De 25-jarige Eldar noemt zich ‘The Legendary Strawberry Man’ en speelt twee keer per week met zijn didgeridoo op straat — het liefst op zondag in het Berliner Mauerpark. “Daar kun je als straatmuzikant op een goede dag wel 400 euro verdienen,” zegt Eldar. In de zomer verdient hij genoeg om in zijn levensonderhoud te kunnen voorzien. In de winter leeft hij van zijn spaargeld.
De Strawberry Man draagt een aardbeihoed, een aardbeikeep en aardbei-oorbellen. Zijn nagels heeft hij rood en groen gelakt. Eldar kwam op het idee van zijn alter ego tijdens een zesjarig verblijf in Thailand. Vanwege zijn rode petje noemden de prostituees hem steevast ‘Strawberry Man’. Dat petje had hij daar in een souvenirwinkeltje gekocht. In Tel Aviv, waar hij woonde voordat hij twee jaar later naar Berlijn verhuisde, probeerde hij voor het eerst geld te verdienen met zijn verschijning. Dat ging goed. Met zijn eerste optreden verdiende hij 500 sjekel — ongeveer 125 euro.
Videos by VICE
In Berlijn mogen straatmuzikanten zonder toestemming vooraf maximaal een uur op dezelfde plek staan. Als ze een versterker, gitaarkoffer of andere spullen op straat zetten hebben ze daar een speciale vergunning voor nodig. Veel muzikanten moeten boetes betalen omdat ze niet de juiste papieren hebben. Ook Eldar is dat weleens overkomen. Toch weet hij al jaren zijn hoofd boven water te houden. Ik vroeg hem naar zijn geheim.
VICE Money: Hoeveel geld verdien je per dag?
Eldar: Tussen de 100 en 150 euro. Per maand kom ik dan op ongeveer 2.000 euro. Ik probeer ieder jaar weer beter te worden en meer geld te verdienen. Ik lees veel over psychologie, lichaamstaal en toneel, waarmee ik mijn strategie kan verbeteren. Zo heb ik ook geleerd hoe ik ervoor kan zorgen dat mensen blijven staan om naar me te luisteren.
Met welke trucjes zorg je ervoor dat ze je geld geven?
Mijn optredens verlopen volgens een vast concept. Iedere set begin ik met een lokroep, dat heb ik afgekeken van de vogels. Samen met de bastonen van de didgeridoo zorgt dat ervoor dat mensen zich om me heen verzamelen. Die opening duurt alles bij elkaar ongeveer twee minuten. De mensen die nieuwsgierig naar me kijken geef ik zo nu en dan een knipoog. Het is genoeg als er uiteindelijk eentje blijft staan. Anderen zullen dan ook wel even blijven plakken.
Waarom lijken zoveel straatmuzikanten op elkaar: dreadlocks, kleurrijke kleding, een beetje onverzorgd?
Ik weet wel over wie je het hebt. Er bestaan veel vooroordelen over straatartiesten: we doen allemaal een beetje hetzelfde en we zijn alleen maar uit op het geld van voorbijgangers. In veel gevallen klopt dat beeld ook wel. Daarom probeer ik ook om me te onderscheiden [hij wijst naar zijn aardbeipet].
Ik ga ervan uit dat je geen belasting betaalt. Is dat geen fraude?
Ik wil wel graag belasting betalen, maar daarvoor verdien ik niet genoeg. Dat zit zo. Ik investeer tijd en geld in mijn optredens en in mijn equipment. Ik koop kaartjes voor de metro om naar de plekken te gaan waar ik optreed. En in sommige maanden verdien ik een stuk minder dan in andere maanden. Volgens mij hoef je in Duitsland geen belasting te betalen als je zo’n onregelmatig inkomen hebt. [ Wie als straatmuzikant kan rondkomen moet net als andere kunstenaars in Duitsland gewoon belasting betalen, red.]
Ben je jaloers op mensen met een vast inkomen?
Nee. Ik ben blij voor iedereen die veel geld verdient. Het is ook weer niet zo dat ik geld onbelangrijk vind. Hoeveel je verdient geeft aan of je ergens goed in bent en of je jezelf goed kunt verkopen. Als je goed bent in wat je doet dan verdien je daar linksom of rechtsom toch wel wat geld mee. Dan maakt het niet uit of je sekswerker bent, advocaat of straatmuzikant.
Ben je bang dat je arm wordt als je ouder bent?
Vroeger was ik daar wel bang voor. Toen kreeg ik door dat je banger wordt als je er te veel over nadenkt. Tegenwoordig probeer ik alle negatieve gedachten van me af te zetten. Als ze in een bepaalde periode toch in me opkomen dan schrijf ik wat positiefs op een papiertje en lees ik dat iedere dag terug. Bijvoorbeeld: “Ik ben de legendarische Strawberry Man, en ik zorg ervoor dat iedere dag van mijn leven legendarisch zal zijn”.
Kan het je wat schelen dat mensen last van je hebben?
Toen ik zes jaar geleden didgeridoo begon te spelen op straat zat er nog niet echt een lijn in mijn spel. Mensen raakten geïrriteerd door het ietwat monotone geluid. Maar ik denk dat ik tegenwoordig beter contact leg met het publiek en dat ik daardoor niemand meer zenuwachtig maak. Omwonenden vragen me soms nog wel om ergens anders te gaan spelen, omdat hun kinderen of zijzelf moeten slapen. Daar heb ik wel begrip voor.
Schaam je je er weleens voor dat je mensen om geld moet vragen?
Nee daar schaam ik me niet voor, in tegendeel: ik ben trots op wat ik doe. Bovendien vraag ik niemand om geld. Ik speel mijn set en zeg: “Als het jullie bevallen is kun je me daar wat voor geven”. Maar ik snap ook wel dat straatmuzikanten een slechte naam hebben. Kijk naar de mensen die in de metro muziek draaien op een draagbare stereo en dan een bekertje met munten onder je neus houden. Daar kan ik zelfs niet tegen.
Wat doe je als je je huur niet kunt betalen?
Dat is mij nog nooit overkomen. Voordat ik begon als straatmuzikant woonde ik bij mijn ouders in Israël. Daar betaalde ik geen huur en zo heb ik een groot bedrag kunnen sparen als buffer. In de loop der jaren heb ik geleerd hoe ik mijn hoofd boven water kan houden met wat ik verdien, ook als ik een mindere dag heb.
Krijg je het vaak aan de stok met andere straatmuzikanten?
Een paar weken geleden kreeg ik ruzie met een straatmuzikant omdat hij het plein voor metrohalte Warschauer Straße — een van de beste plekken van Berlijn — meer dan drie uur bezet hield. Ik zei hem dat ik daar ook een keer wilde spelen. De volgende keer dat ik hem zag stond hij zijn plek aan me af. Ik heb ook weleens een conflict met andere straatartiesten, maar we gaan nooit schreeuwen en het wordt nooit gewelddadig.
—
Hou je ook zo van geld? Like VICE Money en ontvang dagelijks gratis geldverhalen:
