Moonshine: de muzikale brug tussen Kinshasa en Montreal

Moonshine is een collectief en label dat bestaat uit verschillende artiesten, dj's en producers. Ze maken muziek, kledij en radio (ze presenteren een programma op Rinse France). 

Ze zijn zowat alleen in hun vakgebied in Montreal, daardoor waren ze min of meer verplicht om hun eigen muziek te producen. Alles wat onder de noemer ‘Afro-electronic’ past, is helemaal hun ding. Een genre dat sterk in opmars is en niet alleen Montréal, maar ook Kinshasa doet beven - de hoofdstad van het land van herkomst van de meeste teamleden.

VICE had het over afro-electro en de scene in Kinshasa met Pierre Kwenders, zanger en medeoprichter van Moonshine, en Hervé, manager en medeoprichter.

Luister naar hun nieuwe album SMS for location vol. 4.

VICE: Je haalt inspiratie uit veel verschillende dingen, durft men weleens een genre op jullie collectief te plakken?
Hervé: Ik zou zeggen afro-electronic en alles wat iets of wat onder de experimentele noemer valt, al ben ik niet zo voor categorieën want het verandert ook gewoon continu.

We horen veel Afro fusion, Congolese rumba en baile funk in jullie muziek. Kunnen we zeggen dat Afro-electronic een hybride is van verschillende muziekgenres?
Pierre: Dat zou je kunnen zeggen, maar zoals Hervé al zei: als je begint te categoriseren, raak je de weg kwijt. Als je kijkt naar de basis van al deze genres, dan merk je dat ze allemaal uit Afrika afkomstig zijn. Ik denk dat we door al deze verschillende sounds te gebruiken, proberen om die geschiedenis te herschrijven. De geluiden klinken niet per se allemaal hetzelfde, maar ze komen allemaal van dezelfde plek: Afrika.

Baile funk wordt vaak geassocieerd met Zuid-Amerika...
Pierre: Ja, maar veel genres hebben hun echte oorsprong in Afrika. Door de slavernij moesten veel mensen uit Afrika vertrekken en begonnen ze elders muziek te maken.

Hervé: De band met Afrika is heel belangrijk voor ons. Of we het nu hebben over trap, hip hop, rumba of rave muziek, deze stromingen zijn allemaal van dezelfde plek en 'type' mens afkomstig.

Dat is wat we proberen te vertegenwoordigen met Moonshine, sommige van onze DJ's komen uit Trinidad of zelfs Jamaica. En dankzij deze feestjes creëren we een band. Wij hebben de luxe om in Canada te wonen, waar mensen van over de hele wereld samenleven. Dat schept een dialoog door middel van muziek en kunst.  

Is er een scene en een groot publiek voor wat jullie doen?
Hervé: Het hangt ervan af wat je "groot" noemt. Maar op ons niveau denk ik van wel. We hebben veel gereisd met onze feestjes, zowel in Afrika, Canada, Europa als Zuid-Amerika (Chili, Brazilië). Dus ja, de scene bestaat en is zich volop aan het ontwikkelen.

Zou je zeggen dat Afro-electronic in opmars is?
Hervé: Ik zou zeggen van wel. Als je ziet hoe artiesten als DJ Lyta samenwerken met artiesten als Beyoncé, of een producer als Bambii muziek maakt met BEAM! - die ook heeft samengewerkt met Justin Bieber. Er beweegt iets, dat staat vast. Het is een heel authentieke scene die niet wordt gedreven door persoonlijk succes. Die energie kun je niet faken. 

Je gaat vaak naar Congo en we horen veel Congolese invloeden in je muziek, waaronder liedjes in het Lingala. Hoe belangrijk is dit voor het collectief?
Pierre: Ik zing meestal in het Lingala. Dat is een keuze en ik ben daar blij mee; voor mij is het een manier om mijn cultuur te delen. In het werk van ons collectief willen we ook onze afkomst naar voren brengen; we hebben ook leden van met Haïtiaanse roots, dus in een van onze mixtapes worden er kleine intermezzo's in het Haïtiaans Creools gezongen. Zo’n dingen zijn belangrijk voor ons. Het Lingala is veel meer vertegenwoordigd omdat er een grote meerderheid Congolezen in ons collectief zit, maar dat verandert niks aan de plek van onze broeders en zusters uit Haïti en Trinidad binnen Moonshine. 

Hoe is de Afro-elektronische scene in Congo ?
Pierre: De energie in Kinshasa is anders dan op eender welke andere plek ter wereld. Toch, Hervé?

Hervé: Kinshasa is echt iets totaal anders. Je voelt dat afro-elektronische muziek is gemaakt om hier te bestaan. Maar voor mij was het in ieder geval een grote check op mijn bucketlist om de mensen in Congo iets te kunnen bieden, en Moonshine daar te laten bestaan. We hebben de afgelopen 5 jaar ook veel muziek van verschillende Congolese artiesten gedraaid. Het is dus ook een manier om iets terug te geven.

Pierre: In Lubumbashi wordt veel elektronische muziek gemaakt, denk bijvoorbeeld aan DJ P2N en DJ Renaldo. Die muziek leunt meer aan bij wat in Zuid-Afrika gebeurt, daar wordt elektronische muziek gemaakt. Volgens mij is de scene daar springlevend. Ik zie meer en meer artiesten die vroeger eerder mainstream waren, maar nu meer electro dingen beginnen te doen in Kinshasa. 

Wat betekent die ontmoeting met DJ P2N voor jou?
Pierre: DJ P2N is onze chouchou. Hij is de eerste Congolese artiest die we konden tekenen onder Moonshine. Hervé heeft hem ontdekt, tijdens zijn reis naar Kinshasa. Hij hoorde zijn nummer ‘Likolo’, dat nog steeds de clubs in Kin en Montreal ontploffen. 

Hervé : Toen we in december besloten om naar Kinshasa te gaan, was het belangrijk om hem te ontmoeten. Vooral omdat we al twee jaar lang via Whatsapp aan het praten waren, dat werd een beetje raar. Dus zodra we naar Kinshasa gingen, hebben we elkaar ontmoet. Hij heeft ons trouwens heel goed ontvangen. Voor mij is DJ P2N dé referentie van elektronische muziek hier in Congo - hij mixt Katangese volksmuziek met electro en dat doet de mensen bewegen. Hij is ook een belangrijke figuur en een heel intelligente ondernemer: hij heeft een jaarlijks festival in Lubumbashi, Spring Breaker, met een publiek van meer dan 10.000 mensen. Voor mij is hij een rolmodel.

Jullie organiseerden een Boiler Room in Congo. Hoe ging dat?
Hervé : Heel goed. Boiler Room had vorig jaar al contact met ons opgenomen. Voor ons was het een manier om Kinshasa zo authentiek mogelijk te vertegenwoordigen. We wilden het evenement toegankelijk maken voor alle inwoners van Kinshasa, want de samenleving hier is nogal ingewikkeld. Dus nodigden we mensen uit die op straat leven, maar ook mensen met meer middelen. We wilden dat iedereen hier op hetzelfde podium kon staan, want het kan hier in Kinshasa erg gesegmenteerd zijn.

Het was jullie eerste evenement in Kin?
Hervé: Het was onze eerste Boiler Room, maar ons tweede evenement in Kinshasa. We hadden al een kleiner feestje georganiseerd op oudejaarsavond 2020. We wilden eerst uittesten hoe de markt hier in mekaar zat. Vlak na dit succes zijn we nog een derde keer teruggekomen, om de mixtape en de lokale artiesten die erop staan voor te stellen aan het publiek.

Hoe kijken jullie naar de sociale impact van dit project, met name in Congo?
Pierre: Voor ons is het belangrijk om dingen in brede zin te doen. Er moet verandering komen in de maatschappij. En het begint allemaal in onze verbeelding. Wij moeten de barrières in onze verbeelding proberen te doorbreken, maar tegelijkertijd had de Congolese-Afrikaanse verbeelding kaders waaraan we niet konden ontsnappen. Dus door die verbeelding heruit te vinden, vertellen we onze eigen verhalen. 

We werken momenteel aan een documentaire: ‘Zaïre Space Programme’. Het is een project door de ogen van Congolese kunstenaars. Voor ons is het belangrijk om creators aan te moedigen om een plaats in te nemen in de maatschappij. Alleen zo kunnen er dingen veranderen en kunnen we leven in een wereld die een beetje meer op ons lijkt.

Hervé: Ik zou daar nog aan willen toevoegen dat voor ons, Congolezen die het voorrecht hebben gehad elders te wonen en terug te komen met voorzieningen die onze broeders en zusters hier in staat stellen om hun verhaal, ons verhaal, naar behoren te vertellen. Want vaak zijn het buitenlanders die ons verhaal vertellen volgens hun visie, niet volgens die van onze kunstenaars.
Pierre: Wij willen niet per se iets aan de kaak stellen, maar eerder de creativiteit die hier is verder aanmoedigen. 

Op welke samenwerkingen - al uitgebracht of nog uit te brengen - zijn jullie echt trots?
Hervé: Pierre, jij bent de muziekman.
Pierre: Oh, boy. De single ‘Onward’ met Sango en Georgia Anne Muldrow die op de laatste mixtape staat, is geweldig. Sango is in principe al erg solide, en dan kom je binnen met Georgia Anne, die een ongelooflijke soulstem heeft die zich ergens tussen gome en techno zweeft. Gewoonweg prachtig. Het is een van mijn favoriete nummers op de compilatie. Maar er zijn zoveel goede nummers, soms is het moeilijk om te kiezen.

Hervé: Voor mij hebben alle samenwerkingen hun betekenis. Alle sounds en samenwerkingen die eruit zijn voortgekomen zijn precies de sounds waarnaar we op zoek zijn voor onze feestjes. Veel harde en experimentele sounds, dat is ook wat we spelen op onze feestjes. Het gaat erom dat mensen erop kunnen dansen. Ik hou vooral van Pierre's nummer met Le Motel, ‘On va décider’. Het heeft een Franse én Lingala sound en de groove is ook anders. Ik zie mezelf dat liedje al helemaal spelen in de auto   

Wat staat er op het nieuwe album ‘SMS for location vol. 4’ dat niet op de vorige projecten stond?
Hervé: We hebben voor dit project veel werk in Afrika verricht. De basis van het album is daar ontstaan. We hebben in december al wat sessies georganiseerd om het album af te werken. En we gaan zelfs terug, om het album te promoten en aan het voor te stellen aan het publiek.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.