Przed masakrą: zdjęcia codziennego życia sekty Jonestown

Artykuł pierwotnie ukazał się na VICE Australia

Poniższe zdjęcia publikujemy dzięki uprzejmości Laury Johnston Kohl i Fieldinga McGee z Jonestown Institute. Większość z nich została wykonana przez nieznanych fotografów w Projekcie Rolniczym Świątyni Ludu w Gujanie, szerzej znanym jako „Jonestown”.

Videos by VICE

18 listopada 1978 roku ponad 900 obywateli USA popełniło masowe samobójstwo w małej osadzie wydartej południowoamerykańskiej dżungli. Do czasu zamachów z 11 września 2001 roku była to największa masakra w historii Stanów Zjednoczonych. Historia Jonestown i Świątyni Ludu nie rozpoczęła się, ani nie skończyła tamtego dnia. Jednak po dziesięcioleciach sensacyjnych nagłówków, kampanii propagandowych i sprzecznych doniesień nie tak łatwo oddzielić fakty od zmyślenia.

W 2010 roku Instytut Jonestown założony przez dawnych mieszkańców i członków Świątyni Ludu złożył do FBI wniosek o udostępnienie tysięcy dokumentów i zdjęć znalezionych na miejscu masakry. Obrazy z wczesnych lat istnienia osady ukazywały ręcznie budowane domy i chłopaków rzucających idealne trójki w tropikalnym słońcu. Jednak jak zwykle pozory mogą mylić. Fotografie w większości były inscenizowane na użytek kampanii propagandowej, za pomocą której przywódca sekty Jim Jones chciał uspokoić władze USA. W rzeczywistości mieszkańcy Jonestown cierpieli z głodu, braku snu i przepracowania ‒ musieli harować przez siedem dni w tygodniu w równikowym upale. Jones przejmował oszczędności i czeki od pomocy społecznej wszystkich członków swojej sekty i szerzył wśród nich koszmarne pogłoski, jakoby Stany Zjednoczone pogrążały się z powrotem rasowej segregacji i odbierały prawa swoim afroamerykańskim obywatelom. Świątynia Ludu została założona w oparciu o przesłanki równości wszystkich ras, a trzy czwarte jej członków stanowili Afroamerykanie. Jonestown powstało pośród dżungli jako socjalistyczna utopia, w której „wszystkie rasy, wiary i kolory były witane z otwartymi ramionami“.

Koniec końców, gdy psychoza Jonesa się pogłębiła, słodki napój kool-aid zaprawiony cyjankiem potasu stanowił ucieczkę od życia pełnego terroru i psychologicznych tortur. Choć znamy tę historię z licznych sensacyjnych nagłówków, nie był to ślepy akt wiary. Jak wynika z sekretnych listów samobójczych, wiele ofiar miało nadzieję, że ich śmierć przyciągnie uwagę do jednego, niewygodnego faktu: mimo wszystko w Jonestown, obiecującym równouprawnienie wszystkich ras, czuli się bardziej u siebie, niż w swojej ojczyźnie.

Przez dziesiątki lat prawdziwe intencje tego wydarzenia nikły pod przerażającą puentą. Jednak niezależnie od tego, czy były inscenizowane, czy też nie, poniższe zdjęcia ukazują prawdziwych ludzi, przyjaciół i rodziny. Wszystko, czego chcieli, to dostać szansę na życie w lepszym świecie.

Jonestown z lotu ptaka. Zdjęcie wykonane przez FBI w 1978 roku
Poncho Johnson zaplata włosy Tinetry Fain w chacie w Jonestown. Obok nich siedzą Shandra James, Gerald Johnson, Al Smart i Teri Smart. Fot. Juanell Smart
Członkowie sekty (od lewej) Lew i Chaeoke Jones, Christa Amos i Joel Cobb
Jim Jones, przywódca Świątyni Ludu i założyciel Jonestown
Większość mieszkańców osady żyła w tych chatach
Shanda James prowadzi lekcję w Jonestown
Dzieci podczas zabawy, prawdopodobnie zainscenizowanej na potrzeby propagandy Jonesa
(po lewej) Claire Janaro i Pan Muggs w Jonestown; (po prawej) tożsamość nieznana
Jeden z chłopców gra w koszykówkę na boisku w Jonestown
Dziury po pociskach w samolocie na lotnisku Kaituma po zabójstwie kongresmena Ryana 18 listopada 1978 roku
Amerykański śmigłowiec wojskowy przylatuje do Jonestown w 1978 roku
Kool-Aid, czyli napój użyty do zbiorowego samobójstwa
Pierwsi śledczy FBI w Jonestown
Mieszkańcy Jonestown idą w kierunku tej części osady, w której mieszkała większość członków sekty. Starsi mieszkali w kilku dużych wspólnych domach blisko centrum osady
Nauczyciele Don Jackson i Jann Gurvich w klasie z uczniami
Przerwa na tankowanie po drodze do Gujany; (od lewej) Maria Katsaris, Annie Moore, Laura Johnston, Phyllis Chaikin, Terry Carter Jones
Barbara Hoyer uczy dzieci
Sebastian McMurry niesie na barana Kimo Prokes. Zdjęcie było inscenizowane i używane w kampanii promocyjnej mającej na celu przyciągnąć więcej nowych członków do Gujany
Dzieci bawią się na równoważni
Tinetra Fain w lesie deszczowym otaczającym Jonestown
Kolejna inscenizowana fotografia do broszury promocyjnej
Zdjęcie z broszury ukazujące Joyce Touchette z dzieckiem. Używane w kampanii promocyjnej zachęcające nowych członków do przyjazdu do Gujany
Jones spotyka się z członkami komitetu budowlanego
Pan Muggs, oswojony szympans
Jedna z klas w szkole
Na tyłach głównych zabudowań