Een huisdierencremateur vertelt hoe zij haar geld verdient

Op een bedrijventerrein in Hengelo staat een opmerkelijk gebouw: een crematorium dat uitsluitend wordt gebruikt voor het cremeren van huisdieren. Het vuilnis voor de deur bestaat vooral uit stapels honden- en kattenmandjes. Een beetje macaber, maar ook een teken dat dit bedrijf lekker loopt. Omdat ik benieuwd ben hoeveel het cremeren van huisdieren oplevert qua geld, en waarom je zo'n beroep zou willen, zoek ik Suus Kellerhuis (55) op in haar in dierencrematorium en -uitvaartcentrum, dat ze sinds 2012 runt.

In een crematorium verwacht je doodse stilte, maar bij XuuX is dat niet het geval. Binnen word ik namelijk omver gelopen door een stuk of twintig luid blaffende gehandicapte honden. Er zijn honden zonder poten, blinde honden en honden met huidaandoeningen. En tussen al die honden tref ik Suus, die een kop thee voor me inschenkt en me een rondleiding geeft. Ze laat me de oven, de koeling, de uitvaartkamers, sieraden gemaakt van asresten, en de voorraad urnen zien. Ondertussen hebben we het over haar beroep.

VICE: Hoi Suus, ik had in een dierencrematorium niet zoveel levende dieren verwacht, wat doen die hier allemaal?
Suus: Een paar keer heb ik een dier moeten cremeren dat nog heel jong was. Dat vond ik opvallend, dus ging ik uitzoeken waar die jonge dieren aan overleden waren. Ze bleken te zijn ingeslapen, omdat ze niet voldeden aan de maatstaven van de maatschappij. Ze hadden bijvoorbeeld één keer iemand gebeten, of waren zo gehandicapt dat niemand ze meer wilde hebben. Ik vond dat zo tragisch dat ik besloot dit soort verstoten dieren op te vangen. Op mijn website kunnen mensen kijken welke dieren beschikbaar zijn voor adoptie. De kosten van deze non-profit opvang worden allemaal gedekt door mijn inkomsten met het dierencrematorium. Verdient dat goed, een dierencrematorium?
Inmiddels wel. In de beginperiode was het moeilijk, toen had ik vaak maar één dier per week om te cremeren. Ik had er toen bijbaantjes naast om de huur te betalen. Ik heb als taxichauffeur gewerkt, in de horeca gestaan en ben zelfs toiletjuffrouw geweest. Nu cremeer ik zo’n twintig dagen per maand ongeveer zes dieren per dag. Hoeveel ik hieraan verdien is afhankelijk van het gewicht van het dier. Een hond van 52 kilo laten cremeren kost bijvoorbeeld 150 euro, kleine beestjes als hamsters, cavia’s en parkietjes kosten maar dertig euro. Al met al kom ik wel aan de 15.000 euro per maand.

Verdien je alleen met cremeren?
De uitvaart van het te cremeren dier in de afscheidskamer zit bij het crematietarief ingerekend, dus daar verdien ik niet op. Maar er zit wel een marge op de urnen en assieraden die ik verkoop. Ik bied mijn klanten veel keuze: van heel simpele urntjes tot dramatische urnen, in bijvoorbeeld de vorm van een boeddha-hoofd. Voor wie een assieraad wil, heb ik armbanden, kettingen en ringen. De prijzen variëren van 30 tot 700 euro per stuk. Soms willen mensen geen urn, dan geef ik de as na de crematie mee in een biobeker, of strooi ik de as ergens voor ze uit. Wat gaaf.
We verkopen ook voor vijf euro een cd met ons troostlied, speciaal gemaakt voor dierenuitvaarten door een operazangeres. We spelen dat vaak af in de afscheidsruimte. Verder kunnen mensen voor tien euro een pootafdruk of een neusafdruk van hun huisdier laten maken. Dit kan bij honden en katten, maar ook de pootjes van papegaaien, cavia’s en chinchilla’s kunnen gebruikt worden. Hamsterpootjes zijn te klein om een afdruk van te maken en een afdruk maken van een vis, wordt natuurlijk ook lastig.

Een vis?
Ja, ik heb veel bijzondere dieren gecremeerd, waaronder een koikarper. Maar ook een kip, baardagamen, een kameleon, slangen, papegaaien en een waterschildpad van 35 jaar oud. Dat was heel mooi, toen ik de oven naderhand open deed zag je het schild nog liggen. Toen ik het wilde oppakken viel het uit elkaar.

Hoe uitgebreid is een dierenuitvaart meestal?
Dat verschilt heel erg. Soms hebben nabestaanden geen behoefte aan een uitvaart, soms komt de hele familie samen voor een dienst. Laatst had ik een groep van vijftien man, voor een schoothondje. Tijdens van die grote uitvaarten wordt er vaak gebruik gemaakt van rituelen. Nabestaanden staan dan bijvoorbeeld met z’n allen hand in hand, terwijl één iemand iets moois voorleest. Wordt het overleden dier tijdens een uitvaart opgebaard in een kist?
Nee, de dieren liggen tijdens het afscheid op een klein altaar, op een zacht dekentje met kaarsen eromheen. Verder staat er afscheidsmuziek op. Na de uitvaart gaan de dieren zonder kist of doeken de oven in. Mensen kunnen wel een knuffeltje, brokjes, balletje of roos meegeven voor in de oven en dat mag natuurlijk, zolang het geen enorme teddybeer is.

Hoe kwam je erbij om een dierencrematorium te beginnen?
Acht jaar geleden overleed Loulou, mijn Yorkshire terrier. Ze was nog van mijn overleden moeder geweest, en betekende daarom veel voor mij. Ik wilde een waardig afscheid, dus ik ging op zoek naar een dierencrematorium en -uitvaartcentrum. De dichtstbijzijnde was een uur rijden. Daar heb ik Loulou achtergelaten. Het afscheid in de afscheidsruimte was een beetje klungelig geregeld. Toen ik een paar dagen later de as kwam ophalen, werd me gelijk gevraagd hoe ik wilde betalen, terwijl ik nog enorm emotioneel was. Ik kreeg geen moment voor mezelf, het voelde alsof mijn rouw niet werd erkend. Onderweg naar huis heb ik de auto geparkeerd en keihard gejankt. Dat was het moment waarop ik besloot een eigen dierenuitvaartcentrum te beginnen. Omdat ik geloofde dat ik het beter kon.

Wanneer begon het echt goed te lopen?
Ik ben de eerste vijf jaar alleen uitvaartleider geweest. Ik had toen nog geen eigen oven, dus ik was afhankelijk van andere dierencrematoria. Hierdoor bracht ik het grootste deel van mijn winst steeds weg. Twee jaar geleden ben ik dit pand gaan huren en heb ik mijn eigen oven aangeschaft. Een flinke investering: je betaalt voor een dierenoven al snel tussen de 50.000 en 200.000 euro. Omdat ik geen geld had voor een vol-automatische oven, heb ik uiteindelijk gekozen voor een niet-automatische oven. Die is wat goedkoper, maar vereist wel dat je het cremeren echt goed onder de knie hebt.

Is dat zo ingewikkeld dan?
Vaak denken mensen dat cremeren een kwestie is van deurtje open, hondje erin, deurtje dicht. Maar er komt heel veel meer bij kijken, zeker bij een oven die niet automatisch is. Het is net paardrijden zonder zadel. Ik moet constant de hoeveelheid zuurstof en druk in de oven in de gaten houden en aanpassen. Als je het niet goed doet, krijg je rookontwikkeling, en dat mag niet. Dan staat de gemeente meteen op de stoep en kan je je vergunning kwijtraken. Daarnaast heeft mijn oven bijvoorbeeld geen rollerbank. Ik leg een dier gewoon met mijn handen in de oven en als het heel groot is, maak ik gebruik van een pompwagen.

Je hebt dus een oven nodig, en een pompwagen. Wat nog meer?
Afscheidsruimtes en een koelcel. De dieren worden meestal een dag na aankomst gecremeerd, maar soms zijn ze al een tijdje dood als ze hier binnenkomen, of zijn ze heel ziek geweest. Dan is een koelcel nodig om stank en ontbinding te verminderen, zeker als het warm weer is.

Wat zijn je onkosten?
Het duurste is de gasrekening: 1722 euro per maand. Dit komt door de oven, want voor de rest werkt alles hier op elektriciteit. Daarnaast betaal ik veel aan vergunningen en verzekeringen. Verder is het gebruikelijk om een dierenarts een vergoeding te geven van ongeveer tien euro per overleden dier dat je krijgt. Dat is business. Als je die vergoeding niet betaalt, krijg je ook geen dieren. Ik heb geen mensen in dienst, dus daar ben ik geen geld aan kwijt. Ik werk uitsluitend met vrijwilligers. Vaak zijn dit mensen met een beperking die zijn afgekeurd en op zoek zijn naar een dagbesteding.

Wat voor tatoeages heb je eigenlijk op je arm?
Dat zijn tatoeages om mijn grote liefde Naqui te herdenken, een Peruaanse naakthond. Hij is 2,5 jaar geleden overleden, maar ik huil er nog iedere dag om. Ik heb speciale liedjes die ik luister om hem te herdenken. Hij was mijn soulmate. Daarom heb ik mijn arm helemaal vol getatoeëerd met zijn poot – en, neusafdruk, zijn naam en zijn lies-nummer. Dat ik veel huil om Naqui vind ik niet meer dan normaal, ik schiet ook vaak vol als mensen hier afscheid komen nemen van hun dier.

Bedankt, Suus.