Foto's van het dertigjarig bestaan van de OCCII, kraakbolwerk in Oud-Zuid

In een voormalige tramremise in Amsterdam Oud-Zuid huist de OCCII: het Onafhankelijk Cultuur Centrum In It. Het centrum is een stuk minder chique dan de buurt waarin het gevestigd is: de OCCII staat garant voor gruizige avonden vol vreemde of ronduit harde muziek tegen sympathieke prijzen. OCCII kwam voort uit kraakpand de Binnenpret, en bestond afgelopen weekend dertig jaar. Dat werd gevierd met concerten en ritjes in een oude tram. We spraken coördinator Sjoerd Stolk over de toekomst van rafelige plekken in een zee van luxe, en fotograaf Raymond van Mil maakte foto’s tijdens het feest. 

Het verjaardagsfeest van OCCII heet “Thirty Years of Screaming at a Wall”. Sjoerd, die binnen het vrijwilligerscollectief dat de OCCII runt één van de drie mensen is met een betaalde baan, begon in 2005. Hij heeft dus een flink deel van die dertig jaar meegemaakt. De titel van het feest is een verwijzing naar de hit van hardcore-punkband Minor Threat, maar in de letterlijke en de figuurlijke betekenis ook erg van toepassing op de OCCII. Want er wordt veel geschreeuwd en andersoortige herrie gemaakt. Vaak draagt die herrie ver: zo begonnen de leden van SMIB er hun carrière en zie je veel artiesten die eerst bij OCCII optreden later terug op grote festivals. Maar er zijn ook geluiden die binnen de muren van de tramremise blijven hangen. “Er wordt niet altijd geluisterd naar wat een zanger of zangeres zegt of schreeuwt, maar tegelijkertijd hebben mensen een goede tijd als ze bij de OCCII zijn,” aldus Sjoerd. 

Het gedachtegoed dat de OCCII uitdraagt is zelfs eerder zeldzamer geworden dan dat het door iedereen omarmd is. “De wereld is nog steeds knap naar de kloten aan het gaan,” zegt Sjoerd. “We hadden voor het dertigjarige bestaan een collectief uit Noord-Italië uitgenodigd, waar we al heel lang contact mee hebben. Ze hebben voor ons gekookt en er was een kunstenaar met hen mee, Gilia. Die waren echt serieus van plan om in Amsterdam te blijven omdat in Italië een fascist aan de macht is gekomen. In Nederland is het nog niet zo ver, maar het scheelt niet bar veel meer. Wij hebben altijd wel een uitgesproken voorkeur gehad voor de antifa, en in die zin is het niet beter geworden dan dertig jaar geleden. Een stuk slechter misschien wel. En Amsterdam is er ook niet gezelliger op geworden, met de uitverkoop aan het grootkapitaal.” 

Tijdens het dertig-jarig jubileum hebben ze daarom een aantal niet-commerciële collectieven uit de buurt in het zonnetje gezet. Er zijn optredens in een oude tram die is opgeknapt door de vrijwilligers van het Trammuseum. “Die tram heeft honderd jaar geleden nog in ons pand gestaan, en zij zitten dagelijks aan zulke trams te knutselen om ervoor te zorgen ervoor dat ze nog kunnen rijden. Ze zitten op de Havenstraat, naast Butcher’s Tears. Dat is een bierbrouwerij die is opgericht door ex-vrijwilligers van ons,  die hebben speciaal voor ons een biertje gemaakt. Maar zij vertelden dat ze er over een half jaar ook weg zijn. Dan wordt die boel gesloopt, en dan komen daar enorme luxe-appartementen. Dan is het laatste rafelrandje van Oud-Zuid ook verkocht. Dan is alleen de OCCII over. Het laatste bastion. Dan wordt het een soort Asterix en Obelix-verhaal.” 

Maar anders dan de stripfiguren hebben ze geen toverdrank nodig om hun vrijplaats te verdedigen tegen de overheersing. Sjoerd benadrukt dat ze tot 2050 een “erfpachtconstructie” hebben afgesproken met de gemeente. “Wij zijn goed georganiseerd en hebben meer dan 100 vrijwilligers die de boel draaiende houden. In die zin verandert er niet zoveel de komende tijd, maar er komen steeds minder alternatieve plekken, en steeds meer dure appartementen.” Bovendien merkt hij dat er bij de jonge generatie veel belangstelling is voor de concerten bij de OCCII, en dat het kraken waaruit plekken als deze voortkomen, ook weer een opleving beleeft. Ook de komende dertig jaar blijft de OCCII dus gewoon doen wat ze doen, mits de wereld nog zo lang bestaat. “Maar laten we daar maar niet aan denken.”