en waarschijnlijk ook niet met een getrainde menselijke neus, omdat het een samensmelting is van zoveel verschillende dingen.
Oké. Dus waarom zijn er zoveel wasbeurten nodig om de geur eruit te krijgen?
Jassen, jacks en andere dingen konden waarschijnlijk alleen gestoomd worden, en stomen is natuurlijk ook iets dat je af en toe doet – niet elke dag. Dat betekent dat die geur voor langere tijd in die kleding is blijven hangen. En dat is hardnekkig. Ik vermoed dat de geur wordt veroorzaakt door de kledingstukken die dus niet zo vaak zijn gewassen. Daarom ruikt een vintagewinkel zo.
Kan ik ziek worden als ik de geur van oud zweet inadem?
Nee. Dit zijn gewoon natuurlijke en menselijke geuren. Kijk, mochten er uiteindelijk chemische stoffen worden gebruikt voor de reiniging van de kleding dan is dat niet echt gezond. Maar perchloorethyleen, de stof die hiervoor gebruikt wordt, is bijna niet meer verkrijgbaar in EU landen.
Gelukkig maar! Bedankt Simon.
