Volg elke dag Kiezen met Vice en mis niks.
Met nog minder dan een dag te gaan tot verkiezingsdag, zijn de verkiezingsstress, verkiezingsangst en verkiezingswaanzin op hun hoogtepunt. Muzikanten en andere invloedrijke figuren roepen daarbij massaal hun jonge fans op naar de stembussen te stormen en de macht te kantelen. Elias Elgersma (22) en Jaap van der Velde (20) van The Homesick doen daar niet aan mee. “Ik houd daar echt niet van”, zucht Jaap terwijl we op een Rotterdams terras zitten op de dag dat hun debuutalbum Youth Hunt uitkomt. “Kids willen niet stemmen omdat er niet genoeg wordt gedaan om ze daarin te interesseren. Dan kun je ook niet lastminute gaan zeggen dat het wél moet. Het lijkt soms wel of ze dat doen om een hit te scoren of in de media te komen.”
Videos by VICE
Toch gaan ze op 15 maart hun stem uitbrengen, want ze geloven wel dat als ze verandering willen, het ook hun eigen verantwoordelijkheid is. Wanneer ik ze vraag of het politieke klimaat van hun thuisstad Dokkum invloed heeft op voor wie ze gaan kiezen, kunnen ze kort zijn. “Ik voer nooit politieke gesprekken daar, want in Dokkum stemmen bepaalde mensen alleen maar vanuit angst en frustratie”, legt Jaap uit. Voor een linkse of rechtse bubbel zijn ze naar eigen zeggen immuun. “Alleen op Facebook zie ik een bubbel want er komt alleen maar Jesse Klaver voorbij in mijn tijdlijn”, zegt Elias.
Het scheelde een week of Elias mocht de vorige verkiezingen ook meedoen, en de twintigjarige Jaap kan morgen ook voor het eerst actief deelnemen aan de democratie. Daarom vroegen we de jongens wat ze zouden doen met een miljoen euro aan cultuursubsidies, wat de term progressief nog betekent en natuurlijk waar ze op gaan stemmen.
Noisey: Jullie debuutalbum is net uit. Ik kan de teksten moeilijk verstaan, maar zit er ergens een politieke boodschap in verstopt?
Elias: Nee!
Jaap: Het gaat wel over het christendom en er zitten maatschappelijke onderwerpen in, maar we geven niet onze mening en we wijzen ook niet met de vinger. Mensen verwachten dat je een mening vormt als muzikant. Ik zie die dingen los van elkaar. En inderdaad, onze teksten zijn toch nauwelijks te verstaan.
Al zou je de teksten natuurlijk op kunnen zoeken.
Jaap: Klopt, ze staan op onze plaathoes. Maar het is nog nooit in me opgekomen om een politieke songtekst te schrijven. Ik deel mijn mening over politiek sowieso niet vaak en ik hoef niet per se met mensen erover in gesprek te gaan.
Elias: Ik heb er een hekel aan als iemand zegt: “Hoe haal je het in je hoofd om Partij voor de Dieren te stemmen? Je gaat toch niet op Thierry Baudet stemmen?” Ik heb niets met PVV of Denk, maar ik ga niet tegen iemand zeggen dat ze daar niet op moeten stemmen. Ik heb een hekel aan dat vingergewijs. Ik laat iedereens stemgedrag in zijn waarde. Ik vind het ook fijn als men dat bij mij doet. Daarom doen wij dat ook niet in onze muziek.
Kiezen jullie wel voor een partij die leuke plannen heeft voor kunst en cultuur?
Elias: In het begin dacht ik nog dat het gebruikelijk was om te kiezen voor hetgene dat jouzelf in het leven verder helpt. Het eerste dat in mij opkwam was subsidies voor kunst en cultuur. Maar ik roep eigenlijk al een jaar dat die subsidies verschrikkelijk worden besteed. Met de band spelen we soms in een pand dat voor een paar miljoen is gebouwd. Je krijgt een leuke gage maar er komt geen kip. Vervolgens speel je in een tent die niet gesubsidieerd is en dan staat het vol. Waarom zou ik eigenlijk voor kunst en cultuur stemmen, denk ik dan.
Wat vinden jullie ervan dat De Staat een miljoen aan subsidie heeft gekregen?
Jaap: Ik vind dat leuk voor ze, maar ik vind het ook ronduit belachelijk.
Elias: Een miljoen is niet veel voor een periode van vier jaar, maar het werd gegeven omdat ze in het buitenland willen doorbreken, want ze stonden een aantal keer in het voorprogramma van Muse in een Duitse arena. Flikker toch op met die subsidie.
Jaap: Geef dat geld lekker aan een band die wel vet is en niet aan een wacke rip-off band.
[Elias gaat stuk van het lachen]
Wat zouden jullie doen met een miljoen dan?
Elias: Naar de Bahama’s.
Nee, je moet het uitgeven aan The Homesick.
Elias: Naar de Bahama’s.
Jaap: Ik ben gewoon een materialist. Ik wil mooie spullen kopen. Dingen hebben. Ik zou ook niet alles in een keer uitgeven. Misschien op een spaarrekening zetten en lekker rente oogsten.
Elias: Voor onszelf maakt het geen fuck uit of er geld naar kunst of cultuur gaat. Het heeft geen effect op de kwaliteit van de scene waar wij inzitten. Ik vul bij zo’n stemwijzer ook niet in dat er meer geld naar kunst en cultuur moet. Laten we het alsjeblieft over iets anders hebben dan cultuursubsidies.
Laat ik dan maar vragen waarop jullie gaan stemmen.
Jaap: Ik weet het nog niet, maar ik heb wel een idee van de richting waarin ik zit. Ik zou niet zo snel op een conservatieve partij zoals de PVV stemmen. Dat wil ik absoluut wel stellen. Uit een stemwijzer kwam Partij voor de Dieren, GroenLinks en SP. Groen dus, progressief.
Elias: Ik vulde zo’n stemwijzer in en ik bleek toch een enorme liberaal te zijn. Ik kom uit een links nest, en ik dacht altijd dat ik dat ook was. Maar als ik mijn eigen standpunten daarmee vergelijk, dan voel ik mij ergens teleurgesteld in linkse partijen. Ze vertegenwoordigen toch niet wat ik vind.
Zoals met wat?
Elias: Partijen als D66 of GroenLinks worden als progressieve partijen gezien, maar op een paar punten zijn ze dat totaal niet. Bijvoorbeeld hun standpunten over vrijheid van meningsuiting. Ze brengen het progressief, maar hun gedachte daarover is eigenlijk conservatief.
Bedoel je zoiets als opkomen voor minderheden die beledigd worden? Dat is toch best progressief?
Elias: Ik weet niet per se of dat zo is. Ik denk niet dat je voor iemand opkomt als je straf geeft aan iemand die groepen beledigt.
Jaap: Dit is natuurlijk een eeuwenoude discussie: moet je dit soort maatschappelijke problemen oplossen met een straf of moet je de oorzaak van het probleem aanpakken; de opvoeding, het onderwijs.
Wat Jaap zegt klinkt als een ideale maar onrealistische wereld.
Jaap: Ja, maar ik denk dat het verbieden van beledigen net zo averechts kan werken als het verbieden van coffeeshops en wietteelt.
Elias: Wat ik vreemd vind aan progressieve partijen is met name het islam-standpunt. Door bepaalde partijen wordt de islamitische vrijheid vrij letterlijk genomen. Ze mogen dingen doen die niet stroken met de wet.
Wat bedoel je met “doen wat ze willen”?
Elias: Dat je bijvoorbeeld op een islamitische school tijdens het gebed de jongentjes vooraan hebt en de meisjes achterin. Dat soort dingen. De weg naar het homohuwelijk, abortus, de euthanasiewet, gelijke waarden voor mannen en vrouwen begon het christendom al te bewandelen sinds de jaren vijftig. Daarom vind ik het vreemd dat linkse partijen, die zichzelf progressief noemen, zich daar nu niet mee bemoeien. Ooit bekommerden zij zich daarover bij het christendom, maar nu niet bij de islam. Conservatieve partijen doen dat wel.
De islam is hier relatief nieuw. Heeft die religie zich niet gewoon nog wat minder kunnen vestigen in onze maatschappij?
Elias: Ja, maar wanneer je een islamitische cultuur krijgt in Nederland, wat hartstikke prima is, dan heb je alsnog te maken met een wet. Ik dacht altijd dat het progressief was om zo te denken. Ik heb nu moeite met de linkse partijen, want zij zoeken het uiterste van de PVV en daarmee laten ze een progressief punt helemaal schieten.
Wat zei jouw stemwijzer?
Elias: VoorNederland, de partij van Jan Roos. Ik weet inmiddels dat ik absoluut niet op hem stem. Ik vind dat hij zich misdroeg bij Pauw en Jinek. Als journalist vond ik hem leuk, maar als politicus niet. Ik voel me erg thuis bij Thierry Baudets partij. In elk geval bij zijn persoon, niet bij zijn partijprogramma. Ik vind hem fascinerend, hij is bijna een comedian.
Politiek gezien zijn jullie het niet altijd met elkaar eens, of wel?
Jaap: Nee, niet altijd.
Elias: Jaap en ik verschillen van politieke mening maar ik merk dat linkse mensen mij als rechts zien, en rechtse mensen zien mij als links.
Is het dan niet heel moeilijk om te bepalen waar je op gaat stemmen?
Elias: Ik ga waarschijnlijk op D66 stemmen. Dat is zo’n partij waarbij ik het met van alles eens ben, behalve dat ene punt (conservatief versus progressief, red.).
Jaap: Het moeilijke aan de verkiezingen is ook dat veel partijen over veel zaken van mening verschillen. Je moet uiteindelijk kiezen voor een partij van wie het grootste deel van de punten je aanspreekt. Geen enkele partij spreekt mij honderd procent aan. Die ga je nooit vinden.
Heb je het gevoel dat er voor jonge mensen genoeg wordt gedaan om politiek een beetje begrijpelijk te maken?
Jaap: Als je interesse hebt in politiek wel en als je beseft dat het een mooi ding is dat je kan stemmen ook, maar anders niet. Er zou meer bewustzijn moeten komen via scholen op een minder saaie manier. Voorkomen dat jongeren denken dat hun hamster meer geld krijgt dan zij wanneer ze op Partij voor de Dieren stemmen.
Elias: Ik ga er niet op stemmen, maar ik ben toch wel fan geworden van de Partij voor de Dieren.
Jaap: Als ze alleen maar hun naam hadden veranderd, had het een hoop gezeik gescheeld. Als het CDA zich overal had geprofileerd als het Christelijk Democratisch Appèl werd het ook meer gezien als een soort ChristenUnie.
Elias: Ik hoor vaak dat jongeren weinig meekrijgen van politiek, maar Jaap en ik krijgen er alles van mee.
Jaap: Uiteindelijk begint het met interesse, die moet er wel zijn.
Beeld door Rebecca Camphens.