Foto's van San Francisco's tegendraadse lesbische scene in de jaren negentig

Fotograaf Chloe Sherman zat in de jaren negentig op de kunstacademie toen ze foto's begon te maken van de queerscene in San Francisco. Die gemeenschap bestond uit arbeiders, creatievelingen en rebellen die genoten van de vrijheid die San Francisco hen bood. Die vrijheid lijkt verleden tijd nu de stad vooral bekend is komen te staan om de torenhoge huurprijzen en techbro’s in frisse T-shirts.

In Shermans openhartige portretten zien we jonge lesbiennes en homo's in hun auto’s en in bars, op zoek naar hun eigen pad in het leven. Geïnspireerd door de foto’s van Del LaGrace's van de lesbische scene in Londen, legde Sherman haar eigen wereld van femmes en butches, punks en studs vast. Een selectie van deze foto’s is te zien op de tentoonstelling Renegade San Francisco: The 1990s in galerie Schlomer Haus Gallery in San Francisco.

Sherman, die opgroeide in New York voor ze naar San Francisco verhuisde, spreekt met VICE over het belang van de gemeenschap die ze documenteert in Renegade.

Chloe Sherman: Ik begon als kunstenaar mijn gemeenschap te fotograferen. De foto’s leggen de queer geschiedenis op een indringende manier vast. Het helpt andere mensen om na te denken over hun eigen jeugd, vrijheid en ervaringen. Door de queer geschiedenis te begrijpen en door die ervaring te delen, geeft het nieuwe generaties iets waarin ze zich kunnen herkennen, dat ze kunnen nabootsen, of waartegen ze zelfs kunnen rebelleren. Dit was één grote queer familie en die was vernieuwend, rebels en excentriek.

Denk je dat er in het algemeen genoeg aandacht is voor de lesbische cultuur?

Sommigen van ons beginnen cynisch te worden over Pride, maar ik zie wel het belang ervan, vooral internationaal. Ik ben verwend, omdat ik in een stedelijke bubbel leef, want niet iedereen kan dit niveau van vrijheid ervaren. Het steunen van lhbti- en vrouwenbedrijven is belangrijk. Kunst, teksten, boeken en pers zijn kunstvormen die onze aanwezigheid en onze menselijkheid documenteren. Het deelnemen aan de gemeenschappen die deze kunstvormen creëren is belangrijk.

Hoe was de scene in die tijd?

Ik spreek uit eigen ervaring – sommige vrienden zeggen namelijk dat dit geen geweldige tijd was – maar de jaren negentig in San Francisco waren cruciaal. De huur was goedkoop, vooral in vergelijking met de huidige huurprijzen. Dit trok queer jongeren, outcasts, kunstenaars en vrijdenkers aan die massaal naar de stad kwamen om vrij te zijn en elkaar te vinden. De stad zat vol met bars, clubs, tatoeageshops, galeries, cafés, fietskoeriersdiensten, boekwinkels en door vrouwen gerunde bedrijven. De nieuwe feministische golf omarmde genderbending en de butch/femme-cultuur.

De lage huur was heel bepalend – als je naar een plek wilt waar je getolereerd wordt, ga je naar de grote stad, maar grote steden hebben jongeren uit de markt geprijsd. Wat voor soort werk deden mensen toen om in San Francisco te kunnen wonen?

Ze werkten voor grote queer-organisaties, voor Rainbow Grocery – een biologische winkel – ze waren fietskoeriers, strippers. Veel mensen waren jong, zaten op school of in een band en waren op zoek naar een alternatieve levenswijze. Hun achtergrond was zeer uiteenlopend – van dakloze kinderen tot mensen uit welgestelde milieus die uit huis waren getrapt.

Wat zijn de grootste verschillen die je opvallen tussen lesbiennes toen en nu?

Wij waren ons ervan bewust dat we een speciale plaats en tijd meemaakten. Maar in die tijd was er misschien veel meer dan nu behoefte aan gemeenschappelijke steun – als een soort reddingsboei. Vandaag de dag is het normaler geworden om uit de kast te komen als homo, trans of queer. Maar goed, niet iedereen heeft toegang tot en het geld om naar plekken te verhuizen waar ze zich veiliger voelen en niet iedereen vindt dat makkelijk. Het is echt een verontrustende tijd waarin conservatieve wetgeving wordt aangenomen – op het gebied van vrouwenrechten en lhbti-rechten. Soms voelt het alsof we terugkeren naar een repressief en gevaarlijk tijdperk. Daarom is een gemeenschap zo belangrijk, omdat je een ontmoetingsplek nodig hebt om lol te hebben, jezelf te zijn, creatief te zijn.

Butches en femmes spelen een grote rol in je werk  - hoe belangrijk was die dynamiek en esthetiek in die tijd?

Er waren butch/femme thema's, maar er was ook meer. In San Francisco kan het 's nachts vriezen en overdag heet en mistig zijn en iedereen loopt en fietst overal - dus droegen mensen ook vaak combat boots, leren jacks en sleutelhangers, alles wat aan je vastzit!

De jeugd van de jaren negentig brak met de feministische stroming van de jaren tachtig, waarin iedere verwijzing naar mannelijkheid werd afgekeurd. Dit voelde beperkend voor een generatie die gender-bending, butch/femme, trans wilde omarmen en de regels over gender-identiteit wilde doorbreken. Er vond een rebellie plaats, maar achteraf bezien gebeurde dat uit waardering voor de voorgaande generaties, die een heleboel werk hadden verzet om deze rebellie mogelijk te maken. Daarom is het belangrijk dat de jeugd van tegenwoordig het verleden kent en kan zien hoe lang iets heeft bestaan. Je kunt in een klein stadje wonen en denken dat je de eerste bent die homo is en dan kijk je om je heen en realiseer je je dat dit al 25-30 jaar aan de gang is.

Renegade San Francisco: The 1990s is te zien tot 30 juli, 2022 bij Schlomer Haus Gallery.