Deze mensen kregen door de pandemie een hechtere band met hun ouders

Het grootste deel van mijn volwassen leven heb ik doorgebracht zonder mijn familie – wat best ongebruikelijk is in Italië, waar ik vandaan kom. Ik kwam hooguit thuis op bepaalde feestdagen, en elke keer voelde het als zwaar beladen sprong in het verleden. Toen ik op mijn negentiende uit huis ging, had ik niet bepaald een warme band met mijn ouders, en dat was in de dertien jaar daarna niet veel anders.

Maar in juni 2020 besloot ik een tijdje naar mijn ouders te gaan om vanuit hun huis te werken – ik was tijdens de lockdown nogal klaar met mijn kleine optrekje in Milaan. En sindsdien is alles anders.

Het was alsof de lockdown onze verzoening in een stroomversnelling heeft gebracht. Ik denk dat het ook deels komt doordat ik wat meer gesetteld ben: ik ben in de dertig en woon sinds kort samen met mijn vriend. Maar ook mensen in andere omstandigheden hebben de band met hun ouders sinds het begin van de pandemie zien verbeteren. We vroegen een aantal van hen hoe dat kwam.

“Voordat ik uit huis ging, had ik een moeizame band met mijn ouders,” zegt de 27-jarige Stefano Santangelo uit Milaan. Twee jaar geleden verhuisde hij naar zijn eigen plekje, niet ver van zijn ouders. De situatie verbeterde toen iets, maar als hij op zondag kwam lunchen, bleven zijn ouders alsnog oude ruzies oprakelen. “Maar sinds de pandemie heb ik voor het eerst het gevoel dat ik mijn ouders wil beschermen,” zegt hij. Zijn ouders zijn allebei in de zeventig en behoren dus tot de risicogroep. “Tijdens de eerste lockdown bracht ik hun de boodschappen, zodat zij het huis niet uit hoefden,” zegt hij. “En toen ik erachter kwam dat ze toch stiekem weggingen, voelde ik me de vader van het gezin.”

Santangelo betrekt zijn ouders nu meer bij zijn eigen leven. “Ik ga vaak wandelen met mijn moeder en als ik wat dingen moet regelen, vraag ik mijn vader of hij mee wil,” zegt hij. “Ik heb het de afgelopen zomer erg zwaar gehad en mijn ouders waren eigenlijk de enige mensen met wie ik het uithield. We hebben zelfs oprecht plezier gehad met oud en nieuw.”

De 23-jarige Francesca Pia Iannamico groeide samen op met haar vader in een klein dorpje in de Abruzzen. Haar ouders gingen uit elkaar toen ze nog jong was, waarna haar moeder naar een andere stad verhuisde. “Mijn vader en ik konden altijd prima met elkaar door een deur, maar tijdens de lockdown hebben we echt een band opgebouwd,” zegt ze. Ze hebben samen veel tv gekeken en gepraat. “We hebben elkaar echt in vertrouwen genomen. Mijn moeder heb ik daarentegen veel minder gezien.”

Ludovica De Santis (30) uit Rome besloot ook weer bij haar ouders te gaan wonen en werken, nadat ze jaren in het buitenland had gewoond. “Ik was aangenaam verrast door hun onbevangen houding ten opzichte van de pandemie,” zegt ze. Toen de buren positief getest werden nadat ze bij hen kerst hadden gevierd, waren de ouders van De Santis daar heel kalm onder. “Ik was juist degene die zich het meeste zorgen maakte,” zegt ze. Het hele gezin liet zich testen, en de uitslag was bij iedereen gelukkig negatief.

“Ik denk dat ze wat luchtiger met de situatie om konden gaan omdat ik erbij was,” zegt De Santis. “En dankzij die gemoedelijkheid hebben we uiteindelijk een geweldige tijd gehad.” Ze is blij dat haar verblijf in het ouderlijk huis zo soepel is verlopen, maar denkt wel dat het anders was gelopen als de situatie minder heftig was geweest.

Roberto Callina, een psycholoog en psychotherapeut uit Milaan, ziet ook dat de pandemie veel gezinnen dichter bij elkaar lijkt te hebben gebracht. “De pandemie heeft de gelegenheid gevormd om familiebanden opnieuw aan te halen,” zegt hij aan de telefoon. “Een van de belangrijkste redenen daarvoor is dat de pandemie ons weer in contact heeft gebracht met onszelf. Normaal gesproken gaan we vaak helemaal op in triviale dingen – wat niet per se negatief hoeft te zijn. Maar doordat we binnen de muren van ons huis opgesloten waren, voelden we ons er ineens toe aangezet om verbroken banden te herstellen.”

Veel mensen hebben ook een soort verantwoordelijkheidsgevoel ontwikkeld, door de gedachte dat dierbare familieleden misschien wel kwetsbaar zijn voor het virus. “Dat is een aangeboren mechanisme, maar zolang onze ouders gezond zijn, zijn we zijn ons daar niet echt bewust van,” zegt Callina. “Als je ineens beseft hoe kwetsbaar je ouders zijn, wordt de rolverdeling binnen het gezin omgedraaid. Dat is een stap naar volwassenheid.” Hij benadrukt wel dat dit alleen geldt voor volwassenen. Als kinderen zich in de levensfase bevinden dat ze zich nog volop ontwikkelen, kan het juist schadelijk zijn als zij zich verantwoordelijk voelen voor de volwassenen.

Conflicten binnen het gezin zijn niet altijd ongezond, aldus Callina. Het conflict is volgens hem zelfs een belangrijke ontwikkelingsstap in het leven van tieners en jongvolwassenen. “Maar als je dertig bent, zouden je ouders en jij elkaar wel als volwassenen moeten behandelen. Dat zou een gezonde relatie zijn.” Het is niet erg om dan nog pijnpunten te hebben. “Maar als je maar heftige ruzies met je ouders blijft houden, kan de dynamiek tussen jullie weer terug veranderen naar een die vroeger tot stand is gekomen – dat wil zeggen: vrijwel altijd in de kindertijd.”

Natuurlijk is niet iedereen in het afgelopen jaar hechter geworden met zijn familie – en dat is ook oké. Misschien ben je tijdens de feestdagen expres niet naar je ouders geweest omdat je bang was om ze te besmetten. Er zijn ook weer mensen die de pandemie als excuus gebruiken om helemaal geen tijd meer met familie door te brengen, zonder zich daarover schuldig te hoeven voelen.

Er hoeft niks mis mee te zijn als je je opgelucht voelt dat je je familie niet hoeft te zien, zegt Callina. “Als je je daardoor beter voelt, betekent het dat je een keuze hebt gemaakt waar je blijkbaar behoefte aan had,” zegt hij. “Je hoeft je ook niet altijd met je ouders te verzoenen, zeker als het fundament daarvoor nog niet is gelegd.”

“Het belangrijkste is dat je vertrouwen hebt in je eigen beslissingen en niet tegen jezelf liegt,” sluit hij af. “Dat hoort ook bij opgroeien.”

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE Italië.

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.