Klim langs de oorsprong van Europese talen in deze mythische taalboom

Minna Sundberg maakt webcomics. De verhalen van de Zweeds-Finse grafische ontwerper spelen zich voornamelijk af in een post-apocalyptische wereld in het hoge noorden, specifieker in de Scandinavische landen. In haar nieuwste verhaal Stand Still Stay Silent, heeft een pandemie een groot deel van de bevolking in de landen gedecimeerd. De overlevende kolonies proberen de ramp met een vreemde mengelmoes van wetenschap en bijgeloof te bestrijden. Afgegleden tot primitieve omstandigheden, beginnen langzaam ook de verhalen en symbolen uit de Noordse mythologie weer grip op het volk te krijgen. 

Zo ook het verhaal van de Yggdrasil, een Wereldboom die in de Noordse mythologie alle negen werelden verbindt. Deze Boom des Leven symboliseerde niet alleen het universum als geheel, maar staat in de mythe ook centraal in de ontwikkeling van de verschillende Europese talen, die ondanks verschillende aftakkingen allemaal geworteld waren in dezelfde oorsprong.

Videos by VICE

Klik hier voor een grotere versie. 

Voor Stand Still Stay Silent heeft Sundberg het idee van Yggdrasil nu gevisualiseerd in een moderne versie van de talenboom. Ze neemt daarbij de Indo-Europese taalfamilie als boomstam, en werkt via talloze vertakkingen omhoog naar de moderne talen die vandaag de dag in Europa en ver daarbuiten worden gesproken. De grootte van de verschillende boomtoppen staat gelijk aan het aantal sprekers dat die taal als moedertaal heeft, een visualisatie waarvoor Sundberg gebruik maakte van gegevens van de taalwebsite Ethnologue.com. In de boom zijn verder alleen talen opgenomen van na het jaar nul, een referentiepunt dat in dit verhaal niet de geboorte van Jezus betekent, maar het jaar waarin de Apocalyps plaatsvond.

De Europese taal rust op een Indo-Europese stam en splitst zelf op in een Romaanse, Germaanse en Slavische tak, alvorens uit te bloeien in moderne talen als het Italiaans, Engels, Duits en Frans. Door op die manier langs de takken van de boom omhoog te klimmen kom je, naast een paar verdwaalde vogels en katten, vooral ook een aantal interessante taalfeitjes tegen. Zo zie je in de Italiaanse taaltak bijvoorbeeld dat sommige Romaanse dialecten zoals het Siciliaans tot de Italiaanse-Dalmatische tak behoren, terwijl het Venetisch tot de Gallo-Iberische tak behoort waar ook het Frans en het Waals uit voortkomen. Het Nederlands zelf komt ondertussen uit een hele harde taalfamilie genaamd ‘Low Franconian’ met een Vlaams zusje en een Afrikaans broertje.

Omdat de Scandinavische talen natuurlijk niet compleet zouden zijn zonder het Fins, heeft Sundberg onder de grote Indo-Europese boom nog een kleinere Fins-Oegrische boom geplant, die zich voornamelijk in het Noorden en Oosten van Europa heeft verspreid en gek genoeg een nogal zelfmoordlustige boom blijkt te zijn. Mocht je je eigen taal of dialect niet terug kunnen vinden: Sundberg heeft uit ruimteoverwegingen bepaalde inheemse talen met minder dan één miljoen sprekers weg moeten laten, als ook talen die niet officieel erkend zijn.